Sau khi ph©n tÝch c«ng viÖc, hiÓu ®­îc c¸c yªu cÇu, ®Æc ®iÓm cña c«ng viÖc, c¸c tiªu chuÈn c«ng viÖc, viÖc quan träng tiÕp theo cña mét nhµ qu¶n trÞ gia trong qu¸ tr×nh qu¶n trÞ nh©n sù lµ tuyÓn dông nh©n viªn.

Nhu cÇu nh©n viªn trong c¸c doanh nghiÖp phô thuéc chñ yÕu vµo:

1. Quy tr×nh s¶n xuÊt: ®­îc quyÕt ®Þnh phÇn lín bëi kh¶ n¨ng tiªu thô hµng ho¸ cña ®¬n vÞ ®ã trªn thÞ tr­êng.

2. N¨ng suÊt lao ®éng: chÞu t¸c ®éng vµ quyÕt ®Þnh bíi c¸c yÕu tè: tr×nh ®é trang bÞ kü thuËt, quy tr×nh c«ng nghÖ, tr×nh ®é lµnh nghÒ cña nh©n viªn, kh¶ n¨ng tæ chøc, tµi l·nh ®¹o cña c¸c nhµ qu¶n trÞ.

Do ®ã trong dù b¸o nhu cÇu nh©n viªn cña doanh nghiÖp ph¶i chó träng ®Õn c¸c yÕu tè c¬ b¶n sau:

- Kh¶ n¨ng ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh (t¨ng khèi l­îng s¶n phÈm dÞch vô)

- Kh¶ n¨ng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm hay dÞch vô hoÆc tham gia vµo thÞ tr­êng míi.

- Sù thay ®æi vÒ c«ng nghÖ kü thuËt vµ tæ chøc hµnh ch¸nh lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng.

- Sù thay ®æi vÒ chÊt l­îng nh©n viªn.

- Kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp

- Tû lÖ thuyªn chuyÓn trong nh©n viªn:

1.2.1. Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch xu h­íng: lµ sù nghiªn cøu nhu cÇu nh©n viªn trong c¸c n¨m qua ®Ó dù b¸o nhu cÇu nh©n viªn cho nh÷ng n¨m t­¬ng lai. Ph­¬ng ph¸p nµy mang tÝnh chÊt ®Þnh h­íng, kÐm chÝnh x¸c do dù b¸o chØ dùa vµo yÕu tè thêi gian vµ xu h­íng ph¸t triÓn chung. Ph­¬ng ph¸p nµy th­êng ®­îc ¸p dông ë nh÷ng n¬i t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ kinh doanh t­¬ng ®èi æn ®Þnh.

Dù b¸o nhu cÇu nh©n viªn b»ng c¸ch sö dông hÖ sè gi÷a mét ®¹i l­îng vÒ qui m« s¶n xuÊt kinh doanh mét khèi l­îng s¶n phÈm, khèi l­îng hµng b¸n ra, khèi l­îng dÞch vô... vµ sè l­îng nh©n viªn cÇn thiÕt t­¬ng xøng.

X¸c ®Þnh mèi quan hÖ thèng kª gi÷a 2 ®¹i l­îng cã thÓ so s¸nh nh­ sè l­îng nh©n viªn vµ mét ®¹i l­îng vÒ qui m« s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tõ ®ã cã thÓ dù b¸o ®­îc nhu cÇu nh©n viªn theo qui m« s¶n xuÊt kinh doanh t­¬ng øng.

Trªn c¬ së dù b¸o vÒ khèi l­îng s¶n phÈm vµ dÞch vô, thêi gian cÇn thiÕt cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm, hÖ sè t¨ng gi¶m thêi gian lao ®éng... C¸c dù ¸n b¸n hµng tèi thiÓu vµ tèi ®a, theo hÖ sè ch­¬ng tr×nh lËp s½n, c«ng ty cã thÓ mau chãng x¸c nhËn ®­îc nhu cÇu nh©n viªn t­¬ng øng, cÇn thiÕt trong t­¬ng lai.

Ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc sö dông réng r·i trong thùc tiÔn vµ ®ãng vai trß quan träng trong dù b¸o nhu cÇu nh©n viªn. C¸c chuyªn gia dù b¸o nhu cÇu nh©n viªn trªn c¬ së ®¸nh gi¸, ph©n tÝch ¶nh h­ëng cña c¸c yÕu tè m«i tr­êng thay ®æi ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ®Ó tõ ®ã dù b¸o nhu cÇu nh©n viªn.

Cã nhiÒu nguån cung cÊp øng viªn vµo c¸c chøc vô hoÆc c«ng viÖc trèng cña doanh nghiÖp nh­: Nguån tuyÓn dông trùc tiÕp tõ c¸c nh©n viªn ®ang lµm viÖc trong doanh nghiÖp; Nguån tuyÓn ng­êi theo h×nh thøc qu¶ng c¸o, nguån tuyÓn dông th«ng qua c¸c c¬ quan dÞch vô lao ®éng. Trong c¸c h×nh thøc tuyÓn dông nh©n viªn nªu trªn th× ph­¬ng ¸n tuyÓn dông nh©n viªn trùc tiÕp tõ c¸c nh©n viªn ®ang lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp th­êng cã nhiÒu thuËn lîi. Bëi v×:

1. T¹o ra sù thi ®ua réng r·i gi÷a c¸c nh©n viªn ®ang lµm viÖc, kÝch thÝch hä lµm viÖc tèt h¬n, s¸ng t¹o h¬n, nhiÖt t×nh h¬n, tËn t©m h¬n ®èi víi c«ng viÖc.

2. Nh©n viªn ®· quen biÕt, hiÓu ®­îc môc tiªu cña doanh nghiÖp vµ dÔ dµng t×m ra c¸ch ®¹t ®­îc môc tiªu ®ã.

3. Nh©n viªn cña doanh nghiÖp lµ nh÷ng ng­êi ®· ®­îc thö th¸ch vÒ lßng trung thµnh, th¸i ®é nghiªm tóc, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm.

Tuy nhiªn viÖc tuyÓn dông nh©n viªn trùc tiÕp tõ c¸c doanh nghiÖp còng cã mét sè mÆt nh­îc ®iÓm nhÊt ®Þnh.

1. ViÖc tuyÓn dông nh©n viªn vµo mét chøc vô trèng theo kiÓu th¨ng chøc cã thÓ sinh ra t­ t­ëng chñ quan ®èi víi c¸c c«ng viÖc ®· lµm th­êng ngµy, dÉn ®Õn c¸c c«ng viÖc gi¶i quyÕt cã thÓ thiÕu tÝnh s¸ng t¹o.

2. Trong doanh nghiÖp dÔ h×nh thµnh nhãm. §èi víi nh÷ng ng­êi kh«ng ®­îc ®Ò b¹t m©u thuÉn víi ng­êi ®­îc ®Ò b¹t vµ m©u thuÉn víi l·nh ®¹o cÊp trªn h×nh thµnh nªn c¸c nhãm trong doanh nghiÖp.

§Ó cã thÓ x¸c ®Þnh cã bao nhiªu øng viªn trong c«ng ty cÇn cã nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ chÊt l­îng vµ c¸c ®Æc ®iÓm chÝnh cña c¸c nh©n viªn trong doanh nghiÖp th«ng qua viÖc thu thËp vµ x©y dùng c¸c "Hå s¬ nh©n viªn", "BiÓu ®å thuyªn chuyÓn nh©n viªn", "PhiÕu th¨ng chøc"...

Trong hå s¬ nh©n viªn: CÇn cã c¸c th«ng tin vÒ tuæi t¸c, søc khoÎ, thêi gian cã thÓ lµm viÖc, tr×nh ®é häc vÊn, chuyªn m«n, c¸c líp ®µo t¹o ®Æc biÖt do c«ng ty tæ chøc ®· tham dù, ngo¹i ng÷, c¸c kh¶ n¨ng ®Æc biÖt, nguyÖn väng, thêi gian c«ng t¸c. C¸c th«ng tin nµy cÇn ®­îc l­u tr÷ vµ xö lý trªn m¸y tÝnh hoÆc b»ng tay, nh»m theo dâi ®Ó so s¸nh víi c¸c c«ng viÖc lµm dÔ dµng cho viÖc tuyÓn chän vµo c¸c vÞ trÝ c«ng t¸c míi.

Trong "BiÓu ®å thuyªn chuyÓn nh©n viªn" th­êng chØ ghi râ c¸c yÕu tè: ®¸nh gi¸ vÒ kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng viÖc va kh¶ n¨ng th¨ng tiÕn cña nh©n viªn cho c¸c chøc vô quan träng.

"PhiÕu th¨ng chøc" lµ phiÕu chuÈn bÞ cho tõng chøc vô quan träng cßn trèng trong doanh nghiÖp, trong ®ã chØ râ chÊt l­îng vµ ®Æc ®iÓm cña tÊt c¶ c¸c øng viªn vµo mét chøc vô nhÊt ®Þnh, kh¶ n¨ng t¨ng tiÕn, yªu cÇu cÇn ®µo t¹o thªm ®Ó ®­îc th¨ng chøc cña tõng øng viªn.

Dù b¸o nguån cung øng tõ bªn ngoµi doanh nghiÖp ph¶i dùa trªn c¬ së t×nh h×nh kinh tÕ nãi chung, ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng ®Þa ph­¬ng vµ ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng nghÒ nghiÖp nãi riªng.

Tr­íc hÕt ph¶i dù b¸o ®­îc t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung vµ tû lÖ lao ®éng thÊt nghiÖp.

Th«ng th­êng tû lÖ lao ®éng thÊt nghiÖp cµng thÊp th× nguån cung øng nh©n viªn cµng h¹n chÕ vµ cµng khã tuyÓn nh©n viªn.

Dù b¸o ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng søc lao ®éng ®Þa ph­¬ng rÊt quan träng. ViÖc lµm cã thÓ t¨ng thªm hay gi¶m ®i trong mét thµnh phè hoÆc mét vïng nµo ®ã do kÕt qu¶ ph¸t triÓn hoÆc ®ãng cöa mét vµi doanh nghiÖp lín.

Cuèi cïng cÇn ph¶i dù b¸o vÒ kh¶ n¨ng cung cÊp øng viªn cña mét sè nghÒ ®Æc biÖt (nh÷ng lo¹i lao ®éng phøc t¹p), c¨n cø vµo viÖc thèng kª vµ kÕ ho¹ch ®µo t¹o cña c¸c tr­êng chuyªn nghiÖp.

C¸c h×nh thøc chñ yÕu cung cÊp øng viªn tõ bªn ngoµi.

Qu¶ng c¸o lµ mét h×nh thøc thu hót øng viªn rÊt h÷u hiÖu. §Ó n©ng cao chÊt l­îng qu¶ng c¸o cÇn chó ý mét sè vÊn ®Ò sau:

Mét lµ, Møc qu¶ng c¸o: Sè lÇn xuÊt hiÖn, khi nµo xuÊt hiÖn qu¶ng c¸o vµ qu¶ng c¸o theo h×nh thøc nµo. Ph¶i c¨n cø vµo sè l­îng øng viªn cÇn tuyÓn, chøc vô vµ lo¹i c«ng viÖc yªu cÇu cÇn tuyÓn thªm nh©n viªn.

Hai lµ, Néi dung qu¶ng c¸o: Néi dung qu¶ng c¸o cÇn nhÊn m¹nh vµo c¸c vÊn ®Ò, néi dung then chèt cña c«ng viÖc vµ tiªu chuÈn nghÒ nghiÖp, ph¸t triÓn tÝnh høng thó cña c«ng viÖc vµ kh¶ n¨ng cã thÓ tho¶ m·n c¸c yªu cÇu cña øng viªn nh­ cÊp häc bæng cho ®µo t¹o tiÕp, ®­îc ®i du lÞch, nghØ m¸t, cÊp nhµ ë... Cuèi cïng trong qu¶ng c¸o nªn cã nh÷ng c©u khuyÕn khÝch ng­êi xem hoÆc ng­êi nghe mau chãng cã hµnh ®éng liªn l¹c víi doanh nghiÖp b»ng ®iÖn tho¹i hoÆc b»ng th­ tÝn.

Sö dông v¨n phßng dÞch vô lao ®éng cã Ých lîi lµ gi¶m ®­îc thêi gian t×m kiÕm, pháng vÊn, chän lùa øng viªn vµ th­êng ¸p dông trong c¸c tr­êng hîp:

- Doanh nghiÖp kh«ng cã phßng nh©n sù riªng do ®ã gÆp khã kh¨n trong qu¸ tr×nh tuyÓn dông nh©n viªn míi.

- Doanh nghiÖp gÆp khã kh¨n hoÆc kh«ng cã hiÖu qu¶ trong viÖc tuyÓn chän nh©n viªn do khã ®¸nh gi¸, ph©n lo¹i øng viªn, hoÆc cã nh÷ng yªu cÇu bÊt th­êng ®èi víi øng viªn.

- CÇn tuyÓn gÊp nh©n viªn, nhÊt lµ khi cÇn tuyÓn sè l­îng ®«ng lao ®éng lµ phô n÷ hoÆc lao ®éng vÞ thµnh niªn.

C¸c c«ng t¸c tuyÓn dông th­êng tr¶i qua 6 b­íc:

B­íc chuÈn bÞ tæ chøc tuyÓn dông cÇn x¸c ®Þnh ®­îc:

- C¸c lo¹i v¨n b¶n, qui ®Þnh vÒ tuyÓn dông cÇn tu©n theo.

- Sè l­îng nh©n viªn cÇn tuyÓn.

- Tiªu chuÈn nh©n viªn cÇn tuyÓn.

- Sè l­îng, thµnh phÇn héi ®ång tuyÓn dông.

- QuyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm cña héi ®ång tuyÓn dông.

Cã thÓ ¸p dông c¸c h×nh thøc th«ng b¸o tuyÓn dông sau ®©y:

- Th«ng qua v¨n phßng dÞch vô lao ®éng

- Qu¶ng c¸o trªn b¸o chÝ, ®µi ph¸t thanh, v« tuyÕn truyÒn h×nh.

- Niªm yÕt tr­íc cæng doanh nghiÖp.

Yªu cÇu th«ng b¸o nªn ng¾n gän, râ rµng, chi tiÕt vµ ®Çy ®ñ nh÷ng th«ng tin c¬ b¶n cho c¸c øng viªn vÒ tuæi t¸c, søc khoÎ, tr×nh ®é.

Cµng cã nhiÒu øng viªn cho mét chç lµm viÖc cµng cã ®iÒu kiÖn ®Ó tuyÓn chän nh©n viªn phï hîp.

TÊt c¶ mäi hå s¬ xin viÖc ®Òu ph¶i ghi vµo sæ xin viÖc, cã ph©n lo¹i chi tiÕt cho tiÖn sö dông sau nµy. Nªn lËp hå s¬ cho tõng øng viªn. Mçi hå s¬ gåm cã:

- §¬n xin viÖc: (Theo mÉu cña doanh nghiÖp - xem phÇn phô lôc) øng viªn tù ®iÒn vµo. §¬n xin viÖc lµ b­íc ®Çu tiªn trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ c¸c øng viªn. BiÓu mÉu xin viÖc lµm cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ tr×nh ®é häc vÊn, c¸c thµnh tÝch ®· ®¹t ®­îc tr­íc ®©y, nh÷ng ®iÓm m¹nh vµ nh÷ng ®iÓm yÕu cña tõng øng viªn. Trong thùc tÕ c¸c c«ng ty th­êng sö dông nhiÒu biÓu mÉu xin viÖc lµm kh¸c nhau ®èi víi tõng ®èi t­îng nh­: c¸c chøc vô qu¶n trÞ, chuyªn gia kü thuËt, lao ®éng chuyªn m«n... §èi víi c¸c biÓu mÉu xin viÖc lµm, yªu cÇu tr¶ lêi c¸c c©u hái chi tiÕt vÒ tr×nh ®é häc vÊn, gi¸o dôc... §èi víi c¸c c«ng nh©n lµm viÖc theo giê, biÓu mÉu xin viÖc lµm l¹i tËp trung vµo c¸c vÊn ®Ò: trang bÞ dông cô mµ øng viªn cã thÓ sö dông, vµ møc ®é thµnh th¹o, kinh nghiÖm lµm viÖc thùc tÕ. Tham kh¶o biÓu mÉu xin viÖc lµm ®èi víi c¸c øng viªn vµo c¸c chøc vô qu¶n trÞ, c¸n bé kü thuËt, chuyªn m«n.

- C¸c v¨n b»ng chøng chØ tèt nghiÖp.

- S¬ yÕu lý lÞch c¸ nh©n: Tãm t¾t lý lÞch, hoµn c¶nh c¸ nh©n vµ gia ®×nh.

Ngoµi ra sau khi kiÓm tra pháng vÊn vµ kh¸m bÖnh sÏ bæ sung thªm vµo hå s¬ b¶ng kÕt qu¶ pháng vÊn, t×m hiÓu vÒ tÝnh t×nh, së thÝch, n¨ng khiÕu, tri thøc.... vµ kÕt qu¶ kh¸m bÖnh cña øng viªn.

Nghiªn cøu hå s¬ nh»m ghi l¹i c¸c th«ng tin chñ yÕu vÒ øng viªn b¸o gåm:

- Häc vÊn, kinh nghiÖm, qu¸ tr×nh c«ng t¸c.

- Kh¶ n¨ng tri thøc, møc ®é tinh thÇn.

- Søc khoÎ.

- Tr×nh ®é tay nghÒ.

- TÝnh t×nh, ®¹o ®øc, t×nh c¶m, nguyÖn väng.

Trong giai ®o¹n nµy cã thÓ lo¹i bít mét sè øng viªn kh«ng thÝch hîp víi c«ng viÖc, kh«ng cÇn ph¶i lµm tiÕp c¸c thñ tôc kh¸c trong tuyÓn dông.

§©y lµ b­íc khã kh¨n nhÊt ®èi víi øng viªn nh»m chän ra c¸c øng viªn phï hîp nhÊt. ¸p dông h×nh thøc kiÓm tra, s¸t h¹ch ®Ó ®¸nh gi¸ øng viªn vÒ c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n, kh¶ n¨ng thùc hµnh hay tr×nh ®é lµnh nghÒ... d­íi d¹ng bµi thi, bµi tËp thùc hµnh, lµm thö mét mÉu c«ng viÖc nh­ ®¸nh m¸y, sö dông m¸y vi tÝnh, th­ ký...

¸p dông h×nh thøc tr¾c nghiÖm ®Ó ®¸nh gi¸ øng viªn vÒ mét sè kh¶ n¨ng ®Æc biÖt nh­: trÝ nhí, møc ®é khÐo lÐo cña bµn tay.

Pháng vÊn ®Ó ®¸nh gi¸ øng viªn vÒ ph­¬ng diÖn c¸ nh©n nh­ c¸c ®Æc ®iÓm vÒ tÝnh c¸ch, khÝ chÊt, diÖn m¹o.

Søc kháe lµ yÕu tè rÊt quan träng ®èi víi tÊt c¶ c¸c lo¹i lao ®éng, cho nªn tr­íc khi tuyÓn dông cÇn thiÕt ph¶i kiÓm tra søc khoÎ. KiÓm tra søc khoÎ lµ nh»m x¸c ®Þnh ®­îc søc khoÎ cña ng­êi dù tuyÓn, mµ cßn cã thÓ ph¸t hiÖn ra bÖnh tËt bÈm sinh cña hä lµm tiÒn ®Ò viÖc quyÕt ®Þnh tuyÓn dông.

Tr­ëng phßng nh©n sù ®Ò nghÞ, gi¸m ®èc ra quyÕt ®Þnh tuyÓn dông hoÆc ký hîp ®ång lao ®éng (xem phÇn phô lôc). Trong quyÕt ®Þnh tuyÓn dông hoÆc hîp ®ång lao ®éng cÇn ghi râ vÒ chøc vô, l­¬ng bæng, thêi gian thö viÖc, khÕ ­íc.

C¸c nh©n viªn míi ®­îc doanh nghiÖp phæ biÕn vÒ lÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, c¸c c¬ së ho¹t ®éng, c¸c chÝnh s¸ch vµ néi qui chung, c¸c yÕu tè vÒ ®iÒu kiÖn lµm viÖc, thêi gian lµm viÖc, ngµy nghØ, c¸c chÕ ®é khen th­ëng, kû luËt, an toµn lao ®éng.

Nh©n viªn míi ®­îc giíi thiÖu víi ng­êi phô tr¸ch, ban l·nh ®¹o c¬ së vµ nh÷ng ng­êi cã quan hÖ c«ng t¸c sau nµy.

- B­íc ®Çu cña mét nh©n viªn míi nhËn viÖc th­êng cã c¶m gi¸c lo l¾ng, håi hép, ng¹i ngÇn kh«ng muèn tham gia th¶o luËn c¸c vÊn ®Ò víi viªn gi¸m thÞ vµ c¸c ®ång nghiÖp lµ do:

1. C«ng viÖc míi kÐo theo sù thay ®æi quan hÖ con ng­êi, m¸y mãc, thiÕt bÞ, giê gÊc, thãi quen sinh ho¹t. Cµng nhiÒu sù thay ®æi th× nh©n viªn cµng khã quen víi c«ng viÖc míi.

2. Mét sè nh©n viªn míi th­êng cã nh÷ng mong muèn kh«ng thùc tÕ, mong muèn cña hä th­êng cao h¬n so víi nh÷ng ®iÓm thuËn lîi cña c«ng viÖc míi, dÉn ®Õn cã kho¶ng c¸ch gi÷a nh÷ng vÊn ®Ò lý thuyÕt vµ thùc tÕ.

3. Ng¹c nhiªn th¾c m¾c g©y ra nh÷ng lo l¾ng, håi hép. Sù ng¹c nhiªn, th¾c m¾c th­êng ®­îc tÝch tô l¹i khi nh÷ng mong ®îi vÒ mét ng­êi nµo ®ã, mét sù kiÖn nµo ®ã.

Nh»m gi¶m bít sù c¨ng th¼ng, håi hép cña nh©n viªn míi, lµm cho hä tin vµo hµnh ®éng, t¸c phong cña m×nh, ®iÒu chØnh m×nh phï hîp víi c¸c yªu cÇu cña doanh nghiÖp. Lµm cho nh©n viªn míi yªn t©m lµm viÖc, doanh nghiÖp th­êng tæ chøc "Ch­¬ng tr×nh ®Þnh h­íng ®èi víi nh©n viªn míi". Ch­¬ng tr×nh ®Þnh h­íng lµ ch­¬ng tr×nh ®Æc biÖt dµnh riªng ®Ó h­íng dÉn nh©n viªn míi, trong ®ã tãm t¾t c¸c chÝnh s¸ch, ®iÒu luËt, néi qui vµ quyÒn h¹n cña nh©n viªn.

Nhµ qu¶n trÞ lµ trung t©m cña c¸c ho¹t ®éng cã tæ chøc, lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng vµ quyÕt ®Þnh nhÊt sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña doanh nghiÖp. Yªu cÇu ®èi víi nhµ qu¶n trÞ nh­ sau:

Nhµ qu¶n trÞ ph¶i lµ ng­êi cã phÈm chÊt chÝnh trÞ v÷ng vµng, chÊp hµnh ®óng ®­êng lèi, chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt. §Ò ra môc tiªu cña doanh nghiÖp ph¶i phï hîp víi môc tiªu kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n­íc, tÝch cùc gãp phÇn lµm cho d©n giµu n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng vµ v¨n minh.

Nhµ qu¶n trÞ ph¶i lµ nh÷ng ng­êi trung thùc, c«ng b»ng, nhiÖt t×nh ®èi víi c«ng viÖc, cã cuéc sèng lµnh m¹nh vµ trong s¸ng, biÕt hoµ ®ång víi tËp thÓ, biÕt quan t©m ®Õn t×nh c¶m vµ cuéc sèng cña ng­êi kh¸c. Nhµ qu¶n trÞ ph¶i lu«n lu«n n©ng cao uy tÝn c¸ nh©n b»ng tµi n¨ng vµ ®¹o ®øc cña m×nh tr­íc tËp thÓ, ®Ó tõ ®ã kh¼ng ®Þnh chç ®øng cho b¶n th©n m×nh.

Nhµ qu¶n trÞ ph¶i lµ ng­êi toµn diÖn, ngoµi c¸c yªu cÇu vÒ phÈm chÊt chÝnh trÞ, phÈm chÊt ®¹o ®øc, nhµ qu¶n trÞ ph¶i lµ ng­êi giái vÒ tæ chøc vµ cã tr×nh ®é chuyªn m«n nhÊt ®Þnh. §èi víi c¸c cÊp qu¶n trÞ kh¸c nhau yªu cÇu vÒ kü n¨ng kh¸c nhau.

øïng viªn vµo chøc vô qu¶n trÞ ®iÒu hµnh vµ cÊp trung th­êng lµ nh÷ng ng­êi ®· cã kinh nghiÖm qu¶n trÞ, ®· cã nh÷ng thµnh tÝch nhÊt ®Þnh trong c«ng t¸c hoÆc lµ nh÷ng häc viªn xuÊt s¾c ®­îc ®µo t¹o ë c¸c tr­êng qu¶n trÞ kinh doanh, qu¸ tr×nh tuyÓn chän ®­îc tiÕn hµnh cÈn thËn, kü l­ìng vµ chÝnh x¸c.

C¸c øng viªn vµo chøc vô qu¶n trÞ ®­îc yªu cÇu ra quyÕt ®Þnh trong c¸c t×nh huèng gièng nh­ trong thùc tÕ. Hä thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô qu¶n trÞ d­íi sù gi¸m s¸t cña héi ®ång tuyÓn chän. C¸c quyÕt ®Þnh cña c¸c øng viªn ph¶i ®­îc héi ®ång tuyÓn chän ®¸nh gi¸ vµ cho ®iÓm.

C¸c øng viªn th­êng ph¶i lµm c¸c bµi tËp thùc hµnh kiÓm tra c¸c d¹ng sau ®©y.

Bµi tËp tæng hîp ®ßi hái c¸c øng viªn ®­îc giao tr¸ch nhiÖm t×m c¸ch tiÕp cËn, gi¶i quyÕt c¸c b¶ng b¸o c¸o, c¸c b¶ng ghi nhí, c¸c lo¹i th­ tÝn ®iÖn tho¹i, tæ chøc héi häp vµ rÊt nhiÒu vÊn ®Ò kh¸c ®­îc thu thËp nh­ trong thùc tÕ nhµ qu¶n trÞ ph¶i ®iÒu hµnh hµng ngµy.

C¸c øng viªn vµo chøc vô qu¶n trÞ ®­îc tæ chøc thµnh nhãm, nhãm nµy kh«ng cã ng­êi ®øng ®Çu vµ phô tr¸ch. Héi ®ång tuyÓn chän giao cho nhãm mét sè c©u hái yªu cÇu th¶o luËn. C¸c thµnh viªn trong nhãm ph¶i th¶o luËn vµ ra quyÕt ®Þnh chung cña c¶ nhãm. Héi ®ång tuyÓn chän ph¶i ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng giao tiÕp, kh¶ n¨ng ®­îc nhãm chÊp hµnh, kh¶ n¨ng l·nh ®¹o vµ ¶nh h­ëng c¸ nh©n cña c¸c thµnh viªn trong nhãm.

Trong trß ch¬i qu¶n trÞ, c¸c thµnh viªn ph¶i tham gia vµo viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò mang tÝnh chÊt thùc tiÔn. Hä th­êng ph¶i ®ãng vai c¸c thµnh viªn trong ban gi¸m ®èc cña hai hay nhiÒu c«ng ty c¹nh tranh trªn th­¬ng tr­êng. Hä cÇn ph¶i ra quyÕt ®Þnh vÒ c¸c vÊn ®Ò nh­ cÇn ph¶i s¶n xuÊt ra sao, qu¶ng c¸o nh­ thÕ nµo, cÇn kiÓm so¸t ®­îc bao nhiªu cæ phÇn... Lo¹i bµi tËp nµy c¸c øng viªn ®­îc ®¸nh gi¸ vÒ kh¶ n¨ng tæ chøc, kÕ ho¹ch, kh¶ n¨ng giao tiÕp vµ kh¶ n¨ng gi÷ vai trß thñ lÜnh.

Tr×nh diÔn c¸ nh©n yªu cÇu c¸c øng viªn ph¶i thuyÕt tr×nh hay ph¸t biÓu mét vÊn ®Ò nhÊt ®Þnh. Th«ng qua thuyÕt tr×nh héi ®ång tuyÓn chän ®¸nh gi¸ vÒ kh¶ n¨ng xuÊt hiÖn cña hä tr­íc tËp thÓ vµ c¸ch tr×nh bµy râ rµng m¹ch l¹c hay kh«ng.

Tr¾c nghiÖm cã môc ®Ých lµ bao gåm tÊt c¶ c¸c lo¹i kiÓm tra, tr¾c nghiÖm vÒ c¸ nh©n, vÒ kh¶ n¨ng ph¶n x¹ cña thÇn kinh, vÒ së thÝch, høng thó cña øng viªn.

Pháng vÊn lÇn cuèi yªu cÇu c¸c øng viªn ph¶i tr¶i qua kú pháng vÊn tr­íc héi ®ång tuyÓn chän ®Ó t×m hiÓu kü h¬n vÒ së thÝch, c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n c«ng viÖc lµm tr­íc ®©y vµ ®éng c¬ cña hä. Sau lÇn pháng vÊn nµy, héi ®ång cã thÓ cho biÕt kÕt qu¶ cña tõng øng viªn vµ c«ng bè quyÕt ®Þnh nh÷ng ng­êi ®­îc tuyÓn chän.

øïng viªn vµo chøc vô qu¶n trÞ cÊp d­íi th­êng lµ nh÷ng ng­êi ch­a cã qua c«ng viÖc qu¶n trÞ. Nguån cung cÊp øng viªn chñ yÕu lµ nh÷ng nh©n viªn xuÊt s¾c, cã kh¶ n¨ng ®­îc ®Ò b¹t, vµ cã thÓ cã mét sè øng viªn ë c¸c tr­êng qu¶n trÞ kinh doanh. Qu¸ tr×nh tuyÓn chän nhµ qu¶n trÞ cÊp d­íi kh«ng ®ßi hái ph¶i chi tiÕt vµ yªu cÇu cao nh­ ®èi víi viÖc tuyÓn chän qu¶n trÞ gia cÊp trung vµ cÊp ®iÒu hµnh.

Yªu cÇu khi tuyÓn chän nhµ qu¶n trÞ cÊp d­íi:

1. Tham väng qu¶n trÞ:

Nhµ qu¶n trÞ cÊp d­íi ph¶i lµ ng­êi ham thÝch, say mª c«ng viÖc qu¶n trÞ. §©y lµ yÕu tè tiªn quyÕt ®Ó nhµ qu¶n trÞ cã thÓ thµnh c«ng trong b­íc ®Çu t¹o tiÒn ®Ò cho sù thµnh ®¹t sau nµy. Héi ®ång tuyÓn chän nªn hái øng viªn vÒ c¸c vÊn ®Ò qu¶n trÞ vµ nh÷ng nguyªn nh©n khiÕn øng viªn ham muèn nghÒ nµy.

2. Th«ng minh:

Tiªu chuÈn nµy th«ng qua hå s¬ cña øng viªn vµ kÕt hîp víi sù nhËn xÐt cña nh÷ng ng­êi xung quanh vÒ øng viªn. Khi cÇn cã thÓ sö dông thªm mét sè tr¾c nghiÖm ®Ó kiÓm tra, ®¸nh gi¸ møc ®é th«ng minh cña øng viªn.

3. Kh¶ n¨ng ph©n tÝch vµ giao tiÕp:

§¸nh gi¸ kh¶ n¨ng ph©n tÝch vµ giao tiÕp cña øng viªn th«ng qua b¶n phóc tr×nh, th­ tõ, c¸c cuéc th¶o luËn, c¸c ®Ò nghÞ míi vÒ mét sù thay ®æi chÝnh s¸ch hoÆc thÓ thøc, mét ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng. L­u ý c¸ch diÔn ®¹t mét vÊn ®Ò cña øng viªn.

4. C¸ tÝnh:

§¸nh gi¸ c¸ tÝnh th«ng qua bµi kiÓm tra, tr¾c nghiÖm vµ quan s¸t sinh ho¹t cña ng­êi ®ã. Trong m«i tr­êng lµm viÖc, cã thÓ xÐt ®o¸n t­ c¸ch c¸ nh©n th«ng qua c¸ch sö dông thêi gian lµm viÖc, c¸c b¸o c¸o chi phÝ, c¸c giao thiÖp víi b¹n bÌ ®ång nghiÖp, c¸ch gi¶i quyÕt c¸c c«ng viÖc ®­îc giao phã, sù ch©n thËt trong c«ng viÖc, ®­îc tÝn nhiÖm tr­íc tËp thÓ.

C¸c bµi kiÓm tra tr¾c nghiÖm ph¶i ®¸p øng ®­îc hai yªu cÇu c¬ b¶n lµ: gi¸ trÞ vµ tin cËy.

1. Yªu cÇu vÒ gi¸ trÞ:

Yªu cÇu vÒ gi¸ trÞ cña bµi kiÓm tra tr¾c nghiÖm lµ tr¶ lêi c©u hái: Bµi kiÓm tra tr¾c nghiÖm nµy ®o l­êng ®¸nh gi¸ c¸i g×? KÕt qu¶ cña mét bµi kiÓm tra tr¾c nghiÖm cã gi¸ trÞ cho phÐp dù ®o¸n vÒ kh¶ n¨ng, møc ®é thùc hiÖn c«ng viÖc sau nµy cña mét nh©n viªn.

Trong kiÓm tra tr¾c nghiÖm nh©n viªn cã hai c¸ch thÓ hiÖn tÝnh gi¸ trÞ cña bµi kiÓm tra tr¾c nghiÖm lµ gi¸ trÞ tiªu chuÈn vµ gi¸ trÞ néi dung.

- Gi¸ trÞ tiªu chuÈn: thÓ hiÖn ë c¬ së cã thÓ chøng minh r»ng kÕt qu¶ ®iÓm sè thùc hiÖn bµi kiÓm tra tr¾c nghiÖm liªn hÖ chÆt chÏ víi kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng viÖc.

- Gi¸ trÞ vÒ néi dung: C¸c bµi kiÓm tra cã gi¸ trÞ néi dung lµ c¸c bµi kiÓm tra, thùc chÊt lµ mét ®o¹n mÉu trong nhiÖm vô hay kü n¨ng thùc hµnh c«ng viÖc cÇn thiÕt cña nh©n viªn. VÝ dô bµi kiÓm tra ®¸nh m¸y ¸p dông ®èi víi nh©n viªn ®¸nh m¸y.

2. Yªu cÇu vÒ tÝnh tin cËy:

Bµi kiÓm tra tr¾c nghiÖm ®­îc gäi lµ cã tÝnh tin cËy, x¸c thùc khi ng­êi thùc hiÖn cã xu h­íng ®¹t ®­îc cïng mét sè ®iÓm khi thùc hiÖn l¹i mét bµi kiÓm tra tr¾c nghiÖm t­¬ng ®­¬ng.

§Ó c¸c bµi kiÓm tra tr¾c nghiÖm cã gi¸ trÞ tin cËy cÇn cã c¸c b¶ng m« t¶ c«ng viÖc râ rµng, c¸c tiªu chuÈn mÉu trong ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc vµ sù phèi hîp nghiªn cøu thùc hiÖn cña c¸c chuyªn gia t©m lý qu¶n lý.

Qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c bµi kiÓm tra tr¾c nghiÖm ®­îc thùc hiÖn theo c¸c b­íc sau:

1. Ph©n tÝch c«ng viÖc:

B­íc ®Çu tiªn lµ ph©n tÝch c«ng viÖc ®Ó lµm c¬ së cho viÖc x©y dùng b¶ng m« t¶ c«ng viÖc vµ b¶ng tiªu chuÈn nghÒ nghiÖp. CÇn x¸c ®Þnh tiªu chuÈn mÉu trong ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc lµ g×, vµ dù ®o¸n nh÷ng ®Æc ®iÓm chÝnh mµ nh©n viªn cÇn cã ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc g×.

2. Chän bµi kiÓm tra tr¾c nghiÖm:

Lùa chän c¸c bµi kiÓm tra tr¾c nghiÖm cã c¸c néi dung yªu cÇu ®¸nh gi¸ nh©n viªn theo dù ®o¸n vµ phï hîp nhÊt víi c«ng viÖc. ViÖc lùa chän nµy ph¶i dùa trªn c¬ së c¸c kinh nghiÖm, c¸c nghiªn cøu ®· thùc hiÖn vµ nh÷ng dù ®o¸n tèt nhÊt. Th«ng th­êng ng­êi ta kh«ng thùc hiÖn tõng bµi kiÓm tr¾c nghiÖm riªng lÎ mµ thùc hiÖn thµnh mét bµi tæng hîp nh»m ®¸nh gi¸ nh©n viªn mét c¸ch trän vÑn vÒ nhiÒu mÆt theo yªu cÇu cña c«ng viÖc.

3. Thùc hiÖn bµi kiÓm tra tr¾c nghiÖm:

Cã thÓ ¸p dông bµi kiÓm tr¾c nghiÖm theo hai c¸ch:

Mét lµ, ¸p dông ®èi víi c¸c nh©n viªn ®ang lµm viÖc vµ ®èi chiÕu kÕt qu¶ thùc hiÖn bµi kiÓm tra tr¾c nghiÖm víi kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc hµng ngµy. H×nh thøc nµy rÊt dÔ thùc hiÖn nh­ng kÕt qu¶ cã thÓ kh«ng chÝnh x¸c do c¸c nh©n viªn ®ang lµm viÖc cã thÓ kh«ng ®Æc tr­ng cho c¸c øng viªn míi v× nh©n viªn ®ang lµm viÖc ®· ®­îc ®µo t¹o thªm mét thêi gian ë n¬i lµm viÖc, vµ thÝch øng víi ®iÒu kiÖn lµm viÖc vµ ®· ®­îc chän läc, ®¸nh gi¸ theo c¸ch chän läc nµy.

Hai lµ, ¸p dông ®èi víi c¸c øng viªn tr­íc khi tuyÓn dông chÝnh thøc. Sau khi thùc hiÖn bµi kiÓm tra tr¾c nghiÖm ®¹t yªu cÇu, øng viªn sÏ lµm viÖc thö mét thêi gian, so s¸nh kÕt qu¶ thùc hiÖn kiÓm tra, tr¾c nghiÖm víi viÖc thùc hiÖn c«ng viÖc thùc tÕ cña hä.

4. §èi chiÕu kÕt qu¶ thùc hiÖn bµi kiÓm tra tr¾c nghiÖm víi tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc:

¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy ph©n tÝch t­¬ng quan thÓ hiÖn mèi quan hÖ thèng kª ®Ó ®èi chiÕu kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc (xem biÓu ®å 3.2)

Tr­íc khi ®­a bµi kiÓm tra, tr¾c nghiÖm vµo sö dông cÇn kiÓm tra thö l¹i b»ng c¸ch thùc hiÖn l¹i b­íc 3 vµ b­íc 4 ®èi víi nh©n viªn.

Lo¹i nµy gåm cã c¸c bµi kiÓm tra tr¾c nghiÖm t×m hiÓu vÒ trÝ th«ng minh cña øng viªn vµ kh¶ n¨ng hiÓu biÕt ®Æc biÖt kh¸c.

1. T×m hiÓu trÝ th«ng minh cña nh©n viªn b»ng c¸ch yªu cÇu øng viªn ph¶i tr¶ lêi c¸c vÊn ®Ò thuéc vÒ nhiÒu lÜnh vùc cña x· héi vµ tù nhiªn.

2. T×m hiÓu kh¶ n¨ng hiÓu biÕt ®Æc biÖt kh¸c nh­ kh¶ n¨ng qui n¹p, kh¶ n¨ng ph©n tÝch, kh¶ n¨ng hïng biÖn, trÝ nhí vµ kh¶ n¨ng tÝnh to¸n.

Mét lµ, x¸c ®Þnh sù khÐo lÐo cña bµn tay, gåm sù khÐo lÐo cña c¸c ngãn tay, tèc ®é vµ sù thuÇn thôc mÒm m¹i cña chuyÓn ®éng, kh¶ n¨ng ph¶n x¹ vµ sù phèi hîp ho¹t ®éng cña c¸c bé phËn c¬ thÓ con ng­êi.

Hai lµ, ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thÓ lùc cña øng viªn th«ng qua c¸c yÕu tè vÒ kh¶ n¨ng chÞu ®ùng, møc ®é dÎo dai, träng l­îng tèi ®a cã thÓ dÞch chuyÓn, mang v¸c.

Kh¶ n¨ng vÒ thÓ lùc vµ thÇn kinh th­êng ch­a ®ñ ®Ó gi¶i thÝch kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng viÖc v× cã nhiÒu nhiÒu yÕu tè kh¸c t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn con ng­êi nh­ ý chÝ, së thÝch, nguyÖn väng c¸ nh©n, ®éng lùc khuyÕn khÝch c¸ nh©n.

C¸c tr¾c nghiÖm c¸ nh©n dïng ®Ó nghiªn cøu ®¸nh gi¸ c¸c yÕu tè t©m lý c¸ nh©n cña tõng øng viªn nh­ khÝ chÊt, tÝnh c¸ch, së thÝch, nguyÖn väng.

§©y lµ lo¹i kiÓm tra ¸p dông ®Ó ®¸nh gi¸ con ng­êi ®· häc hái, tiÕp thu ®­îc g× sau mét thêi gian ®µo t¹o. Th­êng ®­îc sö dông trong nhµ tr­êng ®Ó kh¶o s¸t kiÕn thøc cña häc viªn trong c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau nh­: kinh tÕ, tiÕp thu, nh©n sù.

Víi lo¹i bµi kiÓm tra nµy, ng­êi ta giao cho øng viªn lµm thö mét sè c«ng viÖc nhÊt ®Þnh, hoÆc ®Æt øng viªn vµo mét sè hoµn c¶nh cô thÓ, yªu cÇu øng viªn gi¶i quyÕt.

Pháng vÊn lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò quan träng nhÊt cña qu¸ tr×nh tuyÓn dông nh©n viªn. Pháng vÊn cho phÐp t×m hiÓu vµ ®¸nh gi¸ øng viªn vÒ ph­¬ng diÖn c¸ nh©n mµ c¸c hå s¬ lý lÞch, chøng chØ tèt nghiÖp vµ c¸c bµi kiÓm tra kh¸c kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc hoÆc kh«ng thÓ hiÖn râ rµng ®­îc nh­ t­íng m¹o, c¸ch c­ xö...

Nghiªn cøu ch­¬ng tr×nh nµy nh»m lµm quen víi c¸c h×nh thøc pháng vÊn kh¸c nhau vµ c¸ch thøc chuÈn bÞ, tiÕn hµnh mét cuéc pháng vÊn ®èi víi c¶ pháng vÊn viªn lÉn ng­êi bÞ pháng vÊn cã hiÖu qu¶.

§©y lµ h×nh thøc pháng vÊn kiÓu nãi chuyÖn kh«ng cã chØ dÉn s½n, ng­êi pháng vÇn ®Æt ra c©u hái xuÊt hiÖn trong ®Çu theo së thÝch, kh«ng cã sù chuÈn bÞ tr­íc, kh«ng cã biÓu mÉu kÌm theo. Néi dung cña pháng vÊn cã thÓ xa h¬n theo nhiÒu chiÕu h­íng kh¸c nhau. Ng­êi pháng vÊn cã thÓ cã s½n b¶n tiªu chuÈn c«ng viÖc mµ hä cã thÓ ®Æt nh÷ng c©u hái hoÆc gièng nhau hoÆc t­¬ng tù hoÆc ch¼ng cã g× gièng nhau ®èi víi øng viªn kh¸c nhau. Th«ng th­êng c¸c cuéc pháng vÊn cã khëi ®Çu gièng nhau nh­ng do tÝnh chÊt kh«ng chØ dÉn nªn cuéc pháng vÊn cã thÓ ®i vµo nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau. Khi hái, ng­êi pháng vÊn th­êng dùa vµo c©u hái cuèi cïng cña øng viªn, ®iÒu nµy cho phÐp c¸c øng viªn dÔ béc lé b¶n chÊt h¬n lµ c¸c c©u hái theo mÉu s½n.

Ng­êi pháng vÊn ph¶i hiÓu s©u vÒ lý thuyÕt pháng vÊn, ph¶i nghiªn cøu s©u vÒ ®Æc ®iÓm c«ng viÖc, hå s¬ c¸ nh©n, biÕt c¸ch nghe vµ biÕt c¸ch lµm cho ng­êi bÞ pháng vÊn kÓ chuyÖn vÒ m×nh mét c¸ch tù nhiªn.

Pháng vÊn theo mÉu lµ lo¹i pháng vÊn ®­îc ho¹ch ®Þnh tØ mØ vµ chÝnh x¸c vÒ c¸c c©u hái vµ c¸c c©u tr¶ lêi cña øng viªn.

Trong mÉu pháng vÊn, c¸c c©u hái vµ c¸c c©u tr¶ lêi ®­îc in s½n, ng­êi pháng vÊn chØ viÖc hái vµ ®¸nh dÊu vµo c¸c c©u tr¶ lêi cña øng viªn.

H×nh thøc pháng vÊn nµy nh»m lµm s¸ng tá c¸c yÕu tè vÒ n¨ng lùc kü thuËt c¸ nh©n, khuynh h­íng, quan diÓm, vµ ®éng c¬ lµm viÖc cña tõng øng viªn.

§Ó thùc hiÖn ®­îc h×nh thøc nµy ng­êi pháng vÊn ph¶i ®­îc huÊn luyÖn kü cµng.

Pháng vÊn t×nh huèng lµ h×nh thøc pháng vÊn trong ®ã cã hµng lo¹t c¸c c©u hái vµ c©u tr¶ lêi liªn quan ®Õn c«ng viÖc.

C¸c c©u hái pháng vÊn ®­îc thiÕt kÕ dùa trªn c¬ së cña b¶n liÖt kª tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n trong c«ng viÖc. C¸c quyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm cµng nhiÒu th× sè c©u hái cµng nhiÒu. Pháng vÊn t×nh huèng cã nhiÒu d¹ng c©u hái.

- C©u hái dùa vµo t×nh huèng gi¶ thuyÕt.

- C©u hái vÒ kiÕn thøc liªn quan ®Õn c«ng viÖc mµ nh©n viªn cÇn biÕt th­êng liªn quan ®Õn ph­¬ng diÖn kü thuËt cña c«ng viÖc.

- C©u hái t×m hiÓu vÒ yªu cÇu, nguyÖn väng cña øng viªn ®èi víi c«ng viÖc nh­: ®éng c¬ lµm viÖc, ­íc muèn du lÞch, thay ®æi chç ë.

§èi víi mçi c©u hái, cÇn cã mét mÉu c©u tr¶ lêi chuÈn bÞ ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l­îng c©u hái cña c¸c øng viªn.

§iÓm ®¸nh gi¸ cña c¸c thµnh viªn trong héi ®ång pháng vÊn ®­îc ghi râ rµng vÒ møc ®é phï hîp cña c©u tr¶ lêi so víi c©u tr¶ lêi mÉu.

Pháng vÊn liªn tôc lµ h×nh thøc pháng vÊn trong ®ã øng viªn bÞ nhiÒu pháng vÊn viªn hái liªn tôc vµ riªng biÖt tr­íc khi ®i ®Õn kÕt luËn cuèi cïng. C¸c qu¸ tr×nh pháng vÊn diÔn ra riªng biÖt, kh«ng cã chØ dÉn vµ kh«ng cã chÝnh thøc. Mçi mét pháng vÊn viªn nh×n nhËn, ®¸nh gi¸ øng viªn theo quan ®iÓm riªng cña m×nh, th«ng th­êng hä chó träng ®Õn nh÷ng kü n¨ng thùc hiÖn vµ ®Æc ®iÓm c¸ nh©n cÇn thiÕt theo yªu cÇu cña c«ng viÖc.

H×nh thøc pháng vÊn nµy cã kÕt qu¶ ®¸ng tin cËy h¬n so víi h×nh thøc pháng vÊn thuÇn tuý kh«ng chØ dÉn.

Pháng vÊn nhãm lµ h×nh thøc pháng vÊn trong ®ã cã mét nhãm héi ®ång pháng vÊn cïng héi øng viªn, h×nh thøc nµy gièng nh­ mét cuéc häp b¸o.

H×nh thøc pháng vÊn nµy cã mét sè ­u ®iÓm. Qu¸ tr×nh pháng vÊn th­êng l«i cuèn øng viªn ph¶i tr¶ lêi nhiÒu c©u hái vÒ nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n víi nh÷ng pháng vÊn viªn, do ®ã c¸c pháng vÊn viªn cã ®iÒu kiÖn ®¸nh gi¸ øng viªn mét c¸ch chÝnh x¸c h¬n. Nhãm pháng vÊn viªn cã thÓ cã nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau, khi cïng hái øng viªn, nhÊn m¹nh vÒ chiÒu s©u vµ ý nghÜa néi dung cña c¸c c©u hái h¬n so víi c¸ch tiÕn hµnh pháng vÊn tiÕn hµnh riªng biÖt, thùc hiÖn lÇn l­ît tõng ng­êi mét. Tuy nhiªn h×nh thøc pháng vÊn nhãm th­êng g©y nªn sù c¨ng th¼ng vÒ t©m lý ®èi víi c¸c øng viªn. §Ó lµm gi¶m bít sù c¨ng th¼ng nµy, ng­êi ta th­êng ¸p dông h×nh thøc pháng vÊn tËp thÓ. Nhãm pháng vÊn viªn cung lóc pháng vÊn nhãm øng viªn, sau ®ã nhãm pháng vÊn viªn sÏ xem xÐt, ®¸nh gi¸ l¹i tõng øng viªn th«ng qua néi dung c¸c c©u tr¶ lêi vµ vai trß dÉn d¾t nhãm h×nh thµnh c¸c c©u tr¶ lêi.

Pháng vÊn c¨ng th¼ng lµ h×nh thøc pháng vÊn lµm cho øng viªn c¶m thÊy kh«ng tho¶i m¸i, bÞ c¨ng th¼ng t©m lý v× nh÷ng c©u hái cã tÝnh chÊt nÆng nÒ, th« b¹o. Lo¹i pháng vÊn nµy thùc hiÖn nh»m môc ®Ých ®¸nh gi¸ møc ®é nh¹y c¶m t©m lý, lßng ®é l­îng khoan dung, c¸ch thøc ph¶n øng cña øng cö viªn ®èi víi sù c¨ng th¼ng trong c«ng viÖc. C¸c pháng vÊn viªn th­êng ®iÒu tra nh÷ng ®iÓm yÕu trong kiÕn thøc vµ qu¸ tr×nh ®µo t¹o cña øng viªn. Khi hái vµo nh÷ng ®iÓm yÕu th­êng lµm cho øng viªn cã t©m lý bèi rèi, lo l¾ng, mÊt b×nh tÜnh.

Pháng vÊn ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viªn th­êng thùc hiÖn sau khi øng viªn hay nh©n viªn thùc hiÖn c«ng viÖc nh»m môc ®Ých ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c h¬n vÒ kü n¨ng thùc hiÖn c«ng viÖc cña nh©n viªn. Pháng vÊn viªn th­êng lµ c¸c gi¸m thÞ sÏ th¶o luËn víi øng viªn vÒ kÕt qu¶ ®iÓm sè thùc hiªn c«ng viÖc vµ hµnh ®éng söa ch÷a, ®iÒu chØnh cña nh©n viªn, ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc tèt h¬n.

HiÖu qu¶ pháng vÊn phô thuéc vµo c¸c yÕu tè kü thuËt pháng vÊn vµ c¸ch thøc tiÕn hµnh thùc hiÖn pháng vÊn.

Nh÷ng yÕu tè kü thuËt pháng vÊn bao gåm: lêi nãi, gi¸c quan, ®iÒu kiÖn vËt chÊt kü thuËt ®Ó tiÕn hµnh pháng vÊn.

1. Lêi nãi:

Lêi nãi gåm tiÕng nãi, giäng nãi vµ ý nghÜa cña c©u nãi.

Lêi nãi chØ biÓu diÔn t­ t­ëng, ý kiÕn, t×nh c¶m chø kh«ng ph¶i lµ t­ t­ëng, t×nh c¶m, ý kiÕn. CÇn ph¶i biÕt chän lêi nãi ®Ó tr×nh bµy sao cho ng­êi nghe thÊy râ rµng, dÔ hiÓu. NÕu tá ra b×nh tÜnh nhÑ nhµng trong c©u nãi, tr¸nh lèi hái g©y ph¶n øng cho ng­êi nghe hoÆc ®Ó cho hä chØ tr¶ lêi "cã" hoÆc "kh«ng".

2. Gi¸c quan:

ThÞ gi¸c vµ thÝnh gi¸c cÇn tËp trung ®Ó nhËn ra m« thøc ®éng th¸i cña ng­êi bÞ pháng vÊn cã c¸c cö ®éng tiªu biÓu g×? C¸ch ¨n mÆc, ®Çu tãc, t¸c phong cña ng­êi bÞ pháng vÊn.

TËp rÌn luyÖn c¸ch nghe. Nghe ch¨m chó thµnh thËt, tá ra m×nh rÊt quan t©m ®Õn vÊn ®Ò, tr¸nh c·i lý, ng¾t lêi, ®Ó t×m hiÓu øng viªn vÒ kiÕn thøc chuyªn m«n, kü thuËt, kh¶ n¨ng qu¶n trÞ, c¸c ®Æc ®iÓm c¸ nh©n kh¸c.

3. §iÒu kiÖn vËt chÊt, kü thuËt ®Ó thùc hiÖn pháng vÊn:

Phßng pháng vÊn ph¶i yªu tÜnh, tr¸nh tiÕp xóc víi nhiÒu ng­êi, kh«ng nªn thùc hiªn pháng vÊn ngay trong phßng lµm viÖc cña c¸n bé l·nh ®¹o ®Ó cho øng viªn c¶m thÊy ®ì lo l¾ng håi hép. Trong nh÷ng tr­êng hîp cÇn thiÕt cã thÓ ®Æt m¸y ghi ©m hoÆc ghi thu b¨ng video ®Ó ph©n tÝch l¹i m« thøc ®éng th¸i, giäng nãi cña øng viªn.

Qu¸ tr×nh pháng vÊn thùc hiÖn theo n¨m b­íc:

1. Ho¹ch ®Þnh pháng vÊn:

- Nghiªn cøu hå s¬ c¸ nh©n, xem xÐt c¸c ®¬n xin lµm viÖc, c¸c b¶ng tãm t¾t vÒ c¸ nh©n øng cö viªn, c¸c b¶n nhËn xÐt vÒ mäi lÜnh vùc cã liªn quan ®Õn viÖc thùc hiÖn c«ng c«ng viÖc cña øng viªn, tõ ®ã t×m ra mÆt m¹nh, mÆt yÕu cña øng viªn.

- Nghiªn cøu l¹i b¶ng m« t¶ c«ng viÖc vµ b¶ng tiªu chuÈn nghÒ nghiÖp ®Ó ng­êi pháng vÊn hiÓu ®­îc nh÷ng ®Æc ®iÓm, yªu cÇu chÝnh cña c«ng viÖc vµ mÉu ng­êi nh©n viªn lý t­ëng ®èi víi viÖc thùc hiÖn c«ng viÖc.

- T×m ®­îc ®iÓm pháng vÊn thÝch hîp.

2. ThiÕt lËp quan hÖ víi øng cö viªn:

§Ó gióp cho øng viªn bít c¨ng th¼ng vµ cã thÓ tr¶ lêi b×nh tÜnh, pháng vÊn viªn cã thÓ b­íc ®Çu lµm quen víi øng viªn th«ng qua nh÷ng c©u hái th©n mËt.

ViÖc thiÕt lËp quan hÖ tèt víi øng viªn cã thÓ lµm cho pháng vÊn viªn vµ øng viªn ®Òu c¶m thÊy tho¶i m¸i dï cho øng viªn cã ®­îc chÊp nhËn vµo ®­îc lµm viÖc hay kh«ng.

3. §Æt c©u hái:

Cã nhiÒu c¸ch ®Æt c©u hái theo nhiÒu néi dung kh¸c nhau.

Khi ®Æt c©u hái nªn chó ý:

- Tr¸nh ®Æt c¸c c©u hái ®Ó tr¶ lêi cã hoÆc kh«ng.

- Kh«ng nªn ®Æt c©u hái mím tr¶ lêi cho øng viªn.

- Kh«ng biÓu lé sù hµi lßng, mØm c­êi, gËt ®Çu, khi øng viªn cã c©u tr¶ lêi ®óng.

- Kh«ng tra hái, chÊt vÊn øng viªn.

- Kh«ng kÐo dµi pháng vÊn b»ng c¸c c©u chuyÖn dong dµi vÒ c¸ nh©n m×nh, còng nh­ kh«ng nªn ®Ó øng viªn kÓ chuyÖn l¹c víi néi dung pháng vÊn.

- Hái tõ ®Çu ®Õn cuèi mäi c©u hái, ch¨m chó l¾ng nghe vµ khuyÕn khÝch øng viªn tr¶ lêi m¹nh d¹n.

4. ChÊm døt pháng vÊn:

Tr­íc khi chÊm døt pháng vÊn, cÇn dµnh thêi gian ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái cña øng viªn, vµ nÕu cã thÓ nªn qu¶ng c¸o c«ng viÖc cña doanh nghiÖp ®èi víi øng viªn. Cè g¾ng chÊm døt pháng vÊn b»ng mét nhËn xÐt hÕt søc khÐo lÐo x· giao.

5. Xem xÐt l¹i pháng vÊn:

Sau khi øng cö viªn ra ®i, ng­êi pháng vÊn cÇn xem xÐt l¹i nhËn xÐt cña m×nh vÒ øng viªn, ®iÒn vµo mÉu ®iÒu tra cho ®ñ. ThËn träng xem xÐt l¹i cuéc pháng vÊn sau khi ®· cã ®ñ mäi th«ng tin vµ sau khi øng viªn b­íc ra khái phßng pháng vÊn, cÇn xem xÐt l¹i nh÷ng lçi x¶y ra trong qu¸ tr×nh pháng vÊn.

Pháng vÊn viªn th­êng cã quyÕt ®Þnh s¬ bé vÒ øng viªn trong mÊy phót ®Çu tiªn cña pháng vÊn. Thêi gian sau ®ã th­êng chØ lµm thay ®æi ®«i chót ®Ó pháng vÊn viªn ®i ®Õn kÕt luËn cuèi cïng. QuyÕt ®Þnh cña pháng vÊn viªn sau ®ã th­êng chØ dùa trªn c¬ së c¸ch xuÊt hiÖn, diÖn m¹o, h×nh thøc c¸ nh©n cña øng viªn.

C¸c pháng vÊn viªn th­êng chÞu t¸c ®éng cña c¸c th«ng tin kh«ng tèt vÒ øng cö viªn nhiÒu h¬n c¸c th«ng tin tèt vÒ hä. B¶n th©n c¸c pháng vÊn viªn còng cã xu h­íng muèn t×m kiÕm nh÷ng th«ng tin xÊu vÒ øng viªn.

KÕt hîp lçi chó träng khÝa c¹nh kh«ng tèt cña øng viªn, víi c¸ch ®¸nh gi¸ véi v¶ lóc ®Çu pháng vÊn, ta sÏ thÊy phÇn lín c¸c cuéc pháng vÊn cã xu h­íng chèng l¹i c¸c øng viªn. Nh÷ng øng cö viªn bÞ Ên t­îng xÊu ban ®Çu sÏ rÊt khã trong viÖc cè g¾ng lµm mÊt ®i Ên t­îng xÊu ®ã trong pháng vÊn.

C¸c pháng vÊn viªn kh«ng biÕt râ vÒ c«ng viÖc vµ kh«ng biÕt lo¹i øng cö viªn nµo cÇn thiÕt cho c«ng viÖc sÏ kh«ng ®­a ra quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c khã cã thÓ thùc hiÖn ®­îc tuyÓn ®óng ng­êi ®óng viÖc. QuyÕt ®Þnh cña pháng vÊn viªn khi ®ã th­êng chØ dùa trªn c¶m tÝnh vµ kinh nghiÖm c¸ nh©n.

Thø tù tiÕp nhËn pháng vÊn còng ¶nh h­ëng ®Õn nhËn xÐt cña pháng vÊn viªn. C¸c nghiªn cøu cho thÊy sau mét lo¹t øng cö viªn yÕu kÐm, mét sè øng cö viªn lo¹i trung b×nh sÏ ®­îc ®¸nh gi¸ lµ kh¸, vµ sau mét lo¹t øng cö viªn kh¸, ®Õn øng cö viªn trung b×nh sÏ ®­îc ®¸nh gi¸ lµ yÕu. Khi ®ã c¸ch ®¸nh gi¸ vÒ øng viªn kh«ng dùa vµo kh¶ n¨ng thùc tÕ cña øng viªn mµ l¹i dùa vµo t¸c ®éng c¶m xóc cña øng viªn tr­íc ®ã g©y ra.

Lçi cña pháng vÊn viªn lµ hä th­êng chó träng vµo c¸ch nh×n, diÖn bé, ng÷ ®iÖu cña øng cö viªn h¬n lµ nghe xem thùc tÕ øng viªn ®· tr¶ lêi g×.

Ngoµi ra pháng vÊn viªn còng chÞu t¸c ®éng cña c¸c xóc c¶m vÒ ¶nh h­ëng giíi tÝnh cña øng viªn ®èi víi yªu cÇu tuyÓn dông nh©n viªn nam hay n÷ sÏ phï hîp h¬n.

1. T«n träng quyÒn lîi vµ nh©n c¸ch cña ng­êi bÞ pháng vÊn kh«ng ®­îc cã th¸i ®é ban ¬n, «ng chñ.

2. X¸c ®Þnh tr­íc môc ®Ých pháng vÊn.

3. Lµm cho ng­êi bÞ pháng vÊn tù nhiªn, kh«ng tá ra véi v¶.

4. KhuyÕn khÝch ng­êi bÞ pháng vÊn nãi nhiÒu.

5. Chó träng ®Õn ý nghÜa cña lêi nãi. Nãi râ rµng, dÔ hiÓu, dÔ nghe.

6. Kh«ng tiÕt lé quan ®iÓm riªng cña m×nh tr­íc khi cÇn ph¶i tiÕt lé.

7. Khung c¶nh pháng vÊn ph¶i yªu tÜnh, thuËn lîi.

8. Kh«ng véi v· ra quyÕt ®Þnh, cè g¾ng b×nh tÜnh, xem xÐt l¹i kü l­ìng tr­íc khi ra quyÕt ®Þnh.

9. TËp trung vµo nh÷ng nÐt chÝnh ®Ó ®¸nh gi¸ vÒ øng cö viªn nh­ møc ®é th«ng minh, kh¶ n¨ng hoµ hîp víi ng­êi kh¸c, ®éng c¬ lµm viÖc.

§Ó n©ng cao tr×nh ®é pháng vÊn, c¸c pháng vÊn viªn ph¶i ®­îc h­íng dÉn vÒ t©m lý häc, ph¶i hiÓu ®­îc yªu cÇu vµ ®Æc ®iÓm cña c«ng viÖc. Trong qu¸ tr×nh pháng vÊn ph¶i:

1. B×nh tÜnh, chÝn ch¾n trong lêi nãi vµ hµnh ®éng.

2. BiÕt ®¸nh gi¸ ng­êi th«ng qua m« thøc ®éng th¸i.

3. Giái ph¸n xÐt, biÕt nh×n ra vÊn ®Ò cèt lâi.

4. BiÕt th«ng c¶m víi ng­êi kh¸c.

5. BiÕt l¾ng nghe.

Khi bÞ pháng vÊn, ®iÒu ®Çu tiªn lµ b¹n cÇn x¸c ®Þnh ®­îc môc ®Ých cña pháng vÊn. Doanh nghiÖp cÇn cã c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn b¹n vÒ: n¨ng lùc c¸ nh©n cña b¹n, ®éng c¬ cña b¹n, kh¶ n¨ng hoµ ®ång víi nh÷ng ng­êi kh¸c cña b¹n.

Nh÷ng ng­êi ®­îc pháng vÊn cÇn biÕt:

Tr­íc khi ®Õn pháng vÊn, b¹n cÇn t×m hiÓu vÒ mäi ®iÒu cÇn thiÕt liªn quan ®Õn c«ng viÖc, vÒ c«ng ty vµ nh÷ng ng­êi pháng vÊn. Nghiªn cøu s¸ch b¸o, t×m hiÓu ph¹m vi ho¹t ®éng cña c«ng ty, ph¸t hiÖn ra nh÷ng vÊn ®Ò khã kh¨n cña c«ng ty vµ gi¶i thÝch b¹n cã thÓ lµm g× trong viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ®ã.

Cè g¾ng giµnh thêi gian cÇn thiÕt ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái ban ®Çu cña ng­êi pháng vÊn. Ng­îc l¹i nªn tranh thñ yªu cÇu pháng vÊn viªn nãi râ h¬n nhu cÇu cña hä. Hä muèn t×m kiÕm ng­êi nh­ thÕ nµo.

Sau khi t×m hiÓu ®­îc yªu cÇu vÒ ng­êi mµ pháng vÊn viªn ®ang t×m kiÕm, b¹n nªn cè g¾ng m« t¶ kü l­ìng nh÷ng kh¶ n¨ng cña b¹n trong viÖc thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc cÇn thiÕt theo yªu cÇu cña ng­êi pháng vÊn. Sau ®ã tr×nh bµy c¸ch m« t¶ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò vµ kÕt qu¶ ®¹t ®­îc.

B×nh tÜnh, suy nghÜ tr­íc khi tr¶ lêi. L­u ý mçi c©u tr¶ lêi cÇn qua 3 giai ®o¹n:

Chó ý, suy nghÜ, nãi. Chó ý lµ ®Ó b¹n hiÓu ng­êi pháng vÊn hái g×?

Suy nghÜ: cÇn tr¶ lêi nh­ thÕ nµo? tr¶ lêi c¸i g×? CÊu tróc logic diÔn ®¹t ra sao? Trong c©u hái tr¶ lêi nªn chó träng nhÊn m¹nh vµo nh÷ng ®iÓm mµ b¹n cã thÓ gióp ng­êi pháng vÊn gi¶i quyÕt ®­îc vÊn ®Ò cña hä.

Nãi: râ rµng ®ñ nghe.

Trang phôc gän gµng, lÞch sù, t¸c phong ®µng hoµng, tù tin, ®óng mùc, lu«n tá ra hµo høng ®èi víi c«ng viÖc vµ ch¨m chó l¾ng nghe pháng vÊn viªn nãi.

Ên t­îng tèt ban ®Çu cã thÓ biÕn xÊu thµnh tèt trong qui tr×nh pháng vÊn nh­ng ®iÒu nµy Ýt cã thÓ x¶y ra. Ng­îc l¹i nh÷ng Ên t­îng xÊu ban ®Çu sÏ lµm cho c¸c øng viªn khã v­ît qua.

Cã thÓ t¹o ra Ên t­îng tèt h¬n ban ®Çu b»ng c¸ch l­u ý ®Õn c¸c ®iÓm nh­ sau:

- §Çu tãc vµ trang phôc lÞch sù.

- Chµo hái th©n thiÕt.

- B¾t tay th©n thiÖn.

- Tá ra nhiÖt t×nh, b×nh tÜnh, chÝn ch¾n.

- Cã ãc kh«i hµi vµ lu«n mÜm c­êi.

- Bµy tá sù thó vÞ ®èi víi ho¹t ®éng cña c«ng ty vµ l¾ng nghe pháng vÊn viªn nãi.

- H·nh diÖn vÒ c«ng viÖc cò.

- HiÓu môc ®Ých cña c«ng ty vµ bµy tá nguyÖn väng muèn phôc vô.

- Tr×nh bµy c¸c suy nghÜ, ý t­ëng lµnh m¹nh.

Trong thêi gian pháng vÊn nªn chó ý ®Õn c¸i nh×n cña m¾t, giäng nãi nhiÖt t×nh, m¹ch l¹c, râ rµng. §i ®øng, hµnh ®éng ph¶i ®µng hoµng, tù tin nh­ng khiªm tèn.

Thùc hiÖn c«ng v¨n sè 99/TCCP-VC ngµy 13/04/1994 cña Ban tæ chøc ChÝnh phñ vÒ viÖc tæ chøc tuyÓn dông c«ng chøc Nhµ n­íc. Theo néi dung cña c«ng v¨n nµy th× ®iÒu kiÖn ®Ó tuyÓn dông c«ng chøc - viªn chøc nhÊt thiÕt ph¶i xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu c«ng viÖc, vÞ trÝ lµm viÖc vµ tuyÓn dông ®óng víi tiÕu chuÈn nghiÖp vô cña ng¹ch tuyÓn vµo. Khi c¬ quan sö dông c«ng chøc ®Ò nghÞ Héi ®ång tuyÓn dông c«ng chøc xÐt tuyÓn dông trong ph¹m vi chØ tiªu biªn chÕ.

- Lµ c«ng d©n n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt nam.

- Tuæi tõ 18 trë lªn, kh«ng n»m trong thêi gian truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù hoÆc ®ang thi hµnh ¸n d©n sù, hoÆc kh«ng thùc hiÖn LuËt nghÜa vô qu©n sù.

- 01 ®¬n xin viÖc lµm (cã ý kiÕn cña c¬ quan tiÕp nhËn c«ng chøc).

- 02 s¬ yÕu lý lÞch cã x¸c nhËn cña c«ng an ®Þa ph­¬ng n¬i cã hé khÈu th­êng tró hoÆc hå s¬ häc sinh nÕu lµ häc sinh ®· tèt nghiÖp c¸c tr­êng ®¹i häc, trung häc chuyªn nghiÖp.

- 01 phiÕu kh¸m søc khoÎ do Héi ®ång gi¸m ®Þnh y khoa cÊp.

- 01 b¶n sao v¨n b»ng (nÕu cã)

- 04 h×nh 3 x 4cm

- 03 b¶n hîp ®ång theo mÉu qui ®Þnh (xem phô lôc). NÕu lµ häc sinh chuyªn nghiÖp ph¶i cã quyÕt ®Þnh ra tr­êng.

- 02 B¶n c«ng v¨n cña c¬ quan ®¬n vÞ, nãi râ sè l­îng biªn chÕ theo chØ tiªu giao, ng­êi ®­îc nhËn vÒ bè trÝ chøc danh g×, m· sè l­¬ng, hÖ sè l­¬ng...

KÓ tõ ngµy nhËn viÖc t¹i c¬ quan theo th«ng b¸o cña héi ®ång tuyÓn dông c«ng chøc, ®ñ 06 th¸ng c¬ quan xÐt vµ ®Ò nghÞ bæ nhiÖm chÝnh thøc vµo mét chøc danh, ng¹ch bËc c«ng viÖc ®ang bè trÝ. NÕu tr­êng hîp sau 06 th¸ng cßn thiÕu sãt th× ®ãng gãp víi viªn chøc söa ch÷a, vµ thö viÖc thªm 06 th¸ng n÷a nÕu ®· söa ch÷a tèt th× ®Ò nghÞ cÊp trªn cña tæ chøc tuyÓn dông ra quyÕt ®Þnh. NÕu sau 06 th¸ng mµ c¬ quan sö dông lao ®éng xÐt thÊy kh«ng ®¹t yªu cÇu th× c¾t hîp ®ång (kh«ng gi¶i quyÕt chÝnh s¸ch).

Riªng tr­êng hîp l¸i xe, t¹p vô, b¶o vÖ, nÕu c¬ quan cßn chØ tiªu biªn chÕ giao mµ ch­a ®ñ ng­êi th× lµm thñ tôc tuyÓn dông ë d¹ng hîp ®ång dµi h¹n, kh«ng tuyÓn dông chÝnh thøc, ®­îc ®­a vµo b¶ng l­¬ng (quü l­¬ng ng©n s¸ch nhµ n­íc).

- 01 b¶n lý lÞch (kh«ng ph¶i s¬ yÕu lý lÞch) cã x¸c nhËn cña c¬ quan ®Þa ph­¬ng, ®Ó lµm b¶n lý lÞch gèc ë c¬ quan l­u tr÷.

- 01 giÊy kh¸m søc khoÎ cña Héi ®ång y khoa.

- 01 b¶n c¸c v¨n b»ng vµ giÊy chøng nhËn tèt nghiÖp (nÕu cã).

- 01 b¶n tù kiÓm, cã ý kiÕn ghi cô thÓ cña c¬ quan sö dông c«ng chøc sau thêi gian thö viÖc (ghi sau tªn hä lµ sè hiÖu c«ng chøc).

- 01 b¶n sao chôp quyÕt ®Þnh ph©n c«ng c«ng t¸c (nÕu hÕt tËp sù)

- 01 c«ng v¨n ®Ò nghÞ hÕt tËp sù cña c¬ quan sö dông c«ng chøc, trong ®ã ghi râ bè trÝ chøc danh, ng¹ch bËc, hÖ sè l­îng, nÕu cã thay ®æi m· sè th× ghi râ m· sè cò vµ m· sè ®Ò nghÞ míi.

Theo qui ®Þnh cña Bé gi¸o dôc vµ §µo t¹o, riªng ®èi víi ngµnh v¨n ho¸ - nghÖ thuËt kh«ng cã thêi gian tËp sù. §¹i häc y khoa vµ c¸c ngµnh kh¸c thêi gian tËp sù lµ 12 th¸ng.

VÒ thñ tôc xÐt hÕt tËp sù nh­ xÐt hÕt thêi gian thö viÖc.

Sau thêi gian tËp sù th× xÐt hÕt tËp sù, nÕu trong thêi gian ®ã mµ cßn thiÕt sãt th× c¬ quan qu¶n lý c«ng chøc ®ãng gãp cho ®­¬ng sù vµ cho thªm mét thêi gian tËp sù tèi ®a 1/2 thêi gian tËp sù ®· qui ®Þnh. C¸c tr­êng hîp xin c«ng nhËn hÕt thêi gian tËp sù trÔ h¹n, c¸ nh©n vµ tæ chøc qu¶n lý chÞu tr¸ch nhiÖm.

- NÕu lµ c«ng chøc th× hå s¬ thñ tôc do tæ chøc chÝnh quyÒn ra quyÕt ®Þnh chuyÓn nh­ng ph¶i n»m trong chØ tiªu biªn chÕ.

- NÕu lµ viªn chøc s¶n xuÊt kinh doanh chuyÓn sang hµnh chÝnh sù nghiÖp th× thùc hiÖn theo c«ng v¨n sè 99/TCCP-VC ph¶i th«ng qua héi ®ång tuyÓn dông c«ng chøc ®Ó xÐt s¾p xÕp l¹i chøc danh c«ng chøc cho phï hîp víi c«ng viÖc ®­îc ph©n c«ng. Theo c«ng v¨n sè 1183/TCCP-VC ngµy 09/12/1993 cña Tæ chøc c¸n bé chÝnh phñ vÒ viÖc tæ chøc thùc hiÖn tuyÓn dông míi c«ng chøc - viªn chøc khu vùc hµnh ch¸nh sù nghiÖp vµ c«ng v¨n sè 128 ngµy 20/04/1994 cña Ban Tæ chøc c¸n bé ChÝnh phñ vÒ viÖc s¾p xÕp l­¬ng ®èi víi c«ng chøc ®iÒu ®éng, thuyªn chuyÓn c«ng t¸c.

Hå s¬ chuyÓn c«ng t¸c gåm:

- 01 ®¬n xin chuyÓn c«ng t¸c cã n¬i nhËn th«ng qua, ghi râ chøc danh, sè hiÖu c«ng chøc. N¬i cho chuyÓn ®i ghi cô thÓ ý kiÕn ®ång ý hay kh«ng ®ång ý.

- 01 b¶n tù kiÓm, cã x¸c nhËn cña c¬ quan.

- 01 lý lÞch gèc cã x¸c nhËn kh«ng qu¸ 06 th¸ng

- 01 b¶n sao v¨n b»ng.

- 01 quyÕt ®Þnh l­¬ng

- 01 giÊy kh¸m søc khoÎ cña Héi ®ång gi¸m ®Þnh y khoa cã gi¸ trÞ sö dông 06 th¸ng.

- C«ng v¨n n¬i nhËn, ghi râ bè trÝ chøc danh g×, m· sè l­¬ng, bËc, chØ tiªu biªn chÕ giao, biªn chÕ hiÖn cã.

- 04 ¶nh mµu 3 x 4 cm

Trªn ®©y lµ mét sè qui ®Þnh míi cña Nhµ n­íc ®èi víi c«ng chøc, viªn chøc ë n­íc ta.

(Xem phÇn phô lôc vÒ mÉu: hîp ®ång lao ®éng, sæ lao ®éng, ®¬n xin viÖc)

Tãm t¾t, TuyÓn dông nh©n viªn gi÷ vai trß ®Æc biÖt quan träng trong ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp. ChÊt l­îng cña nh©n viªn cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ cña ng­êi qu¶n trÞ vµ viÖc thùc hiÖn c«ng viÖc. Qu¸ tr×nh tuyÓn dông nh©n viªn ®­îc tiÕn hµnh b»ng c¸c qui tr×nh tuyÓn chän. Nhµ qu¶n trÞ ph¶i n¾m ®­îc c¸c néi dung vµ c¸c b­íc tiÕn hµnh tuyÓn chän.

KiÓm tra tr¾c nghiÖm lµ mét kh©u quan träng trong qu¸ tr×nh tuyÓn chän nh©n viªn, nã cung cÊp cho nhµ qu¶n trÞ nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ néi dung vµ yªu cÇu, h×nh thøc kiÓm tra tr¾c nghiÖm kh¸c nhau. KiÓm tra tr¾c nghiÖm lµ mét ph­¬ng ph¸p h÷u hiÖu nh»m gióp cho c¸c nhµ qu¶n trÞ chän ®­îc ®óng ng­êi ®óng viÖc.