Vai trß cña ®èc c«ng vµ c¸n bé c«ng ®oµn
Híng dÉn:
§µo t¹o viªn chia c¸c häc viªn thµnh 2 nhãm – c¸c häc viªn thuéc giíi thî vµo mét nhãm vµ giíi chñ (®èc c«ng) vµo nhãm kia. C¸c nhãm sÏ ®îc ®a vµo phßng dµnh riªng. ®µo t¹o viªn sÏ cung cÊp b¶ng giÊy vµ bót viÕt b¶ng cho tõng nhãm. C¸c häc viªn ®îc yªu cÇu tr¶ lêi c©u hái vµ ghi l¹i phÇn tr¶ lêi theo 2 c©u hái sau ®©y:
1. phÈm chÊt cña mét c¸n bé c«ng ®oµn lµ g×? vµ
2. phÈm chÊt cña mét ®èc c«ng lµ g×?
Sau 20 phót c¶ hai nhãm sÏ hîp l¹i vµ chia sÏ c¸c kÕt qu¶. ®µo t¹o viªn cã thÓ tËp trung vµo c¸c ®Æc ®iÓm chung vµ ®ång htêi chØ ra ®iÒu mµ hä ®· ®a ra ®èi víi tiªu chuÈn cña mét thñ lÜnh xøng ®¸ng vµ c¸c häc viªn cã thÓ ph¸t triÓn thªm c¸c ®Æc ®iÓm nµy.
§©y lµ danh s¸ch c¸c ®Æc ®iÓm ®îc xem lµ mÉu mùc ®Ó chiÕu trªn mµn h×nh lín hoÆc ph¸t cho c¸c häc viªn.
CÇn cã
2 phßng
2 b¶ng giÊy (tèi thiÓu) 4 (tèt nhÊt)
bót vÏ b¶ng
b¨ng dÝnh 2 mÆt (dÝnh c¸c c©u tr¶ lêi trªn têng)
PhÈm chÊt cña c¸n bé c«ng ®oµn vµ ®èc c«ng mÉu mùc
Lµm viÖc chuyªn nghiÖp
Cã lý cã t×nh
Ngay thËt
C«ng b»ng
TÝnh c¸ch ngo¹i giao
Lèi suy nghÜ cëi më
Ngêi biÕt c¸ch gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
Mét ngêi giái liªn hÖ
N¾m ®îc hîp ®ång
Cã kü n¨ng quan
hÖ con ngêi
VÞ trÝ chñ yÕu cña c¸n bé c«ng ®oµn
Híng dÉn:
§µo t¹o viªn cã thÓ sö dông m¸y chiÕu h×nh hoÆc tµi liÖu ph¸t ®Ó gi¶i thÝch vÒ vÞ trÝ cña ®¹i diÖn c«ng ®oµn ph©n xëng vµ c¸c ¸p lùc mµ hä ph¶i chÞu. §èc c«ng còng lµ mét vÞ trÝ chñ yÕu ph¶i chÞu nh÷ng ¸p lùc nh vËy.
VÞ trÝ chñ yÕu cña c¸n bé c«ng ®oµn
KhiÕu kiÖn lµ g×?
Híng dÉn: ®µo t¹o viªn hái c¸c häc viªn c©u hái ‘thÕ nµo lµ khiÕu kiÖn ? Ghi c¸c c©u tr¶ lêi lªn b¶ng giÊy. ®µo t¹o viªn cã thÓ sö dông m¸y chiÕu vµ tµi liÖu ph¸t tríc ®Ó lµ c¨n cø cho mét buæi lªn líp ng¾n.
Chó ý:
KhiÕu kiÖn lµ g× ?
A. §iÒu ®ã cã vi ph¹m hîp ®ång kh«ng?
Vi ph¹m râ rµng c¸c néi dung cô thÓ?
Vi ph¹m theo suy luËn ®èi víi tháa thuËn?
B. §ã cã ph¶i lµ sù vi ph¹m luËt ph¸p quèc gia, cÊp tØnh vµ cÊp quËn kh«ng?
Ph©n biÖt ®èi xö vÒ tuæi t¸c, giíi tÝnh vµ chñng téc ?
Vi ph¹m tiÒn l¬ng vµ thêi giê lµm viÖc ?
C. §ã cã ph¶i lµ sù vi ph¹m quy ®Þnh tríc ®ã kh«ng ?
Cã thÓ chÊp thuËn miÖng hoÆc trªn giÊy
Thêng ®îc nh¾c ®i nh¾c l¹i trong mét thêi gian dµi
D. §ã cã ph¶i lµ sù vi ph¹m ®èi víi tr¸ch nhiÖm cña giíi chñ kh«ng?
Kh«ng ®îc ®Ò cËp cô thÓ theo néi dung tháa thuËn
N¬i lµm viÖc s¹ch sÏ vµ an toµn
Cã ®ñ hÖ thèng chiÕu s¸ng
Cã ®ñ hÖ thèng sëi vµ th«ng giã
E. Cã ph¶i lµ sù vi ph¹m ®èi víi quy ®Þnh cña c«ng ty kh«ng?
Sè lîng th«ng tin c¶nh b¸o lµ c¬ së cho biÖn ph¸p kû luËt
C¸c quy ®Þnh cã t×nh cã lý vµ ®îc thùc hiÖn c«ng b»ng kh«ng?
KhiÕu kiÖn thêng lµ mét ý kiÕn ph¶n ¸nh cña ngêi lao ®éng hoÆc c«ng ®oµn cho r»ng cã sù vi ph¹m tháa íc tËp thÓ hoÆc vÊn ®Ò quan hÖ viÖc lµm.
C¸c lo¹i khiÕu kiÖn vµ c¸c nguyªn nh©n thêng gÆp
Tµi liÖu ph¸t tríc gi¶i thÝch vÒ c¸c kiÓu khiÕu n¹i thêng gÆp vµ c¸c nguyªn nh©n thêng thÊy ®èi víi h×nh thøc khiÕu n¹i ®ã. Chó ý:
C¸c h×nh thøc khiÕu kiÖn |
C¸c nguyªn nh©n thêng gÆp |
Yªu s¸ch vÒ ®iÒu chØnh l¬ng cña tõng c¸ nh©n |
Kh«ng biÕt râ ®îc ngêi ®ã ®¸ng ®îc tr¶ l¬ng thÕ nµo. LÜnh l¬ng thÊp hoÆc vÉn ph¶i lµm c«ng viÖc nh vËy. |
Phµn nµn vÒ c¸ch ph©n lo¹i c«ng viÖc |
CÇn ®îc ®iÒu chØnh |
Phµn nµn vÒ chÕ ®é khuyÕn khÝch |
C¸ch x¸c ®Þnh tiÒn c«ng qu¸ phøc t¹p. Tû lÖ tiÒn l¬ng bÞ c¸t bít trong khi s¶n xuÊt t¨ng |
Kh¸c |
NhÇm lÉn khi tÝnh tiÒn l¬ng |
Phµn nµn vÒ ®èc c«ng |
Ngêi nµy cã hµnh vi trï dËp. C«ng ty ph©n biÖt ®èi xö do ho¹t ®éng c«ng ®oµn |
Phµn nµn trùc tiÕp vÒmét ngêi ®èc c«ng cô thÓ |
§èc c«ng xö lý tïy tiÖn §èc c«ng bá ngoµi tai nh÷ng lêi phµn nµn |
Ph¶n ®èi ph¬ng ph¸p gi¸m s¸t chung |
Cã qu¸ nhiÒu néi quy vµ quy ®Þnh Thêi gian nghiªn cøu ngêi lao ®éng qu¸ h¹n hÑp |
DiÔn gi¶i c¸ch tÝnh th©m niªn |
ThiÕu th©m niªn phôc vô C¸ch tÝnh th©m niªm kh«ng c«ng b»ng |
C¸ch tÝnh th©m niªn |
Kh«ng ®îc tÝnh ®ñ th©m niªn §iÒu kho¶n hîp ®ång ®îc diÔn gi¶i thiÕu c«ng b»ng |
Thùc hiÖn kû luËt |
¸p dông h×nh thøc xö lý kh«ng c«ng b»ng, qu¸ nÆng |
Th¨ng tiÕn |
®iÒu kho¶n vÒ th©m niªn phôc vô bÞ vi ph¹m,. Kh«ng ®îc th¨ng tiÕn do ho¹t ®éng c«ng ®oµn |
Thuyªn chuyÓn c«ng viÖc |
Ph¶i lµm c«ng viÖc tåi tÖ h¬n |
An toµn vµ søc kháe |
C¸c thiÕt bÞ vÖ sinh kh«ng th¶o ®¸ng. Èm thÊp, h«i h¸m, qu¸ nãng hoÆc qu¸ l¹nh |
Kh¸c |
Nhµ ¨n kh«ng ®¹t tiªu chuÈn, mÊt thêi gian chê ®îi nguyªn liÖu |
Vi ph¹m hîp ®ång |
C«ng ty kh«ng xö lý khiÕu n¹i |
DiÔn gi¶i hîp ®ång |
®èc c«ng c«ng cã quyÒn h¹n g× |
Xö lý khiÕu n¹i |
C«ng ty kh«ng xö lý kû luËt ®èc c«ng nh ®· høa tríc ®ã |
Quy ®Þnh tõ tríc
Tµi liÖu sau ®©y cã thÓ ®îc sö dông trong c¸c bµi gi¶ng ng¾n vÒ kh¸i niÖm cña quy ®Þnh tõ tríc vµ tÇm quan träng cña kh¸i niÖm nµy. M¸y chiÕu h×nh cã thÓ dïng ®Ò minh häa c¸c néi dung cña quy ®Þnh tõ tríc.
Chó ý:
Quy ®Þnh tõ tríc
Quy ®Þnh tõ tríc ®îc tháa thuËn b»ng v¨n b¶n b¶o hé. Nh×n chung, c¸c quy ®Þnh tõ tríc ®îc giíi qu¶n lý ®îc ra nh»m thùc hiÖn vµ t¹o ra mét th«ng lÖ míi hoÆc cho phÐp tiÕp tôc duy tr× mét ®iÒu kiÖn nµo ®ã.
1. TÝnh chÊt 2 bªn: c¶ hai phÝa ®Òu ph¶i biÕt vÒ th«ng lÖ nµy
2. NhÊt qu¸n: Th«ng lÖ ®ã cã ®îc tu©n thñ mét c¸ch nhÊt qu¸n mét khi cã vÊn ®Ò x¶y ra kh«ng?
3. HiÖu øng b¾c cÇu: th«ng lÖ nµy cã ®îc tiÕp tôc sö dông trong 2 hîp ®ång hoÆc nhiÒu h¬n n÷a kh«ng? NÕu cã th× sÏ cã lý do nÆng ký h¬n ®Ó thÊy r»ng th«ng lÖ nµy cã tÝnh chÊt r»ng buéc bëi nã ®îc sö dông ë kh¸ nhiÒu hîp ®ång.
4. Hîp ®ång c©m: Th«ng lÖ nµy sÏ cã tÝnh chÊt r»ng buéc h¬n n÷a nÕu ®ã lµ mét tháa thuËn c©m vµ c¶ giíi c«ng ®oµn còng nh giíi chñ cã thÓ ®· vµ ®ang sÏ dông hoÆc tu©n theo th«ng lÖ nµy.
5. §iÒu kiÖn lao ®éng tr¸i víi møc hëng: NÕu mét th«ng lÖ ®· cã tõ l©u ®êi cã liªn quan ®Õn c¸c ®iÒu kiÖn lao ®éng tr¸i víi viÖc møc hëng th× ngêi träng tµi sÏ cã xu híng vÉn duy tr× th«ng lÖ ®ã.
Môc ®Ých cña thñ tôc khiÕu n¹i
Híng dÉn: C¸n bé ®µo t¹o ®a ra nh÷ng c©u hái sau ®èi víi c«ng ®oµn vµ giíi qu¶n lý:
“Môc ®Ých cña thñ tôc khiÕu n¹i lµ g×?”
C¸n bé trung gian ghi nh÷ng c©u tr¶ lêi lªn b¶ng giÊy vµ d¸n nh÷ng tê giÊy ®ã lªn têng.
Ngêi c¸n bé trung gian cã thÓ sö dông tµi liÖu ®Ó chuÈn bÞ mét buæi lªn líp ph¸t tríc tµi liÖu vµ chiÕu h×nh nh»m diÔn ®¹t môc ®Ých cña thñ tôc nµy.
Chó ý:
Môc ®Ých cña thñ tôc khiÕu n¹i
T×m hiÓu sù viÖc
Gi¶i quyÕt tranh chÊp mét c¸ch hßa b×nh
DiÔn ®µn ®Ó th¶o luËn vÒ hîp ®ång
C¬ héi ®Ó ngêi lao ®éng cã tiÕng nãi cña m×nh
C¸c vÊn ®Ò quan t©m
N©ng cao hiÖu qu¶ cña tæ chøc
T¨ng cêng c¸c mèi quan hÖ chñ thî
X¸c ®Þnh c¸c vÊn ®Ò ®ang x¶y ra hoÆc trong
Hîp ®ång
Môc ®Ých cña thñ tôc khiÕu n¹i
1. §a ra c¸ch thøc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò mét c¸ch cã hÖ thèng
2. §a ra ph¬ng ph¸p diÔn gi¶i hîp ®ång
3. §¶m b¶o th«ng tin liªn l¹c gi÷a c¸c bªn trong suèt qu¸ tr×nh tháa thuËn
4.B¶o vÖ tÝnh thèng nhÊt cña tháa thuËn hîp ®ång
5. Gióp tõng thµnh viªn c«ng ®oµn kh¸ng nghÞ ®èi víi quyÕt ®Þnh cña giíi qu¶n lý.
Tháa íc lao ®éng tËp thÓ tæng thÓ
Híng dÉn: §µo t¹o viªn cã thÓ sö dông tµi liÖu sau b¨ng c¸ch chiÕu h×nh hoÆc ph¸t tríc ®Ó diÔn t¶ c¸c yÕu tè cña mét tháa íc lao ®éng tËp thÓ tæng thÓ vµ néi dung ho¹t ®éng cña c¸c bªn, ®iÒu cã thÓ kh«ng ®ùoc ®a vµ hîp ®ång chÝnh thøc b»ng v¨n b¶n, trong quan hÖ chñ thî.
Chó ý:
Tháa íc lao ®éng tËp thÓ tæng thÓ
Tháa thuËn b»ng v¨n b¶n ®a ra khu«n khæ c¬ b¶n cho quan hÖ chñ thî. Tuy nhiªn tháa thuËn ®ã cã thÓ ®îc bæ sung hoÆc ®îc diÔn gi¶i khi giíi c«ng ®oµn vµ qu¶n lý ¸p dông ng«n ng÷ hîp ®ång cho c¸c trêng hîp cô thÓ.
PhÇn lín c¸c trêng hîp khiÕu n¹i diÔn ra khi
1. Tháa thuËn ®îc diÔn gi¶i kh¸c nhau ---- c«ng ®oµn vµ c«ng ty bÊt ®ång vÒ nghÜa cña néi dung hîp ®ång.
2. Tranh chÊp vÒ viÖc ¸p dông tháa thuËn ---- c«ng ®oµn vµ c«ng ty tuy kh«ng cã sù bÊt ®ång vÒ ý nghÜa cña néi dung tháa thuËn nh÷ng hä l¹i kh«ng thèng nhÊt ®îc c¸ch ¸p dông tháa thuËn ®ã nh thÕ nµo.
Kh¸i niÖm cña tháa íc lao ®éng tËp thÓ tæng thÓ
Tháa thuËn b»ng v¨n b¶n ®a ra khu«n khæ c¬ b¶n nhòng nã ph¶i ®îc diÔn gi¶i vµ ¸p dông. Tháa thuËn ®ã ®îc bæ sung vµ diÔn gi¶i khi c«ng ®oµn vµ giíi qu¶n lý ¸p dông ng«n ng÷ hîp ®ång trong c¸c trêng hîp cô thÓ.
PhÇn lín c¸c trêng hîp khiÕu n¹i diÔn ra khi
3. Tháa thuËn ®îc diÔn gi¶i kh¸c nhau ---- c«ng ®oµn vµ c«ng ty bÊt ®ång vÒ nghÜa cña néi dung hîp ®ång.
4.Tranh chÊp vÒ viÖc ¸p dông tháa thuËn ---- c«ng ®oµn vµ c«ng ty tuy kh«ng cã sù bÊt ®ång vÒ ý nghÜa cña néi dung tháa thuËn nh÷ng hä l¹i kh«ng thèng nhÊt ®îc c¸ch ¸p dông tháa thuËn ®ã nh thÕ nµo.
QuyÒn qu¶n lý
Híng dÉn: ®µo t¹o viªn cã thÓ th¶o luËn kh¸i niÖm vÒ quyÒn qu¶n lý. Tµi liÖu sau cã thÓ ®îc sö dông lµm tµi liÖu ph¸t hoÆc chiÕu h×nh.
Chó ý:
QuyÒn qu¶n lý
QuyÒn qu¶n lý chØ tËp trung trong trong mét sè giíi h¹n cña luËt ph¸p vµ trong néi dung hîp ®ång.
VÝ dô:
QuyÒn ®îc thuª mín vµ thùc hiÖn vai trß cña ngêi sö dông lao ®éng
Nhng
QuyÒn ®îc thùc hiÖn vai trß ®ã chØ lµ mét néi dung cña hîp ®ång vµ quyÒn ®ã kh«ng ph¶i lµ kh«ng cã giíi h¹n.
Bèn yÕu tè cña tháa íc lao ®éng tËp thÓ
PhÇn chiÕu h×nh sÏ minh häa bèn yÕu tè chÝnh cña kh¸i niÖm nµy. §µo t¹o viªn cã thÓ bæ sung thªm phÇn bµi gi¶ng trong chñ ®Ò nµy/
Chó ý:
Bèn néi dung chÝnh cña tháa thuËn lao ®éng
QuyÒn qu¶n lý – Khi c«ng ®oµn c¶m thÊy r»ng giíi qu¶n lý ®· l¹m dông quyÒn h¹n cña m×nh vµ/hoÆc vi ph¹m hîp ®ång --- c«ng ®oµn sÏ tiÕn hµnh thñ tôc khiÕu kiÖn ---- c¸ch thøc nh»m th¸ch thøc vµ ph¶n øng víi hµnh ®éng cña c«ng ty.
C¸ch ph¶n øng víi hµnh ®éng cña c«ng ty r»ng c«ng ®oµn cho r»ng ®iÒu ®ã lµ sai lÇm sau khi tiÕn hµnh ®Õn bíc cuèi cïng cña qu¸ tr×nh träng tµi.
Xem xÐt mét vÊn ®Ò khiÕu kiÖn
§µo t¹o viªn ã thÓ sö dông h×nh chiÕu hoÆc tµi liÖu ®Ó ®Þnh h×nh ph¬ng ph¸p xem xÐt c¸c trêng hîp khiÕu kiÖn. PhÇn chiÕu h×nh còng sÏ ®a ra nguyªn t¾c 5 ch÷ W
Chó ý
Xem xÐt khiÕu kiÖn
1 KhiÕu n¹i ®ã cã gi¸ trÞ kh«ng?
2 Hîp ®ång cã bÞ vi ph¹m kh«ng?
3 X¸c ®Þnh 5 ch÷ W:
Who (ai) – Ngêi cã liªn quan, nh©n chøng, v.v...?
When (khi nµo) – Sù viÖc ®· x¶y ra cha? vµo ca nµo? ngµy nµo? thêi gian nµo? KhiÕu kiÖn ®a ra cã ®óng thêi ®iÓm kh«ng?
What (c¸i g×) – ®· x¶y ra dÉn ®Ó khiÕu kiÖn? C¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång cã bÞ vi ph¹m kh«ng? BiÖn ph¸p kh¾c phôc lµ g×?
Where (ë ®©u) ---- ®Þa ®iÓm x¶y ra sù viÖc á ®©u?
Why (t¹i sao) --- nguyªn ®¬n l¹i ®a ra khiÕu n¹i?
Nh÷ng gîi ý trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt khiÕu kiÖn
PhÇn tµi liÖu sau lµ tµi gîi ý chØ cho c¸n bé c«ng ®oµn cÊp ph©n xëng vµ ®èc c«ng. Nh÷ng trang sau còng cã thÓ lµm tµi liÖu ®µo t¹o mµ b¹n sö dông cho ch¬ng tr×nh ®µo t¹o cô thÓ.
Chó ý:
Nh÷ng gîi ý trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt khiÕu kiÖn
dµnh cho c¸n bé c«ng ®oµn vµ ®èc c«ng
1. H·y lµ ngêi biÕt l¾ng nghe. H·y l¾ng nghe mét c¸ch ch¨m chó ngµy c¶ khi ban cho r»ng ngêi lao ®éng khiÕu kiÖn ®ã râ rµng sai. §õng ph¶n b¸c lêi nãi cña cña b¸t cø ai cho tíi khi ®iÒu ®ã ®îc xem xÐt.
2.H·y n¾m ®îc sù thùc
3. H·y sö dông c¸ch tiÕp cËn tÝch cùc vµ th©n thiÖn. Th¸i ®é rôt rÌ hay b¶o thñ chÝnh lµ viÖc tù c«ng nhËn m×nh yÕu kÐm cña m×nh.
4. H·y b×nh t×nh. Hß hÐt vµ ®Ëp bµn ch¼ng bao giê gi¶i quyÕt ®îc vÊn ®Ò g×
5. Tr¸nh tá râ c¸ tÝnh cña m×nh. Kh«ng ph¶i lµ ai ®óng mµ lµ c¸i g× ®óng
6. Khi kh«ng ®ång ý víi ®iÒu c¸n bé c«ng doµn/®èc c«ng nãi h·y ph¶n øng mét c¸ch ®óng mùc. H·y nhí r»ngc¸n bé c«ng ®oµn/ ®èc c«ng sÏ ph¶i cïng lµm viÖc vµ cïng gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò kh¸c trong t¬ng lai . H·y nhí r»ng b¹n ®ang t×m kiÕm th¶o thuËn chø kh«ng ph¶i sù chinh phôc.
7. H·y ®Ó ®Çu ãc lu«n cëi më
8. §õng ch¸n n¶n hay ®a ra nh÷ng lêi h¨m däa ch¼ng cã nghÜa lý g× khi c¸n bé c«ng ®oµn/®èc c«ng kh«ng ®i ®Õn ®îc th¶o thuËn nµo. Sau ®ã cßn tiÕp c¸c bíc kh¸c kÓ c¶ träng tµi.
9. H·y ph¶n øng ®èi víi mèi quan t©m cña riªng giíi chñ. B¹n ®ang ®ßi hái sù c«ng b»ng chø kh«ng ph¶i sù hµm ¬n vµ b¹n ®îc tr«ng ®îi lµ ngêi c«ng t©m còng nh b¹n tr«ng ®îi giíi chñ nh v©y.
10. §õng mÆc c¶ trong c¸c trêng hîp khiÕu kiÖn. Cã nghÜa lµ b¹n nh©n nhîng víi mét vÊn ®Ò ®Ó cã ®îc mét quyÕt ®Þnh ®èi víi mét vÊn ®Ò kh¸c.
11. H·y b¸m lÊy vÊn ®Ò b¹n ®ang th¶o luËn víi c¸n bé c«ng ®oµn/ ®èc c«ng, ®õng chÖch híng.
12. H·y nhí r»ng giíi chñ còng cã quyÒn vµ c¶ ngêi lao ®éng vµ giíi chñ ph¶i c¨n cø vµo néi dung c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång.
13. §õng xem xÐt mét vÊn ®Ò khiÕu kiÖn mµ nã kh«ng tån t¹i
14. H·y ghi biªn b¶n cña vÊn ®iÒu khiÕu kiÖn
C¸c bíc trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt khiÕu kiÖn:
Vai trß cña c¸n bé c«ng ®oµn
Híng dÉn: Bµi viÕt sau cã thÓ ®îc dïng lµ tµi liÖu ph¸t tríc cho ngêi lao ®éng lÉn giíi chñ. Tµi liÖu nµy liÖt kª kü thuËt vµ c¸c bíc cÇn thiÕt ®Ó xö lý tõ trêng hîp khiÕu kiÖn ®· xem xÐt ®Õn trêng hîp khiÕu kiÖn chÝnh thøc b»ng v¨n b¶n.
Chó ý:
C¸c bíc xö lý khiÕu kiÖn:
Vai trß cña c¸n bé c«ng ®oµn
Bíc 1: Xem xÐt trêng hîp khiÕu kiÖn
a.Pháng vÊn nguyªn ®¬n: ViÖc ®Çu tiªn lµ l¾ng nghe mét c¸ch ch¨m chó ®Ó nguyªn ®¬n bµy tá c¶m nghÜ vÒ nh÷ng g× ®· x¶y ra. Thu lîm mäi d÷ kiÖn tõ nguyªn ®¬n.
Sau ®ã h·y ®Ò nghÞ nguyªn ®¬n l¾ng nghe b¹n tãm t¾t l¹i sù viÖc vµ bæ sung hoÆc chØnh l¹i cho ®óng khi b¹n thuËt l¹i xong.
Khi cïng lµm vËy, h·y ghi l¹i trªn 7 c©u hái cã trong B¶n Pháng vÊn. H·y ®¶m b¶o r»ng b¹n ®¸nh dÊu mäi th«ng tin bæ sung mµ b¹n sÏ cÇn ®Õn.
b. TiÕp theo: B©y giê tíi phÇn nghiªn cøu. H·y nãi chuyÖn víi nh÷ng ngêi cã thÓ ®· chøng kiÕn sù viÖc hoÆc cã thÓ x¸c nhËn sù thËt trong c©u chuyÖn cña nguyªn ®¬n. H·y xem l¹i tháa thuËn hoÆc bÊt kú tµi liÖu liªn quan kh¸c kÓ c¶ hå s¬ cña nguyªn ®¬n, nÕu cÇn thiÕt.
H·y t×m hiÓu c¸c th«ng lÖ tríc ®ã lµ g×. ChØ râ th«ng tin nµy vµ nguån trÝch dÉn th«ng tin trong B¶n Pháng vÊn.
c. Th«ng thêng vÊn ®Ò sÏ ®îc gi¶i quyÕt vµo giai ®o¹n nµy mét khi tÊt c¶ c¸c chøng cø x¸c thùc ®îc näi ngêi hiÓu râ rµng. Tuy nhiªn ®«i khi vÊn ®Ò ®ã còng cÇn ®îc ph©n tÝch s©u h¬n.
Bíc 2. Ph©n tÝch trêng hîp khiÕu kiÖn
A. H·y sö dông b¶n ghi cã tiªu ®Ò: Ph©n tÝch trêng hîp khiÕu kiÖn” - ®©y chÝnh lµ tµi liÖu lµm viÖc. Môc ®Ých cña tµi liÖu nµy lµ nh»m gióp b¹n lµm chñ ®îc vÊn ®Ò ®Ó hiªu vµ tæ chøc ®îc c¸c tµi liÖu b¹n cã. B¹n cã thÓ sö dông nã ®Ó chuÈn bÞ cho phÈn th¶o luËn miÖng víi giíi qu¶n lý hoÆc lµm c¬ së cho c¸c trêng hîp khiÕu kiÖn b»ng v¨n b¶n mµ b¹n sÏ xö lý sau nµy. NÕu b¹n cø theo tõng bíc nh vËy b¹n sÏ tiÕt kiÖm ®îc thêi gian vµ tr¸nh ®îc r¾c rèi.
B. TiÕp theo: Sau khi b¹n hoµn thµnh xong phÇn nghiªn cøu b¹n cã thÓ cµn thªm th«ng tin tríc khi tiÕn hµnh mét kÕ ho¹ch m×nh ®· v¹ch s½n. B¹n cã thÓ quyÕt ®Þnh gi¶i quyÕt mét trêng hîp khiÕu kiÖn thay mÆt mét ngêi vµ vÝ dô gi¶i quyÕt mét trêng hîp thay mÆt cong doµn. trong c¸c trêng hîp nh thÕ nµy, cã thÓ b¹n ph¶i nghiªn cøu thªm.
Bíc 3. ChuÈn bÞ cho phÇn th¶o luËn
A. TriÓn khai chiÕn lîc cña b¹n nh»m ®a vÊn ®Ò khiÕu kiÖn ®Õn c¸c giai ®o¹n chÝnh thøc h¬n trong khi nghÜ r»ng qua ®ã c¸c vÊn ®Ò vÒ tÝnh c¸ch vµ xem xÐt ®Æc biÖt ®îc vËn dông. H·y ph¸t triÓn luËn ®iÓm cña m×nh trong vô viÖc nµy. H·y chuÈn bÞ ®èi víi c¸c luËn cø cña giíi chñ.
B. TiÕp theo: §©y lµ thêi ®iÓm tiÕn hµnh nèt mäi nghiªn cøu cÇn thiÕt vµ chuÈn bÞ ®èi víi nguyªn ®¬n nÕu ngêi ®ã tham gia vµo phÇn th¶o luËn.
Bíc 4. T¹o mÉu ®¬n khiÕu kiÖn
B¾t ®Çu tõ B¶n Pháng vÊn vµ nghiªn cøu, viÕt ra nh÷ng lêi ng¾n gän, c« ®äng vÒ vÊn ®Ò khiÕu kiÖn vµ c¸ch gi¶i quyÕt. MÉu khiÕu kiÖn cña c«ng ®oµn sÏ kh¸c nhau vÒ h×nh thøc tr×nh bµy nhng thêng cã hai néi dung chÝnh: a) tr×nh bµy vÒ vÊn ®Ò khiÕu kiÖn, vµ b) c¸ch gi¶i quyÕt
Chó ý: c¸c bíc trong qu¸ tr×nh xö lý khiÕu kiªn sÏ ®îc sö dông víi c¸c h×nh thøc nªu trong ba trang sau.
Bíc 1: B¶n Pháng vÊn
Tªn nguyªn ®¬n __________________________________________________
1. Ai lµ ngêi lªn quan?
2. ChuyÖn g× ®· x¶y ra?
3 ChuyÖn x¶y ra khi nµo?
4 ChuyÖn x¶y ra ë ®©u?
5.VÊn ®Ò khiÕu kiÖn lµ g×? (vi ph¹m hîp ®ång? – quy ®Þnh tõ tríc?)
6. BiÖn ph¸p gi¶i quyÕt lµ g× ? (T×nh h×nh ®îc ®iÒu chØnh nh thÕ nµo?)
7. CÇn cã nh÷ng th«ng tin nµo kh¸c?
Bíc 2: Ph©n tÝch vÊn ®Ò khiÕu kiÖn
1. Ghi c©u chuyÖn lªn giÊy lÊy tõ nh÷ng ghi chÐp cña b¹n tõ B¶n Pháng vÊn. ChÝnh x¸c ®iÒu g× ®· x¶y ra? ViÕt c©u chuyÖn thµnh nh÷ng c©u ®Çy ®ñ.
2. Ph©n tÝch vÊn ®Ò lý do t¹i sao l¹i x¶y ra (nguyªn nh©n s©u xa)?
Tháa thuËn cã bÞ vi ph¹m kh«ng ? Th«ng lÖ tríc ®ã ? TiÒn lÖ ?
T¹i sao l¹i (kh«ng ph¶i) lµ vÊn ®Ò khiÕu kiÖn nµy?
3. KÕ ho¹ch:
VÊn ®Ò cô thÓ lµ g× ?
T«i cã cÇn thªm th«ng tin kh«ng? T×m th«ng tin ®ã ë ®©u?
Nguyªn ®¬n cã cho t«i mäi th«ng tin ngêi ®ã cã kh«ng ?
Nguyªn ®¬n cã hiÓu r»ng ®iÒu g× sÏ x¶y ra kh«ng ?
T«i sÏ tiÕn hµnh theo c¸c bíc nµo b©y giê?
Bíc 3: Ghi l¹i vÊn ®Ò khiÕu kiÖn
Ngêi gi¶i quyÕt khiÕu kiÖn cã 2 c¸ch viÕt ph¶i thùc hiÖn. Sau ®©y lµ sù kh¸c biÖt trong c¸ch viÕt nh ®îc minh häa.
§èi víi hå s¬ vÒ C«ng ®oµn (hoÆc hå s¬ c¸ nh©n): Mäi thø b¹n cã – c¸c buæi pháng vÊn, ghi chÐp tõ c¸c cuéc gÆp, biªn b¶n c¸c cuéc trao ®æi, biªn b¶n c¸c cuéc häp, tãm t¾t c¸c tµi liÖu. Mäi thø ph¶i ®ùoc ®a vµo. §õng qu¸ bËn t©m vÒ c¸ch thøc – h·y quan t©m ®Õn viÖc thu thËp tÊt c¶ c¸c th«ng tin.
§èi víi phÇn tr×nh bµy cña giíi qu¶n lý. Cã thÓ gåm 3 yÕu tè chÝnh:
1. Ph¶n b¸c (tr×nh bµy cña vÊn ®Ò khiÕu kiÖn)
2. Xö lý (hµnh vi vi ph¹m hîp ®ång, th«ng lÖ tríc ®ã, luËt ph¸p, an toµn, quyÕt ®Þnh cña träng tµi)
3.C¸ch xö lý (®iÒu phÝa C«ng ®oµn muèn)
VÝ dô:
1.Ph¶n b¸c – C«ng ®oµn ph¶n b¸c r»ng NguyÔn Ph¹m Cêng ®· bÞ xö lý kh«ng c«ng b»ng ®èi víi viÖc anh ta nghØ lµm h«m 10 th¸ng 8 n¨m 1979.
2. Xö lý - §©y lµ hµnh vi vi ph¹m §iÒu VI, kho¶n 4 cña Hîp ®ång
3. C¸ch gi¶i quyÕt – C«ng ®oµn yªu cÇu «ng Cêng ph¶i ®îc phôc håi toµn bé tiÒn l¬ng, quyÒn lµm viÖc vµ c¸c chÕ ®é tõ ngµy 10 th¸ng 8 n¨m 1979.
Lu l¹i mäi lËp luËn, chøng cø, c¸c tµi liÖu ®Ó dïng cho c¸c cuéc häp vµ ®iÒu trÇn sau nµy.
Lµm thÕ nµo ®Ó ng¨n ngõa c¸c trêng hîp khiÕu kiÖn
Híng dÉn cho c¸n bé c«ng ®oµn nh»m lo¹i bá nguyªn nh©n c¸c vÊn ®Ò khiÕu kiÖn
Híng dÉn: §µo t¹o viªn cã thÓ dïng tµi liÖu sau ®©y lµm tµi liÖu ph¸t tríc, chiÕu h×nh hoÆc lµm bµi gi¶ng. Nh÷ng gîi ý sau ®©y lµ c¸ch gióp c¸n bé c«ng ®oµn vµ ®èc c«ng t¨ng cêng mèi quan hÖ chung gi÷a c«ng ®oµn vµ ngêi sö dông lao ®éng.
Chó ý:
Híng dÉn dµnh cho c¸n bé c«ng ®oµn
Còng nh ®èc c«ng cã thÓ tiÕn hµnh c¸c bíc nh»m phßng ngõa hoÆc gi¶m bít c¸c trêng hîp khiÕu kiÖn, mét c¸n bé c«ng ®oµn còng cã thÓ tiÕn hµnh c¸c bíc h÷u hiÖu nh»m nh»m xãa bá mäi nguyªn nh©n cu¶ c¸c vÊn ®Ò khiÕu kiÖn. Tuy mét vµi trong sè c¸c bíc ®ã t¬ng tù nh ®îc gîi ý dµnh cho ®èc c«ng nhng còng cã sù kh¸c biÖt. Híng dÉn gîi ý ®ã lµ:
1. Gi¶i quyÕt víi tõng ngêi
2.T«n träng ngêi lao ®éng vµ ®èc c«ng vµ ®èi xö víi hä thËt ®óng mùc
3. T×m hiÓu quan ®iÓm cña ngêi lao ®éng vµ ®èc c«ng
4. C¶nh gi¸c víi nh÷ng th«ng tin nguån tõ nh÷ng ngêi lao ®éng ®ang c¸u giËn
5. Xem xÐt vµ ®¸nh gi¸ tõng vÊn ®Ò xem ®· ®îc xem xÐt ®óng cha. ThuyÕt phôc ngêi lao ®éng, nÕu ®îc, r»ng vÊn ®Ò ®ã ®îc xem xÐt ®óng l¹i vµo lóc nµo.
6. B¸o l¹i c¸c vÊn ®Ò ®îc xem xÐt ®óng vµ t×nh tr¹ng c¸u giËn víi ngêi qu¶n lý, theo dâi nh»m ®¶m b¶o r»ng ngêi qu¶n lý nhanh chãng cã hµnh ®éng thÝch hîp.
7. B¸o l¹i víi ngêi lao ®éng ®Ó hä biÕt vÒ hµnh ®éng xö lý ®èi víi khiÕu n¹i cña hä.
8. Kh«ng thiªn vÞ
9. Hîp t¸c víi ngêi qu¶n lý trong viÖc xãa bá mäi nguyªn nh©n cña vÊn ®Ò khiÕu kiÖn
Danh s¸ch nµy vÉn cha ph¶i lµ ®Çy ®ñ. Nã chØ ®a ra ®îc mét sè c¸ch thøc mµ ngêi c¸n bé c«ng ®oµn cã thÓ gióp gi¶m bít mét sè vÊn ®Ò khiÕu kiÖn.
C¸c nguyªn t¾c ®èi víi c¸c c¸n bé c«ng ®oµn
Mét c¸n bé c«ng ®oµn ph¶i biÕt râ c«ng viÖc cña m×nh ®Æc biÖt lµ thñ tôc khiÕu kiÖn ®Ó cã thÓ ®¹i diÖn cho c¸c ®oµn viªn cña m×nh. Nhng cã ®iÒu mµ anh ta ph¶i biÕt thªm. Anh ta còng nh ngêi ®èc c«ng cÇn biÕt ®îc r»ng c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n sau ®©y rÊt h÷u hiÖu.
1.L¾ng nghe lêi ph¶n ¶nh cña nguyªn ®¬n mét c¸ch ch¨m chó vµ kiªn nhÉn. Chó ý ph¸t hiÖn nguyªn nh©n thùc.
2.Xoa dÞu ngêi lao ®éng. Gióp anh ta gi÷ b×nh tÜnh.
3.N¾m c©u chuyÖn. Thu lîm mäi sù viÖc. §a ra c©u hái nh»m lµm râ mäi ®iÓm cßn nghi ngê. Ph©n biÖt râ gi÷a sù viÖc vµ ý kiÕn.
4.Chí ®a ra ®¸nh gi¸ véi v·. Xem xÐt vÊn ®Òc kü cµng. Hái chuyÖn nh÷ng ngêi kh¸c cã thÓ cung cÊp nh÷ng th«ng tin quan träng. T×m hiÓu mäi tµi liÖu cã thÓ cung cÊp thùc tiÔn.
5. §¸nh gi¸ tÊt c¶ sù viÖc vµ ý kiÕn tríc khi quyÕt ®Þnh cÇn cã hµnh ®éng g× tiÕp theo. NÕu vÊn ®Ò khiÕu kiÖn kh«ng hîp lý h·y nãi víi ngêi lao ®éng nh vËy vµ gi¶i thÝch lý do.
6.Xö lý nhanh chãng vµ triÖt ®Ó vÊn ®Ò khiÕu kiÖn nÕu thÊy r»ng hîp lý nhng h·y tá ra c«ng b»ng vµ chÝnh x¸c khi tr×nh bµy sù viÖc. Chí phãng ®¹i. Tr¸nh ®e däa, gäi tªn vµ ®a ra lêi tuyªn bè giËn d÷. Chí tá ra h¶ hª nÕu b¹n lµ ngêi th¾ng cuéc trong vô viÖc nµy.
7. §a vÊn ®Ò khiÕu kiÖn vµo bíc tiÕp theo nÕu b¹n kh«ng ®¹t ®îc c¸ch gi¶i quyÕt tháa ®¸ng hoÆc trao ®æi víi c¸c c¸n bé c«ng ®oµn vÒ ®éng th¸i tiÕp theo ®ã.
8. Ghi l¹i toµn bé vµ chÝnh x¸c c¸c cuéc th¬ng lîng vÒ vÊn ®Ò khiÕu kiÖn. H·y lu«n th«ng b¸o víi c¸n bé c«ng ®oµn c¬ së.
Híng dÉn dµnh cho ®èc c«ng:
Lµm thÕ nµo ®Ó phßng tr¸nh c¸c vÊn ®Ò khiÕu kiÖn
Ngêi ®èc c«ng cã thÓ phßng tr¸nh hoÆc gi¶m tèi thiÓu c¸c trêng hîp khiÕu kiÖn theo c¸c quy ®Þnh gi¸m s¸t c¬ b¶n vµ hiÖu qu¶ nh sau:
1. Xö lý vÊn ®Ò víi tõng c¸ nh©n ngêi lao ®éng
2. T«n träng tÊt c¶ ngêi lao ®éng vµ ®èi xö víi hä ®óng mùc
3.C«ng nhËn kÕt qu¶ lµm viÖc hiÖu qu¶ vµ tuyªn d¬ng nh÷ng ngêi lao ®éng cã s¸ng kiÕn hay.
4. T×m hiÓu vµ n¾m ®îc quan ®iÓm cña ngêi lao ®éng nÕu cã vÊn ®Ò n¶y sinh
5. C¶nh gi¸c víi nguån th«ng tin cña ngêi lao ®éng ®ang trong t×nh tr¹ng bøc xóc
6. Cã hµnh ®éng nhanh chãng vµ hiÖu qu¶ nh»m lo¹i bá mäi nguyªn nh©n bøc xóc
7.§µo t¹o tháa ®¸ng cho ngêi lao ®éng ®èi víi c«ng viÖc cña hä dÆc biÖt ®èi víi ngêi lao ®éng míi nhËn viÖc
8 §a ra c¸c yªu cÇu râ rµng, nªu lý do tai sao ®iÒu ®ã l¹i cÇn thiÕt vµ ®¶m b¶o r»ng mäi yªu cÇu ®ã ®îc mäi ngêi n¾m râ.
9.Xö lý kû luËt mét c¸ch kh¸ch quan, c«ng b»ng vµ nhÊt qu¸n
10. Thùc thi néi quy c«ng ty mét c¸ch nhÊt qu¸n
11. Tr¸nh t×nh tr¹ng thiªn vÞ
12. Hîp t¸c víi c¸n bé c«ng ®oµn trong qu¸ tr×nh lo¹i bá c¸c nguyªn nh©n khiÕu kiÖn
Danh s¸ch nµy cha ®Çy ®ñ nhng ®· chØ ra mét sè bíc mµ ngêi ®èc c«ng cã thÓ tiÕn hµnh nh»m gi¶m sè lîng c¸c trêng hîp khiÕu kiÖn cña ngêi lao ®éng.
Lµm thÕ nµo ®Ó nhËn yªu cÇu khiÕu kiÖn tõ c¸n bé c«ng ®oµn
Cã thÓ sö dông m¸y chiÕu h×nh vµ tµi liÖu nh»m híng dÉn viÖc gi¶i quyÕt mét trêng hîp khiÕu kiÖn. Tµi liÖu sau cã thÓ ®îc ®iÒu chØnh ®Ó sö dông cho c¸n bé c«ng ®oµn – lµm sao xem xÐt mét trêng hîp khiÕu n¹i.
Chó ý:
Lµm sao nhËn yªu cÇu khiÕu kiÖn tõ c¸n bé c«ng ®oµn
H·y ®Ó ngêi c¸n bé c«ng ®oµn tr×nh bµy vÊn ®Ò mét c¸ch ®Çy ®ñ
H·y chó ý l¾ng nghe
Gi÷ b×nh tÜnh
Lu«n gi÷ th¸i ®é th©n thiÖn
Th¶o luËn ®Çy ®ñ tríc khi ®i ®Õn cam kÕt
H·y gi÷ ®Çu ãc cëi më
T¹o ra mét m«i trêng cïng hîp t¸c gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
Lµm thÕ nµo ®Ó nhËn yªu cÇu khiÕu kiÖn tõ c¸n bé c«ng ®oµn
1. H·y ®Ó ngêi c¸n bé c«ng ®oµn tr×nh bµy ®Çy ®ñ vÊn ®Ò: ®Ó anh ta cã c¬ héi tr×nh bµy vÊn ®Ò thËt dÔ dµng. NÕu ta chØ ®Ó thêi gian qu¸ eo hÑp th× anh ta cã xu híng thæi phång nh÷ng vÊn ®Ò nhá nhÆt vµ phãng ®¹i t×nh h×nh ®Ó ®¹t ®îc cã ngay ®îc hµnh ®éng. HiÕm khi anh ta tin r»ng m×nh sÏ cã sù xem xÐt c«ng b»ng nÕu ta kh«ng cho anh ta thÊy r»ng m×nh rÊt quan t©m nghe tr×nh bµy cho anh ta.
2. Chó ý l¾ng nghe: s½n sµng l¾ng nghe cho ngêi c¸n bé c«ng ®oµn thÊy r»ng ta cÇn ®¹t ®îc c¸ch gi¶i quyÕt c«ng b»ng. Th¸i ®é kh«ng s½n sµng l¾ng nghe cã thÓ khiÕn ta kh«ng cã ®îc nh÷ng sù kiÖn ®Ó ®a ra quyÕt ®Þnh c«ng b»ng. NÕu ta l¾ng nghe mµ kh«ng ng¾t lêi th× ngêi ®ã cã thÓ lµm dÞu bít vÊn ®Ò cña chÝnh m×nh vµ th¸i ®é cña b¹n sÏ gi¶m ®i t×nh tr¹ng thæi phång hay phãng ®¹i cña anh ta.
3. Gi÷ b×nh tÜnh: Ta cã thÓ c¶m thÊy r»ng vÊn ®Ò khiÕu kiÖn ®îc dùng lªn. B¶n chÊt cña vÊn ®Ò lµ mét ®iÒu g× ®ã khiÕn ta bùc m×nh. Nã cã thÓ liªn quan ®Õn sù chØ trÝch c¸ nh©n ®èi víi chÝnh ta. ThËm chÝ nã cã thÓ ®Æt c©u hái ®Õn chÝnh sù c«ng t©m chÝnh ta. VÊn ®Ò khiÕu kiÖn cã thÓ cho thÊy hoµn toµn thiÕu sù biÕn ¬n. Ta cã thÓ thÊy r»ng ngêi c¸n bé c«ng ®oµn lµ sai tr¸i trong ®éng c¬ vµ chiÕn thuËt cña m×nh. Nhng h·y nhí r»ng, ®õng “ph¶n ph¸o”, ngêi c¸n bé c«ng ®oµn cã quyÒn tr×nh bµy mét vÊn ®Ò theo c¸ch nh×n cña anh ta. Mét sù giao lu vÒ tÝnh c¸ch sÏ kh«ng gióp Ých g× t×nh h×nh. NÕu ngêi c¸n bé c«ng ®oµn sai ®iÒu ®ã sÏ kh«ng gióp ta ph¸t ®iªn.
4. Lu«n gi÷ th¸i ®é th©n thiÖn: Ngêi tù lµm t¾t nô cêi tríc tiªn cã thÓ r¬i vµo t×nh tr¹ng bÊt lîi. §õng kÕt luËn ngay. NÕu sù viÖc cña anh ta ®a ra bÞ bãp mÐo th× h·y khiÕn anh ta nghi ngê vÒ hiÓu biÕt cña m×nh chø kh«ng ph¶i lµ anh ta cè t×nh tr×nh bµy sai l¹c vÒ sù viÖc.
5. Th¶o luËn ®Çy ®ñ tríc khi ®i ®Õn cam kÕt: Sau khi nghe tr×nh bµy cña ngêi c¸n bé c«ng ®oµn h·y th¶o luËn chi tiÕt toµn bé t×nh h×nh nhng chí cam kÕt ®iÒu g× vµo lóc nµy. H·y tù ®a ra nh÷ng ngê vùc: Dµnh thêi gian ®Ó thùc hiÖn thñ tôc gi¶i quyÕt khiÕu n¹i cÇn thiÕt. NÕu ®ã sÏ nhÊn m¹nh ®Õn thùc tÕ lµ b¹n ®ang xem xÐt kü lìng. H·y ®a ra nh÷ng c©u hái cÇn thiÕt ®Ó thu thËp mäi c¸c d÷ kiÖn vµo lóc nµy. §Æt c©u hái thËn träng vµ tµi t×nh sÏ thùc sù gióp ta., ngêi c¸n bé c«ng ®µon vµ ngêi lao ®éng thÊy râ ®îc bøc tranh toµn c¶nh. H·y trót g¸nh nÆng chøng minh cho ngêi c¸n bé c«ng ®oµn nhng ®õng “quay” nh «ng bè bµ mÑ giËn d÷. c¶ ta lÉn ngêi c¸n bé c«ng ®oµn ®Òu quan t©m ®Ó viÖc t×m ra mét c¸ch gi¶i quyÕt hîp t×nh hîp lý chø kh«ng ph¶i dµnh th¾ng lîi trong mét cuéc c·i v· hay lµm mÊt mÆt ngêi kia.
6. H·y gi÷ ®Çu ãc lu«n cëi më. §õng ®¸nh gi¸ tríc sù viÖc. PhÇn lín c¸c vÊn ®Ò ®Òu cã vÎ kh¸c h¼n sau khi ®îc ta xem xÐt kü cµng. H·y tu©n theo quy luËt “Kh«ng ph¶i ai ®óng mµ c¸i giµ ®óng”.
7. T¹o ra mét m«i trêng cïng hîp t¸c gi¶i quyÕt vÊn ®Ò: h·y cho ngêi c¸n bé c«ng ®oµn thÊy tr¸ch nhiÖm cña m×nh b»ng c¸ch coi anh ta nh mét ®ång nghiÖp ngêi gióp ta gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. H·y cho thÊy b¹n còng cã liªn quan t¬ng tù ®èi víi vÊn ®Ò khiÕu kiÖn.
C¸c nguyªn t¾c mang tÝnh híng dÉn ®èi víi ngêi ®èc c«ng
LÏ dÜ nhiªn lµ ngêi ®èc c«ng biÕt râ thñ tôc khiÕu kiÖn cña c«ng ty cña anh ta vµ ph¶i tu©n thñ theo néi dung cña thñ tôc ®ã. §iÒu nµy sÏ yªu cÇu anh ta ph¶i lµ g×. C¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n sau ®©y ®îc xem lµ cã hiÖu qu¶:
1. L¾ng nghe thùc ch¨m chó. T×m hiÓu ®iÒu mµ ngêi lao ®éng ®ang cè g¾ng diÔn ®¹t. Chó ý ph¸t hiÖn nguyªn nh©n thùc chÊt cña vÊn ®Ò khiÕu khiªn nÕu nh anh ta kh«ng nªu ®îc mét c¸ch râ rµng.
2. H·y ®Ó ®¬ng sù tho¶i m¸i. T¹o ®iÒu kiÖn dÔ dµng nhÊt ®Ó anh ta diÔn ®¹t vÊn ®Ò khiÕu kiÖn râ rµng. §õng ng¾t lêi anh ta. H·y kiªn nhÉn.
3. Th¶o luËn vÊn ®Ò víi anh ta mét c¸ch b×nh tÜnh vµ cëi më. Tr¸nh c·i v·. §õng lµm anh ta ®iªn tiÕt.
4. H·y ®i th¼ng vµo c©u chuyÖn. Thu thËp mäi d÷ kiÖn. §a ra nh÷ng c©u hái l« gÝch ®Ó lµm râ nh÷ng ®iÓm cha râ rµng. H·y ph©n biÖt gi÷a sù viÖc vµ ý kiÕn.
5. Xem xÐt quan ®iÓm cña ®¬ng sù. §õng gi¶ ®Þnh lµ anh ta sai
6. Tr¸nh ®¸nh gi¸ ngay. §õng kÕt luËn véi. Xem xÐt vÊn ®Ò khiÕu kiÖn kü vµng h¬n b»ng ¸ch trß chuyÖn víi nhòng ngêi cã thÓ cung cÊp nh÷ng th«ng tin quan träng.
7. §¸nh gi¸ tÊt c¶ nh÷ng sù viÖc vµ ý kiÕn tríc khi ®i ®Õn quyÕt ®Þnh. S½n sµng chÊp nhËn sai sãt nÕu m¾c ph¶i. H·y cø ®Ó ®¬ng sù ngê vùc.
8. H·y ®a ra quyÕt ®Þnh hîp t×nh hîp lý vµ th«ng b¸o nhanh chãng víi ®ong sù. §õng lßng vßng. NÕu quyÕt ®Þnh ®ã kh«ng cã lîi cho ®¬ng sù h·y thËn träng. Gióp anh ta gi÷ thÓ diÖn nÕu cã thÓ.
Lµm thÕ nµo ph©n tÝch c¸c thµnh phÇn
cña mét trêng hîp khiÕu kiÖn
Tµi liÖu nµy gióp minh häa tÇm quan träng cña viÖc t×m hiÓu nguyªn nh©n thùc cña c¸c vÊn ®Ò khiÕu kiÖn.
Lµm thÕ nµo ph©n tÝch c¸c thµnh phÇn cña mét vÊn ®Ò khiÕu kiÖn
Kh«ng cÇn biÕt r»ng thÈm quyÒn vµ hiÖu lùc cña b¹n víi t c¸ch lµ mét ®èc c«ng ®Õn ®©u nhng c¸c vÊn ®Ò khiÕu kiÖn vÉn cø x¶y ®Õn. ®õng lo -- ®iÒu nµy sÏ gióp b¹n. C¸c trêng hîp khiÕu kiÖn ®îc lµ triÖu chøng chña c¸c vÊn ®Ò trë nªn nghiªm träng h¬n. NÕu ta cã thÓ t×m hiÓu ®îc nguyªn nh©n tiÒm Èn tõ nh÷ng triÖu chøng ®ã th× ta cã thÓ xö lý c¸c vÊn ®Ò tríc khi chóng trë thµnh r¾c rèi vÒ quan hÖ lao ®éng nghiªm träng. H·y xem xÐt tæng thÓ vÊn ®Ò khiÕu kiÖn mét c¸ch kh¸ch quan råi sau ®ã chÎ thµnh nh÷ng phÇn c¬ b¶n vµ xem xÐt c¸c phÇn ®ã mét c¸ch cã hÖ thèng. Sau ®©y lµ c¸ch thøc lµm sao ®Ó thùc hiÖn viÖc ®ã.
1. Xem xÐt chung vÊn ®Ò khiÕu kiÖn. Trêng hîp khiÕu kiÖn lÇn nµy cã liªn quan ®Õn c¸c trêng hîp tríc ®ã kh«ng? Theo quy ®Þnh cña c«ng ®oµn vÊn ®Ò khiÕu kiÖn cã ®îc chÊp nhËn kh«ng hay chØ lµ sù bµy tá sù kh«ng hµi lßng hay giËn d÷ cña mét bé phËn ngêi lao ®éng kh«ng?
2. Ph©n tÝch vÊn ®Ò khiÕu kiÖn theo tõng phÇn cô thÓ. Nh÷ng ®iÒu kiÖn liªn quan ®Õn viÖc lµm thùc tÕ hoÆc vÊn ®Ò g× kh¸c nµo khiÕu ngêi lao ®éng kh«ng hµi lßng? Nh÷ng ®iÒu kiÖn mµ anh ta ®ang phµn nµn cã ph¶i lµ nguyªn nh©n hay ®¬n gi¶n lµ môc ®Ých mµ anh ta muèn biÓu lé sù kh«ng hµi lßng cña m×nh?
3. Xem xÐt ngêi lao ®éng. Th¸i ®é cña anh ta nh thÕ nµo? anh ta cã ph¶i lµ ngêi khiÕu kiÖn m·n tÝnh kh«ng? Anh ta cã liªn hÖ víi c¬ quan c«ng ®oµn kh«ng? Quan hÖ cña anh ta vµ nh÷ng ngêi lao ®éng kh¸c nh thÕ nµo?
4. Liªn hÖ kiÕn thøc cña b¹n vÒ ngêi lao ®éng ®ã vµ vÊn ®Ò khiÕu kiÖn cña anh ta. Quan hÖ cña ban víi ngêi lao ®éng ®ã thÕ nµo? ban biÕt g× vÒ vÊn ®Ò riªng cña anh ta? Cã vÊn ®Ò kh¸c ngoµi c«ng viÖc ¶nh hëng ®Õn c¸ch xö sù cña anh ta trong c«ng viÖc kh«ng? Cã c¸c nguyªn nh©n néi t¹i nµo – kh«ng ®îc th¨ng tiÕn, t¨ng l¬ng, thuyªn chuyÓn c«ng t¸c – cã thÓ ¶nh hëng ®Õn th¸i ®é cña anh ta kh«ng?
Danh môc ®Çu viÖc khi gi¶i quyÕt khiÕu kiÖn
Híng dÉn c«ng t¸c gi¶i quyÕt khiÕu kiÖn
Danh môc ®Çu viÖc gi¶i quyÕt khiÕu kiÖn
1. Thêi gian vµ b¶n sao ®Çu tiªn cña giÊy biªn nhËn t¹i tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n
2. Trêng hîp khiÕu kiÖn ®îc ®a ra hoÆc ph¶n b¸c trong giíi h¹n thêi gian hîp ®ång kh«ng? (NÕu kh«ng h·y ghi l¹i mäi ý kiÕn b¶o vÖ cña c«ng ®oµn trong lÇn tranh luËn trong kho¶ng thêi gian giíi h¹n vÝ dô nh c¸c th«ng lÖ qu¸ khø ch¼ng h¹n....)
3. ChuÈn bÞ b¶n têng tr×nh c¸c sù viÖc. Xem xÐt vµ nÕu thÝch hîp h·y ®a vµo:
a. B¸o c¸o b»ng v¨n b¶n sù viÖc cña c¸c ®èc c«ng, ý kiÕn cña anh ta vÒ nguyªn nh©n cña trêng hîp khiÕu kiÖn.
VÝ dô: VÊn ®Ò riªng, quan ®iÓm néi bé cña c«ng ®oµn, c¸c vÊn ®Ò chñ tr¬ng trong quy ®Þnh cña c«ng ®oµn, c¸c vÊn ®Ò kh¸c t¹i n¬i lµm viÖc kh«ng ®îc ®Ò cËp trong trêng hîp khiÕu kiÖn.
b. Têng tr×nh trêng hîp khiÕu kiÖn thùc tÕ cã chÝnh x¸c kh«ng? Ngêi ®èc c«ng cÇn miªu t¶ ®Çy ®ñ sù viÖc hoÆc t×nh h×nh. Anh ta ph¶i ghi l¹i mäi thêi ®iÓm, thêi gian, nh÷ng ngêi cã mÆt vµo lóc vi ph¹m diÔn ra.
c. C¸c biªn b¶n nªu l¹i:
I. C¸c tµi liÖu ghi l¹i nh÷ng ngêi cã mÆt
II. Biªn b¶n cña xëng s¶n xuÊt: kiÓm tra vµ gi÷ l¹i c¸ch danh s¸ch theo dâi lµm ngoµi giê, nhiÖm vô, thÎ theo dâi nh©n sù, thÎ tÝnh c«ng, hay b¶n ph¸t l¬ng, néi quy lao ®éng, hoÆc c¸c tµi liÖu kh¸c cã tÝnh kh¸ch quan.
d. H·y lÊy vµ ®Ýnh kÌm tÊt c¶ c¸c tµi liÖu quan nªu t¹i ®iÓm (c) trªn ®©y vµo B¶ng Têng tr×nh.
e. B¹n ®· xem l¹i:
i.Hîp ®ång lao ®éng ®ã cha
ii.ChÝnh s¸ch, quy ®Þnh vµ néi quy cña c«ng ty cha
iii C¸c quy ®Þnh qu¸ khø
iv. C¸c kÕt luËn tríc ®ã vÒ trêng hîp khiÕu kiÖn vµ cña träng tµi còng cïng chñ ®Ò ®ã
f. §a phÇn tham chiÕu vµo kÕt qu¶ nghiªn cøu cña b¹n vµo môc (e)
g. §a phÇn têng tr×nh hoÆc ph¸t hiÖn vÒ thêi gian, thêi ®iÓm, ca kÝp, khu vùc s¶n xuÊt, vµ c¸c sù kiÖn quan träng kh¸c ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é, ma, tuyÕt, lôt b·o....
h. X¸c ®Þnh vµ ghi l¹i tªn cña tÊt c¶ nh÷ng ngêi lao ®éng, c¸n bé c«ng ®oµn, hoÆc ®èc c«ng cã liªn quan hoÆc n¾m ®îc vÊn ®Ò ®ã.
i. B¹n ®· th¶o luËn vÊn ®Ò khiÕu kiÖn víi ngêi lao ®éng vµ/hoÆc ®¹i diÖn cña c«ng ®oµn cha? ®¶m b¶o ghi l¹i ý kiÕn cña ngêi lao ®éng vµ quan ®iÓm cña c«ng ®oµn. Ghi l¹i phÇn th¶o luËn trong B¶n Têng tr×nh sù viÖc viÖc cña b¹n.
4. ChuÈn bÞ quyÕt ®Þnh dù th¶o:
a. Xem xÐt c«ng t¸c gi¸m s¸t phï hîp
b. §a ra c¸c mèc thêi gian cña quyÕt ®Þnh, biªn b¶n...
Quan ®iÓm cña c¸n bé c«ng ®oµn
Tµi liÖu ph¸t tríc nµy rÊt h÷u Ých khi minh häa cho giíi chñ vÒ b¶n chÊt vai trß cña ngêi c¸n bé c«ng ®oµn vµ c¸c ¸p lùc chñ tr¬ng trong c«ng viÖc cña chÝnh hä.
Chó ý:
Quan ®iÓm cña c¸n bé c«ng ®oµn
Cã mét sè c©u hái mµ ngêi c¸n bé c«ng ®oµn cã trong ®Çu mçi khi b¹n tiÕp cËn vµ muèn anh ta chÊp thuËn ý kiÕn nµo ®ã. Mét vµi trong sè c¸c c©u hái ®ã ®ã lµ:
1. ý kiÕn cña ngêi ®èc c«ng muèn t«i ph¶i chÊp thuËn cã tr¸i víi hîp ®ång kh«ng?
2.NÕu t«i chÊp thuËn ý kiÕn ®ã ngêi lao ®éng cã cho r»ng t«i ®· “th«ng ®ång” víi ngêi ®èc c«ng kh«ng?
3.ViÖc thùc hiÖn ý tëng ®ã cã h¹n chÕ quyÒn lîi nµo cña ngêi lao ®éng kh«ng?
4. T«i cã thÓ ®a c¸c ý kiÕn ®ã tíi ngêi lao ®éng ?
5. Møc thu nhËp cña ngêi lao ®éng sÏ bÞ ¶nh hëng thÕ nµo?
6. §iÒu ®ã cã lµm t¨ng uy tÝn cña ngêi ®èc c«ng ®èi víi t«i kh«ng?
7. §iÒu ®ã cã khiÕn c«ng viÖc cña ngêi lao ®éng khã kh¨n vµ nguy h¹i h¬n kh«ng?
8. §iÒu ®ã cã ®îc dïng lµm c¨n b¶n ®Ó yªu s¸ch thªm kh«ng?
9. ViÖc ¸p dông ý kiÕn ®ã cã lµm yÕu ®i bé m¸y c«ng ®oµn kh«ng ?
10. Ngêi lao ®éng sÏ cã ®îc lîi thÕ cô thÓ g× ? – “chóng t«i ®îc g× trong viÖc ®ã”?
§èc c«ng: Lµm sao ®Ó nãi “kh«ng”
Híng dÉn: Tµi liÖu nµy bao gåm mét phÇn chiÕu h×nh vµ mét b¶n ph¸t tríc.
§µo t¹o viªn cã thÓ ®ång thêi gi¶i thÝch r»ng ngêi c¸n bé c«ng ®oµn cã thÓ ¸p dông nh÷ng kü thuËt nµy trong ho¹t ®éng hµng ngµy víi nh÷ng ngêi ®¹i diÖn c«ng nh©n vµ c¸c c¸n bé c«ng ®oµn.Chó ý:
Ngêi ®èc c«ng: Lµm sao ®Ó nãi “kh«ng”
C¸n bé c«ng ®oµn sÏ lu«n t×m ®Õn b¹n víi c¸c yªu s¸ch vµ khiÕu kiÖn. Sau khi xem xÐt mét c¸ch c«ng b»ng b¹n ph¶i tiÕn ®Õn mét quyÕt ®Þnh. Khi b¹n ph¶i nãi “kh«ng”, cã hai c¸ch ®Ó lµm ®iÒu ®ã.C¸ch thø nhÊt sÏ khiÕn vÊn ®Ò tranh chÊp trë nªn nghiªm träng h¬n. cßn c¸ch kia sÏ khiÕn c¸n bé c«ng ®oµn nhËn biÕt ®îc vai trß cña b¹n vµ tÝnh hîp lý cña viÖc phñ nhËn. Sù giËn d÷ sÏ ®îc kh¬i dËy nÕu viÖc chèi bá ®ã cã vÎ kh«ng ®îc ®a ra mét c¸ch c«ng b»ng. C¸ch b¹n nãi kh«ng quan träng h¬n nhiÌu so víi c¸ch b¹n nãi “cã”.
1. Dµnh nhiÒu thêi gian cho viÖc nãi “kh«ng”—NÕu b¹n kh«ng dµnh thêi gian ®Ó xem xÐt yªu cÇu vµ lý do cña anh ta ®a ra th× viÖc nãi kh«ng ®ã sÏ kh«ng tá ra t«n träng nhiÒu ®èi víi ý kiÕn cña ngêi c¸n bé c«ng ®oµn. Anh ta sÏ tá ra giËn d÷ ®èi víi b¹n khi thÊy yªu s¸ch cña m×nh bÞ g¹t ®i. NÕu b¹n tá ra kh«g t«n träng anh ta th× b¹n kh«ng thÓ mong anh ta t«n träng b¹n vµ quan ®iÓm cña b¹n ®îc. Th«ng thêng mét c©u tr¶ lêi nhanh chãng sÏ cã h¹i h¬n chÝnh thùc chÊt c©u tr¶ lêi ®ã.
2. §a ra mäi lý do cho viÖc nãi “kh«ng” – nh÷ng hµnh ®éng kh«ng cã lý do sÏ t¨ng møc ®é nghi ng¹i. RÊt nhiÒu trêng hîp khiÕu kiÖn cã thÓ ®îc phßng tr¸nh nÕu ta dµnh thêi gian ®Ó gi¶i thÝch ®Çy ®ñ cho ngêi c¸n bé c«ng ®oµn. NÕu ta kh«ng ®a ra ®îc lý do th× anh ta sÏ kÕt luËn r»ng cÇu tr¶ lêi cña ta ®îc dùa trªn sù thµnh kiÕn, vâ ®o¸n, Ých kû hoÆc ngang ngîc.
3. Tr×nh bµy nh÷ng hËu qu¶ cã thÓ x¶y ®Õn cña mét c©u tr¶ lêi “cã” – H·y g¹ch ®Çu dßng cho ngêi c¸n bé c«ng ®oµn biÕt nh÷ng hËu qu¶ cña mét c©u tr¶ lêi “cã”. §©y lµ mét sè mµ b¹n cã thÓ xem xÐt:
ViÖc ®ã cã c«ng b»ng víi nh÷ng ngêi lao ®éng kh¸c kh«ng ?
ViÖc ®ã cã lµm gia t¨ng chi phÝ kh«ng ?
§iÒu ®ã cã ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng kh«ng?
§iÒu ®ã cã lµm gi¶m hiÖu qu¶ kh«ng ?
§iÒu ®ã cã lµm háng nguyªn vËt liÖu kh«ng ?
§iÒu ®ã cã lµm gia t¨ng møc nguy h¹i kh«ng ?
§iÒu cã cã lµm t¨ng møc ®é háng hãc cña m¸y mãc, thiÕt bÞ hoÆc dông cô kh«ng?
§iÒu ®ã cã vi ph¹m tháa thuËn viÖc lµm kh«ng?
§iÒu ®ã cã tr¸i víi chÝnh s¸ch cña c«ng ty kh«ng ?
§iÒu ®ã cã thùc sù mang ®Õn lîi Ých cho ngêi ®a ra yªu s¸ch nµy kh«ng ?
§iÒu ®ã cã yªu cÇu thªm diÖn tÝch nhµ xëng, thiÕt bÞ vµ dông cô s¶n xuÊt kh«ng?
Yªu s¸ch ®ã cã thèng nhÊt víi nh÷ng yªu s¸ch kh¸c ®· ®îc chÊp nhËn hoÆc bÞ tõ chèi kh«ng?
§iÒu ®ã cã lµm t¨ng hay gi¶m bít uy tÝn cña ngêi c¸n bé c«ng ®oµn kh«ng ?
§iÒu ®ã cã phï hîp víi chÝnh s¸ch cña c«ng ®oµn kh«ng ?
Ngêi c¸n béng c«ng ®oµn cã thÓ kh«ng nghÜ tíi nh÷ng hËu qu¶ cã thÓ x¶y ®Õn vµ nÕu b¹n cã thÓ chØ ra mét sè nh÷ng ph¶n øng kh«ng thuËn, anh ta sÏ thÊy ®îc tÝnh l« gÝc cña viÖc tõ chèi ®ã.
4. “ H·y ë vµo vÞ trÝ cña t«i xem” – H·y biÕt r»ng quyÕt ®Þnh cña b¹n kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò thÝch hay kh«ng thÝch, thµnh kiÕn, hay ý kiÕn cña riªng c¸ nh©n b¹n. H·y cho ngêi c¸n bé c«ng ®oµn mét bøc tranh x¸c thùc vÒ tr¸ch nhiÖm gi¸m s¸t cña b¹n ®iÒu mµ c«ng ty yªu cÇu ë b¹n vµ gi¶i thÝch viÖc chÊp thuËn yªu s¸ch cña anh ta sÏ ¶nh hëng ®Õn n¨ng lùc thùc hiÖn c«ng viÖc cña b¹n. H·y ®Ó anh ta nh×n bøc tranh tõ phÝa b¹n.
5. Gi÷ thÓ diÖn cho c¸n bé c«ng ®oµn – Kh«ng ngêi c¸n bé c«ng ®oµn nµo ®· ®a vÊn ®Ò khiÕu kiÖn ®Õn l¹i muèn rót l¹i, chÊp nhËn lµ m×nh sai hay “g·y g¸nh gi÷a ®êng”. Còng nh anh ta kh«ng muèn cã vÓ trë nªn “ngu ngèc: khi ®a ra yªu s¸ch ®ã. §õng biÕn anh ta thµnh trß khØ. §Ó gi÷ thÓ diÖn cho ngêi c¸n bé c«ng ®oµn vµ ®Ó anh ta s½n sµng chÊp nhËn sù ®iÒu chØnh hîp t×nh hîp lý hoÆc c©u tr¶ lêi “kh«ng”, h·y t¹o diÒu kiÖn dÔ dµng nhÊt ®Ó anh ta rót l¹i hoÆc gi¶m bít nh÷ng yªu s¸ch cña m×nh.
T¹o ®iÒu kiÖn dÔ dµng cho anh ta b»ng c¸c c©u nh “dÜ nhiªn, t«i cã thÓ thÊy ®îc lµm thÕ nµo ®Ó anh l¹i cã quan ®iÓm nh vËy trªn c¬ së nh÷ng d÷ kiÖn mµ anh cã”.
Hay
“T«i kh«ng tr¸ch anh v× c¶m tÝnh cña anh. T«i cóngÏ cã c¶m gi¸c y nh vËy víi nh÷ng th«ng tin mµ anh cã”.
T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó th¶o luËn vÊn ®Ò khiÕu kiÖn mét c¸ch riªgn rÏ nÕu ®îc ®Ó ngêi c¸n bé c«ng ®oµn kh«ng cßn cã ý ®Þnh ®a ra mét mµn diÔn hay gi÷ kh kh mét lËp trêng kh«ng hîp lý thay v× rót l¹i tríc mÆt c«ng nh©n cña anh ta.
NÕu ®îc vµ kh«ng ®a ra thªm yªu s¸ch g× n÷a, h·y tiÕn hµnh mét sè nh©n nhîng kh«ng ®¸ng kÓ ®Ó “gi÷ thÓ diÖn” cho ngßi c¸n bé c«ng ®oµn. NÕu ta ®a ra mét sè nh©n nhîng nho nhá h·y g¸n cho nã thÕ nµy, “chóng ta cã thÓ lµm ®iÒu nµy nÕu anh cho r»ng nã cã Ých”. NÕu anh ta nãi r»ng ®iÒu ®ã ch¼ng cã Ých lîi g× th× th«i.
6. H·y can ®¶m nãi “kh«ng” – BÊt cø ai còng cã thÓ nãi “cã” ®îc. §©y chÝnh lµ l»n ranh kh¸ng trë cuèi cïng vµ ®ång thêi lµ l»n ranh cã thÓ trë thµnh ®o¹n thõng ®Ó treo chÝnh ta. H·y xem xÐt c¸c hËu qu¶ vµ nguyªn t¾c liªn quan khi nãi “cã”. Khi ¸p dông vµo c¸c trêng hîp kh¸c nã cã thÓ cã hËu qu¶ ghª gím. Khi b¹n kh«ng ch¾c ch¾n nhng dù ®Þnh nãi “cã” th× h·y tham kh¶o ý kiÕn cña chuyªn gia t vÊn vµ cÊp trªn cña m×nh vÒ th«ng tin vµ hç trî tríc khi b¹n ®a ra c©u tr¶ lêi. Sù can ®¶m ®ã cã dÉn ®Õn hµnh ®éng mµ theo ®ã sù viÖc vµ c¸c nguyªn t¾c c«ng b»ng yªu cÇu nã ph¶i tu©n theo kh«ng.
Lµm sao ®Ó nãi kh«ng
1. H·y dµnh thËt nhiÒu thêi gian cho viÖc nãi “kh«ng”
2. Nªu mäi lý do ®Ó nãi “kh«ng”
3. Tr×nh bµy mäi hËu qu¶ cã thÓ nÕu ph¶i nãi “cã”
4. “H·y ë vµo vÞ trÝ cña t«i”
5. Gióp ®èi ph¬ng chÊp nhËn c©u tr¶ lêi cña ta
6. CÇn can ®¶m ®Ó nãi “kh«ng”.
Nh÷ng ®iÓm nguy hiÓm khi xö lý khiÕu kiÖn
Mét danh môc c¸c nguy hiÓm phæ biÕn cÇn tr¸nh vµ m¸ch nhá ®Ó gióp c«ng t¸c xö lý khiÕu kiÖn
Chó ý:
C¸c ®iÓm nguy hiÓm trong qu¸ tr×nh xö lý khiÕu kiÖn
Danh môc gåm 8 ®iÓm nguy hiÓm thêng gÆp trong qu¸ tr×nh xö lý khiÕu kiÖn
1. Kh«ng cã kÕ ho¹ch hµnh ®éng. §õng dùa trªn trùc gi¸c thay v× thùc tÕ. H·y x©y dùng mét kÕ ho¹ch bµi b¶n b¶n vµ b¸m theo ®ã. H·y ®¶m b¶o r»ng kÕ ho¹ch cña b¹n ®îc ®iÒu chØnh ®èi víi tõng c¸ nh©n. §iÒu quan träng ®ã lµ ph¶i ®Ó ý mét c¸ch chÝnh x¸c ®Õn tõng tiÓu tiÕt.
2. KiÕn thøc vÒ tháa thuËn ®· cã. Quy ®Þnh cña c«ng ®oµn chÝnh lµ quyÓn s¸ch luËt cña b¹n. NÕu b¹n kh«ng ch¾c ch¾n vÒ néi dung nã thÕ nµo h·y kiÓm tra ®Õn khi ch¾c ch¾n th× th«i. C¸c lçi vÒ kü thuËt vµ thñ tôc cã thÓ gióp ngêi c¸n bé c«ng ®oµn giµnh phÇn th¾ng trong vô viÖc ®ã.
3. ThÊt b¹i khi xem xÐt sù viÖc. §¸nh gi¸ véi v·, cã ngêi ®· tõng nãi r»ng ®ã lµ “véi v· khiÕn ®Çu ãc b¹n u tèi” khi ta chØ xem xÐt míi mét nöa vÊn ®Ò. B¹n cÇn cã tÊt c¶ c¸c d÷ kiÖn tríc khi ®a ra ®îc mét quyÕt ®Þnh s¸ng suèt.
4. Kh«ng diÔn gi¶i tháa ®¸ng ®îc c¸c sù viÖc. C¸c sù viÖc kh«ng h÷u Ých l¾m nÕu nh chóng kh«ng ®îc diÔn gi¶i tháa ®¸ng. T×nh h×nh cã thÓ cã vÎ t¬ng tù l¹i cã thÓ hoµn toµn ch¼ng gièng vËy nÕu ta xem xÐt chóng s©u s¸t h¬n.
5. Dùa vµo c¸c gi¶i ph¸p ®îc ®a ra qu¸ nhanh chãng. §iÒu bµn lµm ngµy h«m qua cã thÓ kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò ®óng ®Ó thùc hiÖn vµo lóc nµy. C¸c ®iÒu kiÖn ®· thay ®æi. H·y xem c¸c trêng hîp tiÒn lÖ nh÷ng chØ khi chóng ®îc ¸p dông víi hoµn c¶nh ®ã mµ th«i .
6. Kh«ng ®a ra ®îc quyÕt ®Þnh. Cã thÓ ®ã lµ mét quyÕt ®Þnh ®óng nh÷ng nÕu b¹n kh«ng chÊp nhËn r¾c rèi khi ®a ra b»ng c¸ch ®a ra lý do th× ngêi lao ®éng cã thÓ kh«ng hµi lßng chót nµo. NÕu anh ta næi khïng anh cã thÓ quËt b¹n b»ng mét khiÕu kiÖn kh¸c ngay khi anh nµy t×m ®îc cí nµo ®ã.
7. Tr× ho·n vµ chÇn chõ. Gi¶i quyÕt sù viÖc mét c¸ch nhanh chãng. NÕu ngêi lao ®éng – vµ c«ng ®oµn – cho r»ng b¹n ®ang chÇn chõ v« lèi hä sÏ ®a b¹n vµo r¾c rèi ngay.
8. Kh«ng dù ®o¸n ®îc vÊn ®Ò. Nh÷ng thay ®æi cã thÓ khiÕn ngêi lao ®éng thÊt väng. §©y kµ sù thùc nÕu b¹n kh«ng b¸o tríc cho hä. NÕu b¹n c¶nh b¸o vÒ sù thay ®æi tríc khi nã diÔn ra b¹n sÏ gi¶m ®îc c¸c c¬ héi x¶y ®Õn c¸c trêng hîp khiÕu kiÖn.
BiÖn ph¸p xö lý kû luËt
Tµi liÖu nÒn dµnh cho c¸c bµi gi¶ng vÒ xö lý kû luËt
Tµi liÖu ph¸t tríc
C¸c tµi liÖu sau ®©y lµ nh÷ng nguån th«ng tin tuyÖt vêi dµnh cho c¸c bµi gi¶ng vÒ c¸c chñ ®Ò sau ®©y:
Chó y:
C¸c bµi viÕt
Danh môc c¸c møc ®é kû luËt
C¸c híng dÉn vÒ xö lý kû luËt
BiÖn ph¸p xö lý kû luËt, ®èc c«ng vµ c¸n bé c«ng ®oµn:
Mét sè kh¸i niÖm vµ tr¸ch nhiÖm chÝnh
cña James J. Gallagher
ViÖc ®a ra vµ kiÕn nghÞ ®a ra hµnh thøc kû luËt dµnh cho ngêi lao ®éng lµ mét trong nh÷ng tr¸ch nhiªm chÝnh cña c«ng t¸c gi¸m s¸t. HiÕm khi c«ng viÖc nµy ®îc ngêi ta coi lµ dÔ chÞu. Tuy nhiªn ®ã l¹i lµ c«ng cô quan träng trong viÖc duy tr× mét n¬i lµm viÖc trËt tù vµ hiÖu qu¶. ë ®©u n¬i lµm viÖc ®îc qu¶n lý tèt víi môc ®Ých tèt th× biÖn ph¸p kû luËt dµnh cho ngêi lao ®éng l¹i lµ ph¬ng tiÖn ®Ó ngêi lao ®éng cã thÓ chÊp nhËn c¬ héi ®Ó söa ch÷a hµnh vi sai tr¸i vµ kh«ng phï hîp cña chÝnh m×nh. N¬i nµo môc ®Ých kû luËt ®îc thùc hiÖn nã kh«ng chØ lµ quyÒn lîi cña ngêi sö dông lao ®éng vµ c¸ nh©n tõng ngêi lao ®éng mµ cßn b¶o vÖ sù ph¸t triÓn vµ lîi Ých cña toµn tËp thÓ ngêi lao ®éng.
C¸c kh¸i niÖm liªn quan ®Õn vÊn ®Ò kû luËt
Ngêi dèc c«ng vµ c¸n bé c«ng ®oµn dÜ nhiªn thùc thi c¸c chøc n¨ng kh¸c nhau liªn quan ®Õn c«ng t¸c kû luËt. Nh ®· nªu, ngêi ®èc c«ng xem xÐt hoÆc kiÕn nghÞ biÖn ph¸p kû luËt. C«ng viÖc cña ngêi c¸n bé c«ng ®oµn mÆt kh¸c l¹i ®¹i diÖn quyÒn lîi cña ngêi lao ®éng bÞ ¶nh hëng vµ ®¶m b¶o r»ng ngêi lao ®éng ®ã ®îc hëng mäi quyÒn lîi vµ sù b¶o trî mµ ngêi ®ã ®îc ®¸ng ®îc hëng the lÏ c«ng b»ng. Trong lóc c¸c tiÕp cËn cña hä kh¸c nhau tuy vËy ®èc c«ng vµ c¸n bé c«ng ®oµn l¹i chia sÎ lîi Ých chung nh hÖ thèng c¬ chÕ kû luËt kh«ng bÞ l¹m dông vµ nã phôc vô ®óng môc ®Ých. §Ó thùc hiÖn viÖc ®ã, c¶ hai phÝa ph¶i lµm quen víi c¸c kh¸i niÖm sau ®©y liªn quan ®Õn quy tr×nh kû luËt.
1, X¸c ®Þnh h×nh thøc kû luËt: H×nh thøc kû luËt liªn quan ®Õn mäi c«ng t¸c qu¶n lý nh»m chÊn chØnh hµnh vi cña ngêi lao ®éng. Chóng cã thÓ tõ c¶nh c¸o hoÆc khiÓn tr¸ch miÖng cho tíi ®×nh chØ hoÆc chÊm døt c«ng viÖc ®èi víi ngêi lao ®éng. H×nh thøc vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ cho viÖc thùc hiÖn biÖn ph¸p kû luËt cã thÓ ®îc quy ®Þnh trong tháa íc lao ®éng tËp thÓ, quy ®Þnh hoÆc chÝnh s¸ch cña c«ng ty hoÆc n»m trong c¸c quy ®Þnh tríc ®ã cña ngêi sö dông lao ®éng hoÆc trong ngµnh ®ã.
3. Môc ®Ých cña biÖn ph¸p kû luËt: Môc ®Ých cña biÖn ph¸p kû luËt lµ nh»m ®¶m b¶o ®Ó ngêi sö dông lao ®éng cã thÓ duy tr× m«i trêng lµm viÖc hiÖu qu¶, n¨ng suÊt vµ trËt tù. Theo ®ã biÖn ph¸p kû luËt nªn sö dông ®Ó chÊn chØnh hµnh vi thiÕu thÝch hîp chø kh«ng ph¶i lµ ph¬ng tiÖn trõng ph¹t.
4. C¸c møc ®é kû luËt: Theo quy ®Þnh chung, møc ®é kû luËt thÊp nhÊt cÇn cã ®Ó cã ®îc c¸ch hµnh xö chÊp nhËn ®îc chÝnh lµ møc ®é kû luËt tháa ®¸ng. BiÖn ph¸p kû luËt gi¶ ®Þnh r»ng chóng sÏ t¨ng møc ®é lªn nÕu nh râ rµng ngêi lao ®éng tiÕp tôc hµnh vi kh«ng thÓ chÊp nhËn ®îc cña m×nh. BiÖn ph¸p kû luËt cÇn ®îc t¨ng lªn trong tÊt c¶ c¸c trêng hîp tuy nhiªn ®¸nh ®Ëp ®èc c«ng, trém c¾p, ph¸ ho¹i tµi s¶n cña c«ng ty, thê ¬ hoÆc nh÷ng hµnh ®éng cè ý g©y ph¬ng h¹i ®Õn c«ng nh©n kh¸c lµ nh÷ng hµnh vi mµ c¾t hîp ®ång lµm viÖc cã thÓ lµ lùa chän tríc tiªn.
5. Hµnh vi tr¸i víi yªu cÇu c«ng viÖc: V« kû luËt kh¸c víi hiÖu qu¶ lµm viÖc kÐm: cÊu thµnh c¸c h×nh thøc kh¸c nhau cña hµnh vi chóng cã thÓ cÇn tíi c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý kh¸c nhau:
a. V« kû luËt: lµ hµnh vi ®îc quy ®Þnh lµ viÖc tõ chèi tu©n thñ quy ®Þnh, chÝnh s¸ch, c¸c yªu cÇu hîp ®ång vµ lÖnh trùc tiÕp cña c«ng ty. MÆc kÖ kh«ng thùc hiÖn, hµnh ®éng v« kû luËt cña ngêi lao ®éng kh«ng chØ lµm gi¶m hiÖu lùc cña c«ng t¸c gi¸m s¸t vµ môc ®Ých cña doanh nghiÖp mµ cßn ®e däa tinh thÇn lµm viÖc, sù an toµn, vµ/hoÆc sù ph¸t triÓn cña c¸c c«ng nh©n kh¸c. Hµnh vi ®ã cÇn chÞu c¸c h×nh thøc kû luËt.
HiÖu qu¶ lµm viÖc yÕu kÐm: HiÖu qu¶ lµm viÖc cña ngêi lao ®éng cã thÓ yÕu kÐ hoÆc thiÕu hiÖu qu¶ mÆc dï ngêi ®ã kh«ng cã lçi hoÆc kh«ng cè ý. Nh÷ng vÊn ®Ò nh vËy cã thÓ dîc xö lý b»ng biÖn ph¸p t vÊn, ®µo t¹o, c¸c kÕ ho¹ch lµm viÖc dµnh riªng hoÆc c¸c ph¬ng ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kh¸c. VÝ dô nÕu ngêi lao ®éng bÞ tµn tËt theo luËt ph¸p vµ quy ®Þnh ngêi sö dông lao ®éng cã thÓ ®îc yªu cÇu cã c¸c ®iÒu chØnh thÝch hîp ®Ó gióp hä n©ng cao hiÖu qu¶ cong viÖc. Tuy vËy hiÖu qu¶ c«ng viÖc yÕu kÐm kh«ng nªn bÞ xÕp ngay vµo hµng ph¶i xö lý.
6. Môc ®Ých c«ng b»ng: H×nh thøc hµnh vi v« kû luËt nghiÖm träng ®îc th¶o luËn trªn ®©y cã thÓ dÉn ®Õn ngay biÖn ph¸p chÊm døt c«ng viÖc sÏ cÊu thµnh “môc tiªu c«ng b»ng” ®èi víi hµnh vi v« kû luËt trong phÇn lín c¸c trêng hîp. Tuy vËy, ngoµi ra, vÊn ®Ò nµy trªn nÒn t¶ng kh¸c sÏ dùa trªn c¸c quy ®Þnh, chÝnh s¸ch vµ c¸c tiªu chuÈn hîp ®ång cña doanh nghiÖp hoÆc ngµnh ®ã. Do c¸c tiªu chÝ nµy ®èi víi tõng ngêi sö dông lao ®éng thêng kh¸c nhau thËm chÝ ngay c¶ trong tõng bé phËn cña mét doanh nghiÖp. RÊt Ýt hoÆc kh«ng cã nÒn t¶ng g× ®Ó ®o¸n tríc ®îc r»ng ngêi lao ®éng nªn biÕt ®îc c¸i g× ®ang chê ®îi hä. Do vËy vµ mÆc do c¸c yÕu kh¸c còng ®îc xem xÐt nhng phÇn lín c¸c träng tµi lao ®éng sÏ gi÷ quan ®iÓm r»ng ngêi lao ®éng ph¶i ®îc th«ng b¸o tríc vÒ bÊt kú tiªu chuÈn c«ng t¸c hoÆc hµnh vi nµo mµ hä cã tr¸ch nhiÖm ®îc biÕt. NÕu ®iÒu nµy kh«ng ®îc thùc hiÖn, biÖn ph¸p kû luËt sÏ kh«ng ®îc thùc thi. §iÒu ®ã thÊy r»ng thiÕu ®i “môc tiªu c«ng b»ng”.
Mét sè chó ý ®èi víi ®èc c«ng vÒ biÖn ph¸p kû luËt
A. §õng ®e däa ngêi lao ®éng – NÕu cø lÆp ®i lÆp l¹i gi¶i thÝch vÒ c¸c sù viÖc ®iÒu ®ã sÏ ch¼ng cã hiÖu qu¶ g× - ACT
B. §õng chØ trÝch hoÆc t×m lçi – ChØ ra ®©u lµ ®óng. H·y cã ®îc lêi gi¶i thÝch cña ngêi lao ®éng tríc khi b¹n chØ trÝch anh ta.
C. §õng ®æ lçi cho cÊp trªn do ®a ra c¸c quy ®Þnh – BÊt kú lóc nµo b¹n lµm ®iÒu ®ã b¹n sÏ tù nhËn m×nh lµ mét thµnh viªn cha chÝn ch¾n trong bé m¸y qu¶n lý. Ngêi lao ®éng chØ kÝnh nÓ mét ®èc c«ng ngêi tù ®øng trªn ®«i ch©n cña chÝnh m×nh.
D. §õng khiÕn ngêi sai ph¹m tù nhËn thÊy m×nh sai
E. §õng ®Æt tÊt c¶ g¸nh nÆng vÒ biÖn ph¸p kû luËt trªn ®«i vai m×nh – H·y ®Ó ngêi lao ®éng c¶m thÊy cã tr¸ch nhiÖm ®èi víi hµnh ®éng cña hä vµ cña ®ång nghiÖp cña hä.
Danh môc c¸c møc ®é kû luËt
Sau ®©y lµ danh môc c¸c yÕu tè chÝnh mµ ngêi träng tµi lao ®éng sÏ ph¶i xem xÐt trong c¸c trêng hîp kû luËt chung. Mét khi c¸c tiªu chuÈn ®ã kh«ng ®¹t tíi th× biÖn ph¸p kú kû luËt sÏ bÞ b·i bá.
1.Xem xÐt: giíi chñ ®· xem xÐt ®Çy ®ñ vµ c«ng b»ng téi danh vµ cã ®ñ chøng cø ®Ó thùc hiÖn biÖn ph¸p kû luËt tríc khi hµnh ®éng kh«ng ? Ngêi lao ®éng cã tu©n thñ theo quy tr×nh thñ tôc trong qu¸ tr×nh xem xÐt kh«ng, bao gåm
a.Th«ng b¸o cô thÓ vµ cã c¬ héi ph¶n b¸c l¹i téi danh
b.QuyÒn cã ®¹i diÖn c«ng ®oµn nÕu ®îc yªu cÇu trong bÊt kú cuéc thÈm vÊn nµo
c.QuyÒn tiÕp cËn mäi th«ng tin cÇn thiÕt ®èi víi qu¸ tr×nh tù biÖn hé
2.Th«ng b¸o tríc: Ngêi lao ®éng cã ®îc b¸o tríc vÒ hµnh vi hoÆc møc ®é hiÖu qu¶ lµm viÖc ®îc chÊp thuËn kh«ng ?
3. Thùc thi nhÊt qu¸n: Møc ®é bÞ vi ph¹m cã ®îc thùc thi nhÊt qu¸n hoÆc viÖc thùc thi ®ã cã kh¸ch quan kh«ng?
4. KÞp thêi: ViÖc xö lý kû luËt vµ c¸c hµnh ®éng liªn quan ®Õn hµnh vi ®ã cã ®îc thùc hiÖn kÞp thêi kh«ng ?
5. Kh«ng ph©n biÖt ®èi xö – hµnh ®éng cña giíi chñ kh«ng dÝnh ®Õn bÊt kú néi dung nh ph©n biÖt ®èi xö hay hµnh vi quÊy rçi chø?
6.Møc ®é t¨ng dÇn cña biÖn ph¸p kû luËt: BiÖn ph¸p kû luËt cã tÝnh chÊt c¶i t¹o vµ chÊn chØnh hay r¨n ®e vµ tr¶ ®òa?
7. Møc ®é nghiªm träng vµ cè ý -- Sù vi ph¹m ®ã cã g©y ra hoÆc ®e däa g©y ra sù thiÖt h¹i hay g©y nguy h¹i d¸ng kÓ cho ngêi sö dông lao ®éng vµ nh÷ng ngêi lao ®éng kh¸c kh«ng? Hµnh vi vi ph¹m ®ã lµ cè ý hay v« t×nh? Hµnh vi ®ã cã cÊu thµnh sù ph¶n béi lßng tin, v« tr¸ch nhiÖm vµ thê ¬ hay kh«ng? Hµnh vi ®ã cã lµm gi¶m bít oÆc ®e däa kh¶ n¨ng qu¶n lý cña giíi chñ kh«ng?
8. C¸c trêng hîp gi¶m nhÑ – Hµnh vi cña ngêi lao ®éng cã ®¸ng ®îc tha thø tÊt c¶ hoÆc mét phÇn do èm ®au hay tµn tËt kh«ng? LiÖu cã ®îc gi¶m téi díi sù gi¸m s¸t kh«ng? Hµnh ®éng cña ngêi lao ®éng cã bÞ khiªu khÝch kh«ng? Mét ngêi cã tÝnh c¸ch ®óng mùc kh¸c cã hµnh ®éng hoÆc ph¶n øng t¬ng tù nh vËy kh«ng?
9. H×nh ph¹t: H×nh ph¹t ®ã cã vi ph¹m bÊt cø quy ®Þnh nµo liªn quan trong c¸c v¨n b¶n sau ®©y kh«ng, vÝ dô:
Tháa thuËn tËp thÓ
Quy ®Þnh vµ chÝnh s¸ch cña c«ng ty
C¸c quy ®Þnh tõ tríc
C¸c kÕt luËn tríc ®ã cña träng tµi lao ®éng
LuËt ph¸p hay quy ®Þnh cña chÝnh phñ
Ngêi träng tµi lao ®éng cã thÓ g¾n tÇm quan träng cña c¸c h×nh thøc sai ph¹m c¸c tiªu chuÈn nµy ë møc ®é kh¸c nhau. Chñ yÕu phô thuéc vµo ph¹m vi vµ mèi liªn quan còng nh gi¸ trÞ vµ søc nÆng cña chøng cø trong sè c¸c yÕu tè kh¸c. Dï vËy ®iÒu quan träng ®ã lµ ngêi ®èc c«ng vµ c¸n bé c«ng ®oµn ph¶i n¾m ®îc c¸c møc ®é nµy khi hä tiÕp cËn víi c¸c trêng hîp kû luËt.