Theo một cuộc nghiên cứu mới nhất của các chuyên viên ở các công ty tư vấn nhân sự, phần lớn những người đi xin việc nghĩ rằng chỉ có ba cách t́m việc làm cơ bản thông qua: bản tóm tắt cá nhân (resume), quảng cáo tuyển dụng và đến các đơn vị, trung tâm dịch vụ việc làm. Thật ra, có rất nhiều cách để người xin việc chọn lựa và mỗi cách đều được xếp loại tỉ lệ % hiệu quả thành công từ thấp đến cao.

1.       Sử dụng Internet để t́m thông tin về việc làm hay để gửi bản resume của bạn đến các công ty có như cầu đang rao tuyển trên phương tiện Internet. (1%)

2.       Gửi bản resume tới những người sử dụng lao động một cách ngẫu nhiên. (7%)

3.       Trả lời những quảng cáo tuyển dụng trong các tạp chí chuyên ngành hay ngành nghề kinh doanh thích hợp với lĩnh vực của bạn. (7%)

4.       Trả lời những quảng cáo trên các báo địa phương. (5%-24% tùy theo yêu cầu về lương bổng)

5.       Tới các đơn vị, trung tâm dịch vụ việc làm (5%-24% tùy theo yêu cầu về lương bổng)

6.       Đến các hội chợ việc làm được tổ chức thường xuyên ở thành phố. (8%)

7.       Tham dự các kỳ thi tuyển công chức. (12%)

8.       Xin sự chỉ dẫn, giới thiệu... từ các thành viên trong gia đ́nh, bạn bè, hay những chuyên gia mà bạn quen biết. (33%)

9.       Đến những chủ doanh nghiệp, nhà máy... mà bạn quan tâm, không cần biết họ có còn vị trí trống hay như cầu tuyển dụng hay không. (47%)

10.   Sử dụng cuốn sách niên giám điện thoại Những trang vàng để xác định lĩnh vực thu hút sự quan tâm của bạn, sau đó gọi đến những chủ sử dụng lao động trong các lĩnh vực đó để xem họ có tuyển người cho công việc mà bạn có thể làm hay không. (69%)

11.   Khi cùng một nhóm người đi tìm việc làm khác, bạn cũng có thể sử dụng cuốn niên giám Những trang vàng. (84%)

12.   Tự kiểm tra thiết lập quan hệ: Cách cuối cùng này được các chuyên gia tư vấn nhân sự đánh giá cao nhất v́ tỉ lệ thành công của nó, đến 86%: Tự bản thân người t́m việc hăy kiểm tra và t́m ra những kỹ năng, chuyên môn tốt nhất mà bạn có. Kế đến thực hiện những đợt t́m kiếm thông tin về hoạt động, lănh vực sản xuất của công ty, đơn vị mà bạn dự định xin vào làm việc, thông qua các phương tiện như báo chí, Internet. Sau hết là sử dụng những mối quan hệ cá nhân trong các công ty, doanh nghiệp với những người thực sự sẽ tuyển dụng bạn. Không nhất thiết phải là người ở bộ phận nhân sự của công ty, doanh nghiệp đó. (86%)

Những phương cách trên đây được xếp loại với tỉ lệ hiệu quả từ thấp nhất đến cao nhất. Có nghĩa là phương pháp thứ nhất với tỉ lệ phần trăm hiệu quả thấp nhất đòi hỏi ít nỗ lực nhất, cũng vậy phương pháp cuối cùng có tỉ lệ phần trăm hiệu quả cao nhất do nó đ̣i hỏi bạn phải “lăn xả” nhiều hơn.

Các nhà nghiên cứu còn đề nghị người tìm việc không nên chỉ chăm bẳm vào một cách xin việc. Thay vào đó, bạn nên sử dụng nhiều cách xin việc hơn để nâng cao khả năng thành công của mình. Tuy nhiên, theo họ bạn không nên sử dụng tất cả phương cách kể trên mà chỉ nên sử dụng tối đa bốn phương cách thôi. Vì́ qua nghiên cứu, họ nhận thấy nếu người xin việc dùng nhiều phương cách, tỉ lệ thành công sẽ lại có chiều hướng giảm do “đi quá nhiều đường tắt”. Dĩ nhiên, bạn nên chọn các phương cách có tỉ lệ thành công cao nhất, điều đó có nghĩa là muốn có việc làm th́ bạn phải chấp nhận “lăn xả” vào bất cứ hoàn cảnh nào.

Có nên bi quan không?

Thất bại trong phỏng vấn sẽ là một trong những yếu tố giúp ứng viên có thêm kinh nghiệm. Làm thế nào để các ứng viên biết được những ưu - khuyết điểm của ḿnh sau cuộc phỏng vấn?

Nhiều ứng viên có tâm trạng lo lắng khi bị nhà tuyển dụng đánh giá thấp trong cuộc phỏng vấn. Thậm chí có bạn đă xuống tinh thần trước lời từ chối của nhà tuyển dụng. Vậy bạn nên chuẩn bị ǵì cho cuộc phỏng vấn lần sau?

Tì́m những điểm chưa đạt ở lần phỏng vấn trước

Tất cả nhà tuyển dụng đều hiểu rằng thất bại là một trong những yếu tố giúp ứng viên có thêm kinh nghiệm trong những lần phỏng vấn sau. Nếu bạn thành công trong cuộc phỏng vấn th́ì đấy là tín hiệu đáng mừng, nhưng ngược lại khi gặp thất bại bạn cũng không nên tỏ ra chán nản. “Không ai đánh giá ḿình tốt nhất bằng người đối diện”.

Chính vì thế, trong các cuộc phỏng vấn, nhà tuyển dụng là người trực tiếp nhận biết từng ưu khuyết điểm của mỗi ứng viên và họ có quyền chọn lựa ứng viên theo quan điểm của họ, của công ty. Thế nhưng hầu hết các ứng viên sau khi dự phỏng vấn thường không biết mình được nhà tuyển dụng đánh giá như thế nào. Thường ứng viên cũng ngại đặt câu hỏi này cho nhà tuyển dụng. Đây cũng là sai lầm lớn vì ứng viên sẽ không biết được điểm nào mình cần phát huy hay điểm nào phải tránh trong các kỳ phỏng vấn sau.

Tự tạo cơ hội cho mình

Điểm các ứng viên khi đi xin việc thường vấp phải là chỉ nộp một hồ sơ dự tuyển cho mỗi đơn vị trong khi cùng một chức danh có nhiều công ty khác nhau rao tuyển. Chính vì thế, bạn đừng nên bỏ lỡ cơ hội trước các nhà tuyển dụng. Khi làm hồ sơ dự thi bạn nên sao thành nhiều bộ, sau đó gởi đến nhiều công ty khác nhau.

Trường hợp bạn chỉ nộp đơn vào một đơn vị mà bị nhà tuyển dụng từ chối, bạn sẽ cảm thấy hụt hẫng và chẳng hy vọng một cơ hội khác. Điều này càng dễ làm cho ứng viên cảm thấy chán chường.

Tạo ra sự khác biệt giữa bản thân ứng viên với những người cùng đi xin việc là điểm gây ấn tượng mạnh cho nhà tuyển dụng. Nhiều ứng viên khi tìm việc đều có quan niệm ḿnh là người đi bán sức lao động nên họ hay tự hạ mình. Một giám đốc nhân sự công ty nước ngoài đưa ra bí quyết: Ứng viên nên xem nhà tuyển dụng là người đang cần mình.

Để gây sự chú ý cho nhà tuyển dụng, khi nộp hồ sơ ứng viên cần gởi thật sớm hoặc trễ hơn so với mọi người.

Khi dự phỏng vấn, ứng viên nên chủ động đặt ra nhiều câu hỏi thay vì chỉ biết trả lời các câu do nhà tuyển dụng đặt ra.

Hoàn thiện thêm cho bản thân mình

Trong các cuộc phỏng vấn, khả năng giao tiếp tốt, tính chân thật là yếu tố giúp nhà tuyển dụng đánh giá cao về bạn. Đối với các công ty nước ngoài, nói xấu công ty khác cũng đồng nghĩa với sự xúc phạm.

Ứng viên nên mạnh dạn đưa ra những hạn chế, phương hướng phát triển cho công ty trong thời gian nhất định. Có như thế nhà tuyển dụng mới đánh giá bạn là người có nhiệt tâm, gắn bó lâu dài với công ty”. Khi dự phỏng vấn ứng viên nên ăn mặc chỉnh tề, đến đúng giờ. Ứng viên cũng cần tự nâng cao kiến thức của ḿnh trên các lĩnh vực chuyên môn, giao tiếp, kiến thức xă hội.

Đứng trước máy điện thoại, bạn cần chú ý nắm chắc những nghệ thuật sau, những nghệ thuật này đều có tác dụng ở các vấn đề và các giai đoạn khác:

Không nên nhút nhát, rụt rè

Nếu như bạn được người khác giới thiệu thì khi bắt đầu nói chuyện với người đối diện, bạn cần phải chuyển lời hỏi thăm của người giới thiệu tới người đối diện. Nếu như không có ai giới thiệu tức là bạn phải tự tiến cử mình thì cần phải giới thiệu về mình trước, sau đó mới nói: “Vô cùng xin lỗi vì tôi đã quấy rầy ông”. Giọng nói phải nhẹ nhàng, thỏa mái, không nhanh mà cũng không chậm.

Không nên lo lắng

Người đối thọai từ chối bạn hay không được quyết định bởi thái độ và nội dung cuộc nói chuyện của bạn. Hãy nói với tốc độ vừa phải sẽ làm cho người đối diện hiểu rõ hơn lời bạn nói. Điều này có lợi cho việc bạn quan tâm chú ý đặc biệt đến phản ứng của người đối diện.

Không nên vội vàng phản bác

Về mặt nghệ thuật, bạn không nên vội vàng phản bác lại, càng không được cướp lời của người đối diện, kể lể, Thưan thở và trách móc. Trước hết hãy để cho đôi phương nói hết, sau đó bạn hãy thể hiện mình tán thành quan điểm của người đối diện và cố gắng bổ sung, phát huy thêm, cuối cùng là lựa lời nói lên quan điểm hoặc là cách giải thích của bản thân.

Trả lời trúng vấn đề

Sẽ phải nói thế nào nhỉ? Làm thế nào để đạt được điều đó? Ví dụ: “Anh có văn bằng không?”. Đó là một câu hỏi rất đơn giản và cũng rất hay gặp. Đối với những vấn đề đại loại như vậy, bao gồm cả: “Anh có kinh nghiệm công tác không?”, “Anh có thể đảm nhận được công việc này không?”, bạn không nên chỉ trả lời đơn giản theo kiểu “có”, “không có”, “không thể”.

Nếu như bạn có văn bằng thì câu hỏi này rất có lợi cho bạn, bạn cần phải trả lời gọn gàng, rõ ràng. Bạn có thể trả lời là “Tôi tốt nghiệp trường Đại học...”. Đó chính là câu trả lời hoàn toàn trúng vấn đề. Không cần chứng tỏ thêm rằng bạn đủ khả năng  làm việc vào lúc này.

Hơn nữa, ưu thế và sở trường của bạn là một vũ khí bí mật chỉ được sử dụng trong giây phút quan trọng nhất. Bây giờ chưa phải lúc thể hiện thì việc gì mình tự lãng phí như vậy. Đồng thời, bạn cần phải khêu gợi tính tò mò, hứng thú của người đối thọai để tiện quan sát phản ứng của họ.

Chúng ta xem xét một tình huống khác: Nếu bạn không có trình độ học vấn cao thì vấn đề này không có lợi, do đó, khi bạn trả lời sẽ khó khăn hơn một chút. Trước hết, bạn không thể trả lời là: “Không có”, mà nên giải thích thật ngắn gọn. Sau đó, bạn cần phải bổ sung để hoá giải thêm những nhân tố bất lợi: “Do tôi phải đi làm sớm nên chưa có được văn bằng gì”. Cách trả lời này rất sát với vấn đề. Bạn không nên đề cập đến lý do không có văn bằng là do thi bị điểm kém hay là do nguyên nhân kinh tế, hoặc là do sức khoẻ.

Nếu không trả lời rõ ràng thì người đối thọai cũng ngại truy hỏi bạn ngọn ngành. Bạn nên nói: “Khi làm việc cụ thể, tôi luôn cảm nhận được tính quan trọng của kiến thức cơ bản, vì vậy tôi sẽ vừa làm việc vừa tranh thủ học tập ngoài giờ”.

V.v… v.v…

Các nhà tuyển dụng tìm kiếm gì ở các ứng viên tìm việc?

Các chuyên gia nghề nghiệp cho rằng các kỹ năng giao tiếp bằng lời nói là đặc điểm đứng đầu trong số những đặc điểm có thể gây ấn tượng mạnh nhất đối với các nhà tuyển dụng tiềm năng trong các cuộc phỏng vấn. Ngoài ra, một ngoại hình ăn mặc đẹp, sự nhiệt tình và sự sẵn sàng là những yếu tố khác đem đến thành công cho người xin việc.

Các đặc điểm khác bao gồm:

Khả năng giải quyết vấn đề

Bạn có thể xem xét một vấn đề và đề xuất các giải pháp?

Sự thông minh

Bạn có đủ kiến thức và ý thức làm việc?

Khả năng hợp tác với những người khác

Bạn có thể làm việc một cách dễ dàng với các đồng nghiệp và quản lý của bạn?

Sự lương thiện

Bạn có luôn trung thực và đưa ra các quyết định vì lợi ích của công ty?

Đáng tin cậy:

Liệu cấp trên của bạn có thể tin tưởng bạn làm được việc mà không cần phải giám sát nhiều không?

Động cơ

Bạn có đặt ra và cố gắng đạt được các mục tiêu của chính mình?

Công sức

Bạn có vận dụng công sức của mình để làm được việc mỗi ngày?

Sự cống hiến

Bạn có sẵn sàng dành thêm công sức và thời gian để hoàn thành công việc trước thời hạn chót?

Quyết tâm

Bạn có tập trung vào các mục tiêu của mình và kiên quyết đạt cho bằng được các mục tiêu đó?

Sự linh động

Liệu bạn có sẵn lòng chấp nhận một sự thay đổi đôi khi không thể tránh khỏi và thích nghi với các yêu cầu mới?

Hướng đến kết quả

Bạn có thường vận dụng sáng kiến để hoàn thành công việc đúng hạn?

Tự ý thức

Gần đây bạn có đánh giá các ưu và nhược điểm của mình và tiến hành các bước để phát huy các kỹ năng cần thiết cho một công việc nào đó? Bạn nên cố gắng kết hợp chặt chẽ và mô tả các đặc điểm cá nhân có ưu thế nhất của mình trong hồ sơ xin việc và trong các cuộc phỏng vấn. Nếu có những đặc điểm bạn cần phải phát huy, hãy tận dụng mọi cơ hội có thể để làm việc đó.

Chuẩn bị truớc khi phỏng vấn

-         Hãy chuẩn bị những giấy tờ quan trọng.

-         Phác thảo các câu trả lời cho những câu trả hỏi khó.

-         Chọn trang phục thích hợp cho cuộc phỏng vấn.

-         Hãy chú trọng đến hình thức của bản thân: như việc tắm gội, cắt tóc, cạo râu truớc khi đi phỏng vấn. Tránh sử dụng nuớc hoa hay dầu sức khi cạo râu bởi nguời phỏng vấn có thể bị dị ứng hay nhạy cảm với mùi quá đậm đặc đó và cuối cùng là đừng hút thuốc truớc khi phỏng vấn vì nó sẽ để lại mùi khó chịu trên quần áo và trên tóc của bạn.

Biểu hiện tốt trước một cuộc phỏng vấn

-         Trong khi chờ đợi đuợc phỏng vấn, hãy tỏ ra thoải mái và nhã nhặn với nhân viên lễ tân.

-         Đừng làm ảnh huởng đến công việc của họ bằng những câu chuyện vặt vãnh hay những câu nhận xét chung chung.

-         Tốt nhất là bạn nên ít lời. Đừng đưa cuộc nói chuyện với nhân viên lễ tân thành những vấn đề mang tính chất chính trị hay tôn giáo hay là những lời nhận xét về công ty hay bình phẩm về dáng vẻ bề ngoài của nguời tiếp chuyện.

-         Hãy tỉnh táo và lanh lợi kể từ lúc bạn buớc vào tòa nhà. Mỉm cuời với tất cả mọi nguời mà bạn gặp trên đuờng hành lang.

-         Khi gặp nguời phỏng vấn lần đầu, hãy đứng dậy bắt tay để thể hiện sự lịch sự và nhanh nhẹn.

-         Hãy để cho nguời phỏng vấn đưa tay ra truớc. Hãy bắt tay chặt, thân thiện, đừng nên hờ hững và lạnh nhạt hay quá thô lỗ.

-         Hãy để cho nguời phỏng vấn dẫn đuờng tới văn phòng phỏng vấn. Hãy buớc đi tự tin, dáng thẳng và đừng luỡng lự.

-         Đừng vội ngồi ngay xuống khi vừa vào phòng của nguời phỏng vấn cho đến khi bạn đuợc mời. Đấy chỉ là phép lịch sự tối thiểu. Bạn có thể hỏi "Ông cho phép tôi ngồi ở đâu?".

-         Hãy chấp nhận uống một ly cà phê nếu đuợc mời. Điều này có thể là hay ngay cả khi bạn không biết uống cà phê vì nó sẽ làm cho cuộc phỏng vấn thoải mái hơn.

-         Đừng hỏi muợn phin pha cà phê, kem hay đuờng trừ khi nguời ta mời từ đầu (nói cách khác, đừng để cho nguời phỏng vấn quay lại hay đi trở lại phòng pha cà phê sau khi người ấy đã lấy cà phê cho bạn). Điều này cũng tuơng tự nếu nguời mang cà phê là nguời khác.

-         Đừng gọi đồ uống khác như trà, nuớc lọc,… Nếu nguời phỏng vấn hỏi: "Cậu có muốn uống một tách cà phê không?" thì bạn nên trả lời với ý là bạn thích cà phê và cảm ơn.

-         Đừng bình phẩm gì về dáng vẻ bề ngoài của nguời phỏng vấn hay ai đó khác. Chào ai đó kiểu như " Ôi, trông anh cao quá nhỉ?", hay "Anh trẻ hơn so với giọng nói qua điện thoại",... thì không phù hợp. Kể cả những lời bình phẩm tốt cũng không nên dùng như " Cái áo Jacket hay cái cra-vát đẹp nhỉ".

Trong một cuộc phỏng vấn, khi nhà tuyển dụng yêu cầu bạn tự thể hiện những ưu điểm và nhược điểm là họ muốn tìm hiểu khả năng tự đánh giá năng lực của bạn; xem bạn có thích nghi với môi truờng, với vị trí bạn ứng tuyển hay không. Nếu không đáp ứng đuợc những điều kiện của họ, tất nhiên bạn sẽ bị loại.

Bên cạnh chuyên môn, đây là một yếu tố quan trọng để nhà tuyển dụng quyết định chọn bạn hay không. Do đó, truớc khi tham dự phỏng vấn, bạn phải tìm hiểu thật kỹ công việc, vị trí bạn đang dự tuyển, cần và không cần những yêu cầu gì. Từ đó, bạn sẽ xác định đuợc bạn sẽ có ưu điểm, nhược điểm như thế nào đối với công việc đó, để có cách phát huy.

Ví dụ: Bạn đang xin vào vị trí kế toán công nợ, tính bạn rất chậm chạp - đây là một nhược điểm - tuy nhiên làm kế toán yêu cầu phải cẩn thận, do đó bạn cần chứng tỏ cho nhà tuyển dụng thấy rằng "bạn hơi chậm nhưng mà chắc", như vậy bạn sẽ biến nhược thành ưu.

Phải chuẩn bị thông tin bạn sẽ nói gì khi dự phỏng vấn. Đừng nghĩ nhà tuyển dụng sẽ hỏi gì và chuẩn bị theo những câu hỏi đó, bạn sẽ bị hụt hẫng, lúng túng thậm chí không biết trả lời như thế nào.

Bạn cũng nên nhờ bạn bè tu vấn hộ về những ưu, nhược điểm của bạn, nếu nhờ đuợc những nguời có kinh nghiệm càng tốt.

Phần ưu điểm

Phần ưu điểm chỉ nên tập trung vào những ưu thế nổi bật của bạn cả trong học tập lẫn trong các hoạt động xã hội, đoàn thể và trình bày những cái lợi của nó với công việc, công ty.

Hãy nhấn mạnh ưu điểm nhưng cũng đừng nói quá lên, vì nếu nhà tuyển dụng hỏi sâu vào mà bạn không trả lời rành mạch thì bạn sẽ đánh mất niềm tin nơi họ. Có thể tự đánh giá một ưu điểm chắc chắn nào đó để phản ánh đuợc thành tích mà bạn đã đạt đuợc truớc đó.

Tránh nói những câu chung chung, đại loại như: “Tôi muốn hết lòng tận tụy với công việc của mình”, “Tôi chỉ rời cơ quan sau khi đã giải quyết hết công việc đuợc giao trong ngày đó và lên kế hoạch cho ngày hôm sau”.

Phần nhược điểm

Nhiều người thuờng nhấn mạnh những nhược điểm mập mờ để giảm nhẹ những khuyết điểm của mình, sau đó, nêu cách khắc phục và kết thúc phần nhận xét bằng những điểm mạnh.

Ví dụ, bạn thừa nhận điểm yếu là chậm tính toán, bạn đưa ra cách khắc phục là luôn mang máy tính bên mình; hoặc bạn đánh máy hơi chậm nhưng bạn chứng minh đuợc bạn sẽ khắc phục trong thời gian ngắn nhất bằng một biện pháp nào đó...

Đây là trường hợp công ty cần tuyển người chủ động liên hệ với bạn qua điện thoại. Đây là lần đầu tiên bạn tiếp xúc với người sử dụng lao động trong tương lai. Vì vậy, bạn cần phải làm chuẩn bị tốt, xử lý tốt các câu hỏi, sử dụng linh hoạt mọi biện pháp để thực hiện mục tiêu tiếp theo là được gặp trực tiếp. Tất cả thành công hay thất bại đều phụ thuộc vào những ấn tượng ban đầu này. Bạn cần chú ý những vấn đề chính khi trả lời:

Không nên quá thân mật

Tất nhất bạn nên gọi tên của người đối diện. Ví dụ: Ông Tùng, Chị Khanh. Trừ khi người đối diện muốn bạn gọi theo cách khác thì mới được gọi.

Hãy để người đại diện công ty nói nhiều hơn

Hãy để họ hỏi nhiều hơn. Bạn cần phải tự giới thiệu mình thật tốt và hãy nêu ra những câu hỏi của bản thân. Ví dụ, “công ty gần đây trực tiếp nhận những đề án gì?”,... Khi người đại diện công ty trả lời những vấn đề này thì bạn cần phải nêu khái quát về suy nghĩ của bản thân về chúng.

Chú ý khi trả lời

Chú ý không nên chỉ trả lời có/không. Điều này không thể hiện được khả năng của bạn. Bạn trả lời phải mang tính cầu thị, ngắn gọn và đúng vấn đề. Khi nói chuyện, bạn cần phải giữ một khoảng cách nhất định giữa miệng và ống nghe, không nên hút thuốc hoặc ăn gì đó. Hãy ghi chép cẩn thận hoặc ghi âm qua điện thoại để ghi lại lời nói của người đối diện.

Tranh thủ làm rõ các vấn đề

Khi nghe câu hỏi, bạn cũng có thể chủ động điều chỉnh không khí và hướng của cuộc nói chuyện. Ví dụ, bạn chuẩn bị một vài câu hỏi liên quan đến công việc, như: “Nói cụ thể thì nhiệm vụ chính của công việc này là gì?”, “Công việc đầu tiên của tôi sẽ là gì?”. Khi họ giải thích thì bạn cần phải lắng nghe, sau đó mới hỏi: “Tôi có kinh nghiệm trong lĩnh vực…, điều này có ích gì hay không?”,  “Gần đây, tôi mới hoàn thành một dự án tương tự như vậy”,…Qua cách này, bạn hãy cố gắng tìm hiểu thêm tình hình công ty, để họ hiểu nhiều hơn về chuyên môn, năng lực và sở trường của bạn.

Ca ngợi họ

Khi thích hợp, bạn nên ca ngợi về những thành tích mà công ty này đã giành được, như sự nọ63i tiến, đọat huy chương vàng hội chợ, có chứng nhận ISO 9000... Khi người phụ trách công ty đề cập đến những vấn đề này, bạn nên nói ngắn gọn: “Tốt quá!”, hoặc “Thật không dễ dàng gì”...

Khi sắp kết thúc cuộc nói chuyện

Rất có thể người đối diện sẽ hỏi bạn còn vấn đề gì không. Vậy là bạn đã thành công. Nếu như họ  không hỏi và cũng không hẹn gặp mặt trực tiếp thì bạn có thể chủ động hỏi: “Xem ra đây đúng là một cơ hội rất hấp dẫn, tôi nhất định sẽ làm hết sức mình. Tôi muốn biết thêm một vấn đề: “Lúc nào tôi có thể gặp được ông?”. Điều này thể hiện được tính tự tin của bạn.

Một khi hai bên đồng ý hẹn gặp nhau, thì cuối cùng bạn phải hỏi: “Trước khi phỏng vấn trực tiếp, nếu tôi muốn tìm hiểu một số tình hình khác thì tôi có thể gọi điện cho ông hay không?”. Tất nhiên, là người phụ trách công ty sẽ đồng ý. Bạn hỏi như vậy là để thể hiện mình tôn trọng họ, và là người suy nghĩ chu đáo. Bạn cần phải biết rõ tên họ, chức vụ của người phụ trách công ty. Điều này cho thấy bạn rất quan tâm và chú ý đến từng chi tiết.

Tóm lại, trong quá trình tìm việc làm, đối với bước khởi đầu các bạn không nên đề cập đến vấn đề tiền lương và chế độ đãi ngộ. Trong tình huống bạn đi phỏng vấn trực tiếp - cho dù công việc ấy không phù hợp lắm đối với bạn - nhưng đó cũng là cơ hội để bạn đi vào thực tiễn.

Nhà tuyển dụng cần gì?

Kinh nghiệm từ các chuyên viên tư vấn nhân sự cho thấy, hơn 80% ứng viên mới tham dự phỏng vấn lần đầu đều mất bình tĩnh vì nhiều lý do. Do vậy, họ thường quên tất cả những gì đã chuẩn bị cho cuộc phỏng vấn và dễ bị thất bại. Nguyên nhân, theo các chuyên viên tuyển dụng, là do ứng viên quá tập trung vào các yếu tố như kỹ năng, kinh nghiệm làm việc... mà không quan tâm đến các yêu cầu thật sự của nhà tuyển dụng đặt ra trong quá trình phỏng vấn.

Việc tìm hiểu kỹ nhà tuyển dụng giúp ứng viên biết và giới thiệu đúng những kỹ năng mà họ cần. Tránh tình trạng giới thiệu những kỹ năng mà nhà tuyển dụng không quan tâm.

Trước khi tham dự phỏng vấn ở một công ty đã chọn, trước hết bạn cần phải am hiểu lịch sử của công ty qua các phương tiện: Intemet, báo chí hoặc hỏi thăm qua những người đã và đang làm việc tại công ty đó. Khi tìm hiểu, bạn cần tập trung vào các nội dung như quá trình phát triển, lĩnh vực hoạt động, kinh doanh, chính sách nhân sự...

Bước tiếp theo, bạn nên nghiên cứu kỹ bản thông báo tuyển dụng của công ty mà bạn biết được. Các điểm bạn cần tập trung là những yêu cầu cụ thể cho chức danh bạn ứng tuyển. Căn cứ vào đó bạn phải tìm và đặt ra những tình huống cùng giải pháp giải quyết vấn đề.

Khi bắt đầu cuộc phỏng vấn, bạn phải tập trung quan sát, lắng nghe bằng cả hai mắt và hai tai. Phải tập trung chú ý không một giây xao lãng, điều này giúp bạn không bỏ sót bất cứ một điểm quan trọng nào trong cuộc phỏng vấn.

Cộng thêm những gì bạn biết được về nhà tuyển dụng qua sự chuẩn bị trước, bạn đã có thể nắm được tổng quát các như cầu thực sự của nhà tuyển dụng.Ðây cũng là một lợi thế để bạn chiếm vị trí "thượng phong" hơn các ứng viên khác.

Lời cảm ơn đúng lúc - thêm một cơ hội việc làm

Sau một cuộc phỏng vấn, dù đạt hay không đạt, các nhà tuyển dụng thường sẽ gởi một thư cảm ơn và kèm theo đó là lời thông báo bạn đã trúng hay không trúng tuyển.

Lúc này cánh cửa việc làm chưa hẳn đã khép lại hoàn toàn. Bạn sẽ tận dụng được cơ hội này, khi bạn viết thư trả lời thư cảm ơn của nhà tuyển dụng. Trong thư trả lời, bạn nên có lời cảm ơn nhà tuyển dụng đã dành thời gian phỏng vấn bạn cùng vài điều bạn rút ra được từ cuộc phỏng vấn.

Ðiều mà bạn cần nhớ trước khi kết thúc lá thư là việc yêu cầu được lưu ý đến trong các kỳ tuyển dụng tương lai. Ðây cũng là một cách gây "ấn tượng" với nhà tuyển dụng.

Theo kinh nghiệm của một số chuyên viên tư vấn nhân sự, thì rất ít ứng viên biết tận dụng cơ hội này. Thông thường, sẽ có một vài ứng viên trúng tuyển trong đợt đầu tiên bị "rơi rụng" dần trong quá trình thử việc. Tất nhiên, nhà tuyển dụng sẽ phải bổ sung thêm người để lấp vào chỗ trống.

Trong trường hợp này, nhà tuyển dụng sẽ chọn lọc lại trong số hồ sơ cũ. Những ứng viên nào tạo được ấn tượng tốt sẽ được các nhà tuyển dụng nhớ đến - lúc này, cơ hội việc làm sẽ đến với bạn thêm một lần nữa.

Tại sao phải viết thư cám ơn?.

Đơn giản, một lá thư cảm ơn gửi cho nhà tuyển dụng sẽ làm tăng cơ hội việc làm của bạn. Thông thường, để tìm nhân sự mới cho một vị trí nào đó, doanh nghiệp phải lựa chọn từ hồ sơ của nhiều ứng viên. Bên cạnh năng lực chuyên môn giỏi, bộ hồ sơ xin việc hoàn hảo, khả năng trả lời phỏng vấn tốt, bạn cũng cần tạo ấn tượng với nhà tuyển dụng bằng cách gửi cho họ một lá thư cảm ơn sau cuộc gặp gỡ chính thức đầu tiên.

Theo nhận xét của một số nhà tuyển dụng, yếu tố này dù khá đơn giản, nhưng nếu được người xin việc quan tâm và thực hiện tốt thì họ sẽ giành được thiện cảm từ phía doanh nghiệp, cơ hội việc làm cũng tăng lên từ đó. 

Ðể có một lá thư đúng tiêu chuẩn, nên lưu ý bảy điều sau đây: 

Gởi thư sớm

Gởi thư ngay trong vòng 48 giờ kể từ sau cuộc phỏng vấn lần thứ nhất. Nếu trễ hơn thì tầm ảnh hưởng của lá thư sẽ giảm xuống. Một lá thư được gửi đúng thời điểm thể hiện mong muốn làm việc, sự năng động và chuyên nghiệp.

Thư phải là của bạn !

Tránh viết theo một khuôn mẫu nào đó sẵn có và dùng ngôn ngữ riêng của mình. Ðương nhiên, ngôn từ phải trong sáng và có sự trang trọng cần thiết.

Văn phong khúc chiết

Thư phải khúc chiết, không được tâng bốc nhà tuyển dụng một cách quá đáng, không cố tình kể lại nội dung của cuộc phỏng vấn trước đó. Nên dùng câu đơn, phân đoạn và mỗi đoạn dài không quá 150 từ, bố cục dễ đọc. 

Tập trung vào nội dung trọng tâm

Gợi nhắc nhà tuyển dụng một điều rằng, cuộc phỏng vấn thực sự hữu ích cho bạn, từ đó bạn mong được có một hướng hợp tác tích cực. Nếu như bạn đã được chấp nhận vào làm việc rồi thì trong thư không nên đòi hỏi sự "hỗ trợ" nào tiếp theo. 

Đừng quên cảm ơn họ về việc dành thời gian cho cuộc phỏng vấn

Cũng không quên đánh giá cao khoảng "thời gian vàng ngọc" nhà tuyển dụng đã dành riêng cho mình trước đó và trong lúc đọc lá thư này.

Lời hứa hẹn

Hứa hẹn khả năng thành công về việc hợp tác làm việc trong tương lai giữa bạn và doanh nghiệp, đồng thời mạnh dạn đề nghị nhà tuyển dụng đưa ra thêm những yêu cầu (nếu có) trong lần phỏng vấn tiếp theo, hoặc qua điện thoại hay qua e-mail...

Đừng viết sai tên, chức vụ của họ

Ðừng bao giờ viết sai danh tánh, sai chức vụ hoặc sai tên công ty của nhà tuyển dụng. Nếu điều này xảy ra thì xem như lá thư cảm ơn của bạn bị phản tác dụng. Ðể tránh sai sót, tốt nhất là trong lần gặp đó, nhớ xin một tấm danh thiếp của nhà tuyển dụng

Trong khi đang phỏng vấn

-         Câu trả lời của bạn đối với các câu hỏi của nguời phỏng vấn là rất quan trọng, nhưng bằng những lời nói bạn không nói lên tất cả về bạn.

-         Hãy chú ý tới các hành vi, cử chỉ, tâm trạng, thái độ của mình. Đừng bao giờ thể hiện là bạn đang hốt hoảng. Nếu cảm thấy cần có thời gian để trấn tĩnh truớc khi trả lời thì chỉ cần nói "cho tôi suy nghĩ một chút".

-         Đừng xin lỗi trong cuộc phỏng vấn vì những khiếm khuyết, như: bản sơ yếu lý lịch luộm thuộm, vớ bị rách, tóc bị rối, thiếu bút viết. Nếu cần phải xin lỗi, như việc đến muộn, thì nói ngắn, nhưng chân thành và đừng nói lại nữa.

-         Đừng ngồi vào mép ghế hay tựa vào bàn của nguời phỏng vấn. Đừng ngả hẳn nguời quá sâu vào trong lòng ghế đến mức như bạn chuẩn bị ngủ. Hãy ngồi thoải mái, dựa lưng vào thành ghế để chứng tỏ bạn vẫn đang chú ý.

-         Đừng cuời, dù khúc khích hay cuời to, hãy tránh phát ra những âm thanh không cần thiết. Đừng vắt tay quá đầu hay dựa lưng vào ghế. Điều này tạo ra vẻ ngạo mạn. Ngồi yên, đừng rung đùi hay để tréo chân. Cách tốt nhất là giữ nguyên chân trên sàn nhà trong suốt cuộc phỏng vấn.

-         Đừng khua tay truớc mặt, dứt tóc, gõ tay lên bàn hay có những động tác không cần thiết, nhưng bạn vẫn có thể dùng tay để diễn đạt một điều gì đó.

-         Thỉnh thoảng hãy nở một nụ cuời, vì như vậy nguời phỏng vấn sẽ cảm thấy bạn là nguời thân thiện, thoải mái trong khi phỏng vấn nếu như bạn biết cuời đúng lúc.

-         Hãy tỏ ra quan tâm đến những gì nguời phỏng vấn nói. Hãy đáp lại bằng cách mỉm cuời, gật đầu và nói những câu khẳng định như " Tôi biết" hay "Điều này rất hay"...

-         Hãy duy trì ánh mắt huớng tới nguời phỏng vấn. Đừng nhìn xuống, nhìn ra ngoài... Hãy tạo nên một mối tác động qua lại và một ấn tuợng tốt bằng cách lắng nghe và đáp ứng phù hợp.

-         Đừng tỏ ra thân thiện bằng cách khoanh tay hay ôm lấy cặp ở trên nguời.

-         Đừng nhìn đồng hồ, vì sẽ làm cho bạn tỏ ra là mình đang vội và có việc khác quan trọng hơn cuộc phỏng vấn.

Kết thúc phỏng vấn

-         Hãy để cho nguời phỏng vấn kết thúc cuộc phỏng vấn. Bạn không có quyền quyết định khi nào kết thúc cuộc phỏng vấn.

-         Khi cuộc phỏng vấn gần kết thúc, bạn nên đứng chứ đừng ngồi nữa, vì lúc này nguời phỏng vấn có thể sẽ đưa tiễn bạn ra cửa.

-         Bạn có thể chủ động bắt tay, một việc mà thuờng xuyên xảy ra vào cuối cuộc phỏng vấn. Bạn nên nói lời cảm ơn nguời phỏng vấn về thời gian nguời phỏng vấn đã dành cho bạn, về những câu hỏi của nguời phỏng vấn đã đặt ra.

-         Hãy tạm biệt tất cả những nguời tham gia cuộc phỏng vấn còn lại trong phòng khi cuộc phỏng vấn của bạn kết thúc.

-         Hãy tỏ ra tự tin và đàng hoàng cho tới khi bạn ra khỏi toà nhà. Đừng bao giờ tỏ ra là bạn cảm thấy cuộc phỏng vấn quá căng thẳng.

-         Khi kết thúc cuộc phỏng vấn, bạn có thể nói chuyện vặt. Nếu việc này tỏ ra phù hợp, thì bạn có thể hỏi về một điều gì đó về văn phòng của nguời phỏng vấn như là một bức tranh, một bằng khen hay chiếc cúp chẳng hạn